Του Αθανασίου Χ. Παπανδρόπουλου
«Πεισματάρη, άκαμπτο και φιλικό προς την ρεπουμπλικανική δεξιά γραφειοκράτη» περιγράφουν φίλοι και αντίπαλοι του τον Τζών Μπόλτον, πρώην σύμβουλο Εθνικής Ασφαλείας του προέδρου Τράμπ, ο οποίος Παύθηκε πριν λίγους μήνες, για «τεχνικούς λόγους».Λίγο αργότερα έτσι, κυκλοφόρησε ένα πολύκροτο βιβλίο του,στο οποίο ο συγγραφέας,πολύ καυστικά, τονίζει ότι το να μη γνωρίζει ένας Αμερικανός πρόεδρος αν η Φινλανδία είναι ρωσική περιοχή ή ευρωπαϊκή χώρα, είναι λίγο χοντρό. Δείχνει όμως και το μέγεθος της άγνοιας του προέδρου της Υπερδύναμης για τη γεωγραφία και όχι μόνον. Πλην όμως έχουμε την αίσθηση ότι και 8 στους 10 Αμερικανούς έχουν την ίδια περί την γεωγραφία άγνοια. Κατά συνέπεια, αναρωτιόμαστε,μήπως τους κολακεύει που ο πρόεδρος Ντόναλντ Τράμπ, είναι ένας από αυτούς;Για σκεφτείτε το. Επίσης, το βιβλίο του John Bolton, που με τίτλο «Το δωμάτιο όπου συνέβη» (The Room where it Happened), κυκλοφόρησε πρόσφατα, για την ώρα έχει πουλήσει 160.000 αντίτυπα, παρά το θόρυβο που προκάλεσε.
Αντιθέτως, όταν το 2002 ο τότε δισεκατομμυριούχος Ντόναλντ Τράμπ εξέδωσε «Το πώς να γίνεις πλούσιος», μέσα σε 20 ημέρες είχε πουλήσει 3 εκατομμύρια αντίτυπα. Μήπως η διαφορά αυτή από μόνη της λέει πολλά?
Υπάρχει όμως και μια άλλη διάσταση στο όλο θέμα. Όλοι αυτοί που σήμερα εκδίδουν βιβλία επικριτικά για τον Αμερικανό πρόεδρο πριν τις εκλογές του 2016 δεν γνώριζαν ποιος είναι; Δεν είχαν διαβάσει το προαναφερόμενο βιβλίο του και σειρά άρθρων του σε εφημερίδες και περιοδικά; Δεν είχαν παρακολουθήσει καμιά από τις εκπομπές του με τίτλο «Ο Μαθητευόμενος»; Τώρα ανακαλύπτουν ποιος είναι και τί πιστεύει ο Αμερικανός πρόεδρος; Ας δούμε όμως τα πράγματα με κάποια σειρά, γιατί αυτό αξίζει τον κόπο.
Ίσως να είμαι από τους λίγους δημοσιογράφους που από το 2004, όταν εκδόθηκε στην Ελλάδα από τις Αττικές Εκδόσεις ΑΕ, έχω ακόμα στη βιβλιοθήκη μου το βιβλίο «Πώς να γίνεις πλούσιος», που συνέγραψε ο Ντόναλντ Τράμπ, μαζί με την συνεργάτη του τότε Μερεντιθ Μακάϊβερ, υπότροφο του Ιδρύματος Φορντ.
Το βιβλίο αυτό, το οποίο είχα διαβάσει διαγωνίως όταν πρωτοκυκλοφόρησε, το αναζήτησα τον Νοέμβριο του 2016, αλλά το άνοιξα εκ νέου τώρα τελευταία, με αφορμή τον εγκλεισμό στο σπίτι, αλλά και τα όσα κωμικοτραγικά συμβαίνουν στις ΗΠΑ. Σπεύδω, λοιπόν, να γράψω ότι ο Ντόναλντ Τράμπ είναι «περίπτωση για μελέτη», αλλά και απόλυτα συνεπής με τον εαυτό του. Πρόκειται για μοναδικό case study και μου προκαλεί μεγάλη έκπληξη πώς αυτή τη διάσταση του όλου θέματος δεν την πήρε κανείς χαμπάρι. Πολύ απλά, στο βιβλίο του, ο Ντόναλντ Τράμπ του 2004, εμμέσως πλην σαφώς, όχι μόνο δηλώνει με ποιόν τρόπο θα μπορούσε αν διεκδικήσει την προεδρία των ΗΠΑ και να την κατακτήσει, αλλά τονίζει και ποια επικοινωνιακά και ψυχολογικά. μέσα θα χρησιμοποιήσει!!
Με μοναδική ειλικρίνεια επίσης, γράφει ότι στην επαγγελματική του ζωή «του αρέσει να κάνει την πλάκα του, γιατί έτσι τη βρίσκει». Εύκολα, λοιπόν, ο αναγνώστης του βιβλίου του, καταλαβαίνει από την πρώτη στιγμή ότι ο συγγραφέας είναι μια «ξεχωριστή περίπτωση» την οποίαν σε μια διαπραγμάτευση ή σε μια προεκλογική καμπάνια κανείς δεν μπορεί και δεν πρέπει να υποτιμήσει.
«Αν και δεν κάνω για πολιτικός, πρώτον γιατί απεχθάνομαι τις χειραψίες και δεύτερον γιατί είμαι πολύ ωμός, εν τούτοις αν ποτέ αποφασίσω αν είμαι υποψήφιος θα φροντίσω να μάθω όσο πιο καλά γίνεται τα πάντα γύρω από τη δουλειά αυτή. Και βέβαια, θα πρέπει να αποκτήσω και την απαιτούμενη για το ρόλο μου νοοτροπία», έγραφε πριν 18 χρόνια ο δισεκατομμυριούχος Ντόναλντ Τράμπ, που πολλοί τότε «χάιδευαν» για ευνόητους λόγους.
Αυτή τη νοοτροπία σε πρόσφατο βιβλίο του, πέρα από τον John Bolton, περιγράφει και ο συντηρητικός δημοσιογράφος David Frum, στο «Trumpocalypse: Restoring American Democracy», Hacher, 2020.
Τόσο ο Bolton όσο και ο David Frum, φέρνουν στην πολιτική επιφάνεια μια αλλοπρόσαλλη μεν αλλά περίεργη προσωπικότητα, στην οποίαν ο ναρκισσισμός και η παντογνωσία παίζουν αποφασιστικό ρόλο. Ιδιαίτερα σκληρός, ειρωνικός, αλλά και με ακαταμάχητα τεκμήρια, ο David Frum ιχνογραφεί έναν Αμερικανό πρόεδρο μπερδεμένο και θολωμένο, που μπροστά στο στόχο της εξουσίας χαρακτηρίζεται από το ακαταλόγιστο.
«Η πολιτική γκάνγκστερ του Τράμπ», γράφει, «δούλεψε σε μεγάλο βαθμό επειδή ο συντηρητισμός που κυριάρχησε στην αμερικανική πολιτική τη δεκαετία του 1980 και του 1990 έχασε τη σχέση του με την Αμερική των τελευταίων δεκαετιών. Το κληρονομικό πολιτικό σύστημα άφησε πολλούς ανθρώπους χωρίς ουσιαστικές απαντήσεις, την ίδια στιγμή που το Facebook και το YouTube μείωσαν σχεδόν στο μηδέν το κόστος διάδοσης μαζικής παραπληροφόρησης».
Μια παραπληροφόρηση που έγινε το απόλυτο όπλο ενός απατεώνα Τράμπ, αναφέρει ο συγγραφέας, ο οποίος χρησιμοποιεί την «απάτη της συγγένειας και εκμεταλλεύεται την εμπιστοσύνη ανθρώπων που αισθάνονταν κάτι κοινό με τον απατεώνα». Στο πλαίσιο αυτό, ο David Frum τονίζει ότι αν το 2016 οι προεδρικοί υποψήφιοι ήσαν υποχρεωμένοι να δημοσιεύουν τις φορολογικές τους δηλώσεις, ο Τράμπ δεν θα τολμούσε να θέσει υποψηφιότητα.
Υπαινίσσεται έτσι ότι το οικογενειακό προεδρικό περιβάλλον έβαλε για καλά το χέρι στο μέλι, γεγονός που σίγουρα πλήττει τον θεσμό της προεδρίας. Για τα πλήγματα αυτά όμως, υπάρχει και η ευθύνη του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος, το οποίο αφέθηκε να γίνει αντικείμενο πειρατείας από τον Τράμπ. Ευτυχώς όμως, τονίζει σε βιβλίο του για την αρπαγή του κόμματος από τον Τράμπ, ο Στιούαρτ Στίβενς, κάποιοι συνήλθαν και το 2019 ίδρυσαν μέσα στο κόμμα την ομάδα «Σχέδιο Λίνκολν», η οποία σήμερα αποτελεί και ελπίδα σωτηρίας για τους Ρεπουμπλικάνους. Η διαφυγή πάντως από τον τραμπισμό, δεν θα είναι εύκολη υπόθεση», τονίζει με αρκετή απαισιοδοξία.
Από την πλευρά του, ο Τζων Μπόλτον, είναι και αυτός καταπέλτης.
Η επίσημη κυκλοφορία του «The Room Where It Happened: A White Memoir» («Το δωμάτιο όπου έγινε: Απομνημονεύματα από τον Λευκό Οίκο») ξεκίνησε στις 23 Ιουνίου και έχει ήδη προκαλέσει την αντίδραση του Τραμπ που είχε προσφύγει μάλιστα στη Δικαιοσύνη για να εμποδίσει την κυκλοφορία του.
Στο βιβλίο γίνεται λόγος για έναν πρόεδρο που αναζητεί τη συνεργασία με αμφιλεγόμενους ηγέτες τους οποίους θαυμάζει αλλά και για έναν επικεφαλής υπερδύναμης που δεν διαβάζει καν τις εισηγήσεις για πολύπλοκα θέματα εθνικής ασφάλειας. Τις δε εσωτερικές έριδες εντός Λευκού Οίκου ο Μπόλτον τις εντάσσει απλώς στο στιλ διακυβέρνησης του Τράμπ. Όπως είπε σε αποκλειστική συνέντευξη που παραχώρησε στην εκπομπή Conflict Zone της τηλεόρασης της Deutsche Welle ο πρώην σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείαςτονίζει:«Ο Τράμπ δεν είναι δύσπιστος μόνον απέναντι στη γραφειοκρατία, αλλά και έναντι συνεργατών του… Δεν ακούει, δεν ενημερώνεται και τελεί υπό πλήρη άγνοια βασικών κανόνων διακυβέρνησης… Κάνει συχνά, παρορμητικά του κεφαλιού του και στην προσέγγιση ενός ζητήματος δεν έχει καμμιά ευρύτερη στρατηγική…». Σοβαρές αιχμές αφήνει επίσης ο Τζων Μπόλτον για τις σχέσεις του οικογενειακού περιβάλλοντος του Αμερικανού προέδρου με τον Τούρκο πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν, του οποίου φέρεται να είναι και θαυμαστής!!
Ας σημειωθεί ότι το μέγεθος της άγνοιας και της προχειρότητας του Τράμπ είναι τέτοιο, που σε κάποια φάση, τονίζει ο Τζων Μπόλτον, ο πρόεδρος «στις διαπραγματεύσεις του με τη Βόρεια Κορέα είχε μπερδέψει το προσωπικό του συμφέρον με αυτό των ΗΠΑ, με αποτέλεσμα να διαπραγματεύεται στο βρόντο». Στην παρατήρηση αυτή όμως, απάντηση υπάρχει στο βιβλίο του Ντόναλντ Τράμπ, στο οποίο ο επιχειρηματίας τόνιζε ότι « οι διαπραγματεύσεις είναι τρόπος ζωής του και πρόκειται για … τζόγο».Δήλωνε ξεκάθαρα έτσι ότι όταν πρόκειται για απόκτηση εξουσίας και χρήματος, φραγμοί υπάρχουν μόνον για του αφελείς
Προς τί, λοιπόν, η έκπληξη του κ. Τζων Μπόλτον και άλλων εκπροσώπων της αμερικανικής γραφειοκρατικής και τεχνοκρατικής ελίτ,μπροστά στον οδοστρωτήρα Τράμπ? Είναι προφανές ότι νύν πρόεδρος τους την έφερε, γιατί πολύ απλά, όπως ο ίδιος πιστεύει, είχε πιάσει την πνοή του πολύ μέσου Αμερικανού. Αυτού που ακόμα ψάχνει να μάθει τι είναι και που βρίσκεται η Φινλανδία και ο οποίος από το 2008 και μετά σταμάτησε να την βγάζει με δανεικά τα οποία σε κάποια φάση μπέρδευε με την απόκτηση εισοδήματος.Αυτή είναι η αδρή πραγματικότητα και σίγουρα δεν γίνεται καλύτερη με τα καραγκιοζιλίκια των κυνηγών αγαλμάτων.
