Του Ραφαήλ Μωυσή*
Αρχίζω δηλώνοντας κατηγορηματικά ότι δεν ανήκω στους ισαποστάκηδες. Δεν αναγνωρίζω στον πρόεδρο Πούτιν κανένα ελαφρυντικό για τον πόλεμο που ξεκίνησε κατά της Ουκρανίας. Καμία αναφορά σε παλιούς γεωπολιτικούς χάρτες της Ευρώπης, καμία προσπάθεια συμψηφισμού των δικών του τωρινών εγκλημάτων με ατοπήματα που διέπραξαν άλλοι στο παρελθόν, καμία διαστρέβλωση της εθνικής ταυτότητας ελεύθερων λαών, καμία (εξωπραγματική άλλωστε) αναφορά σε απειλή κατά της εδαφικής ακεραιότητας της Ρωσίας δεν μπορεί να αποτελεί δικαιολογία για τα απάνθρωπα δεινά που επιβάλλονται σε αθώους ανθρώπους.
Ενώ όμως η Ρωσία πυροβολεί κυριολεκτικά την Ουκρανία, η Δύση, και ειδικά η Ευρωπαϊκή Ένωση, αυτοπυροβολείται ενεργειακά με αμέλειες και παραλείψεις και με την κοντόφθαλμη σε πολλά σημεία ενεργειακή της στρατηγική.
Είναι αυτοπυροβολισμός η περιβαλλοντολογική αμφιθυμία του Κογκρέσου για την παραγωγή σχιστολιθικού αερίου. Ήταν αυτοπυροβολισμός η παράλειψη της Ευρώπης να γεμίσει τις αποθήκες με φυσικό αέριο Το περασμένο καλοκαίρι. Είναι αυτοπυροβολισμός η πρόωρη διακοπή λειτουργίας των γερμανικών πυρηνικών εργοστασίων και η υποκατάστασή τους με μονάδες εισαγόμενου φυσικού αερίου και, χειρότερα, με μονάδες άνθρακα που μολύνουν το περιβάλλον. Είναι αυτοπυροβολισμός η παράλειψη οικονομικής υποστήριξης συστημάτων δέσμευσης και αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα. Είναι αυτοπυροβολισμός η περιορισμένη υποστήριξη συστημάτων αποθήκευσης ηλεκτρισμού. Είναι, τέλος, ταυτόχρονα αυτοπυροβολισμός αλλά και πυροβολισμός κατά της ρωσικής οικονομίας η αδρανοποίηση μιας μεγάλης ενεργειακής επένδυσης όπως είναι ο αγωγός Nord Stream.
Εδώ που φθάσαμε βέβαια, η Δύση δεν έχει άλλη επιλογή από το να συνεχίσει να αυτοπυροβολείται. Οι περιορισμοί εισαγωγής ρωσικών υδρογονανθράκων που ανακοινώθηκαν, με τον ευθύ όρο «εμπάργκο» από τον πρόεδρο των ΗΠΑ και τον ωραιοποιημένο «σταδιακή απεξάρτηση» από τους ευρωπαίους αξιωματούχους, θα πονέσουν τη Ρωσία αλλά αναπόφευκτα και εμάς τους ίδιους.
Έτσι, δεν μπορούμε να ελπίζουμε ότι θα έχουμε στην Ελλάδα το φθηνό ρεύμα που έχουν ανάγκη η κοινωνία και η ανταγωνιστικότητα της οικονομίας μας. Υπάρχουν όμως κατά τη γνώμη μου δύο μέτρα που, αν και δεν μπορούν να εξαλείψουν το κακό της ακρίβειας στο ρεύμα, μπορούν τουλάχιστον κάπως να το μετριάσουν.
Πρώτον, να μην προσδιορίζεται κάθε μέρα Χονδρική τιμή του ρεύματος από τη μεγίστη τιμή που προσφέρεται από τους διάφορους ηλεκτροπαραγωγούς αλλά από μιαν άλλη μικρότερη, η οποία θα καλύπτει το κόστος όλων των παραγωγών αλλά δεν θα αφήνει σε κανέναν παραγωγό περιθώρια για υπερκέρδη. Υπάρχουν διάφοροι τύποι που μπορούν να εφαρμοστούν και οι ειδικοί τούς γνωρίζουν.
Δεύτερον, όταν οι λιγνιτικές μονάδες μπαίνουν στο σύστημα όχι για να εκτοπίσουν άλλες καθαρότερες αλλά επειδή δεν μπορούμε να κάνουμε χωρίς αυτές, τότε να μην επιβαρύνονται με φόρο άνθρακα. Ο φόρος αυτός είναι μέτρο σωστό κάτω από ομαλές συνθήκες αλλά όταν η λειτουργία λιγνιτικών μονάδων είναι αναπόφευκτη, ο φόρος αυξάνει την τιμή για τον καταναλωτή και δεν πετυχαίνει τίποτε για την προστασία του περιβάλλοντος.
Μα θα τα επιτρέψει αυτά τα μέτρα η Κομισιόν; Πιστεύω ότι αν μια χώρα επιχειρηματολογήσει σωστά, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα της επιτρέψει τις όποιες παρεκκλίσεις.
*επίτιμος πρόεδρος του ΙΟΒΕ
