Του LIONEL LAURENT
Ο Πρόεδρος Donald Trump ψάχνει λόγους να αποσπάσει εμπορικές παραχωρήσεις από την Ευρωπαϊκή Ένωση, με τον ίδιο ζήλο που ένας σκύλος προσπαθεί να ξεθάψει ένα κόκκαλο στην πίσω αυλή.
Πρώτα ήρθε το γερμανικό πλεόνασμα των 24 δισ. δολαρίων στο εμπόριο αυτοκινήτων με τις ΗΠΑ, με τον Trump να φτάνει κοντά στο σημείο να χαρακτηρίσει τις εισαγωγές αυτοκινήτων που κατασκευάζουν οι BMW, Mercedes και Volkswagen ως απειλή για την εθνική ασφάλεια της Αμερικής (προτού αναστείλει την κίνηση). Στη συνέχεια, ήρθε η απόφαση του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου για την μακρόχρονη μάχη επιδοτήσεων της Airbus με την Boeing Co., η οποία έδωσε στον Λευκό Οίκο αρκετά πυρομαχικά για να απειλήσει με επιβολή δασμών σε βάρος ευρωπαϊκών αγαθών αξίας τουλάχιστον 11 δισ. δολαρίων υπό τον μανδύα του δίκαιου εμπορίου.
Τώρα οι αξιωματούχοι των ΗΠΑ βρήκαν νέο σημείο επίθεσης: τους ευρωπαϊκούς ψηφιακούς φόρους, και συγκεκριμένα της Γαλλίας. Οι Γάλλοι πρόκειται να επιβάλουν φόρο, με συντελεστή 3% στις πωλήσεις που πραγματοποιούνται στη χώρα από εταιρείες τεχνολογίας με παγκόσμια έσοδα άνω των 750 εκατ. ευρώ. Εταιρείες, όπως η Google της Alphabet και η Apple έχουν εξοργιστεί για αυτό που περιγράφουν ως αθέμιτους δασμούς σε βάρος της Silicon Valley. Και τώρα έχουν στον πλευρό τους την αμερικανική κυβέρνηση, η οποία ξεκινά μια έρευνα για τον γαλλικό φόρο στο πλαίσιο του άρθρου 301 του αμερικανικού νόμου για το εμπόριο, επικαλούμενη βλάβη των αμερικανικών συμφερόντων.
Η επιλογή του όπλου είναι προφανής. Ο Trump χρησιμοποίησε αυτό το είδος έρευνας εναντίον της Κίνας για να της επιτεθεί με μονομερείς δασμούς. Αυτό δεν έχει να κάνει με το αν θα έπρεπε να περιμένει υπομονετικά μια απόφαση τον ΠΟΕ, αυτό είναι το περιεχόμενο των εμπορικών πολέμων.
Ενώ η γαλλική πρωτοβουλία έχει σίγουρα ελαττώματα, το Παρίσι αντιμετωπίζεται μεμονωμένα και για πολιτικούς λόγους αλλά και για λόγους τακτικής. Πολλές άλλες χώρες εισάγουν επίσης έναν ψηφιακό φόρο και η Γαλλία θα εγκατέλειπε ευχαρίστως τον δικό της υπέρ μιας λύσης σε επίπεδο ΟΟΣΑ. Αυτό που πραγματικά παρακινεί την ομάδα του Trump είναι η ευκαιρία να σπείρει τη διχόνοια ανάμεσα στον Γάλλο Πρόεδρο Emmanuel Macron και τους εταίρους του στην Ευρωζώνη. Η Γερμανία δεν προχώρησε στην επιβολή ενός δικού της τεχνολογικού φόρου, φοβούμενη αναμφίβολα τα αμερικανικά αντίποινα, ενώ η Ιρλανδία –της οποίας οι χαμηλοί συντελεστές φορολογίας επιχειρήσεων είναι μαγνήτης για τους τεχνολογικούς γίγαντες- έχει δώσει σκληρή μάχη κατά της ιδέας.
Να θυμάστε επίσης ότι ο Macron αντλεί όφελος από την εναντίωσή του στον Trump. Ήταν ο μόνος ευρωπαίος ηγέτης που διαφώνησε ανοιχτά με την εκκίνηση εμπορικών συνομιλιών με τις ΗΠΑ και αγωνίζεται να κρατήσει ζωντανή τη πυρηνική συμφωνία του Ιράν. Ο φόρος τεχνολογίας είναι απλώς ένας ακόμη τρόπος για τον Trump να εφαρμόσει αντίποινα.
Το τι θα συμβεί στη συνέχεια είναι ένα μεγάλο τεστ για το αν η Ευρώπη θα σταθεί στο πλευρό της Γαλλία, παρά τις προφανείς τακτικές του διαίρει και βασίλευε από τον Λευκό Οίκο. Η Επίτροπος Ανταγωνισμού της ΕΕ, Margrethe Vestager, είχε μιλήσει θετικά για τους εθνικούς φόρους ψηφιακών υπηρεσιών παρά τους φόβους ότι ενδέχεται να διαστρεβλώσουν τον ανταγωνισμό, αλλά η θητεία της λήγει σύντομα. Οι ηγέτες της Ευρώπης πρέπει να αποδείξουν ότι η πολυμέρεια εξακολουθεί να έχει αξία σε μια εποχή διμερούς συστροφής. Μακροπρόθεσμα αυτό σημαίνει ότι πρέπει να γίνει προσπάθεια να διατηρηθεί ένα παγκόσμιο εμπορικό σύστημα (ακόμη και συρρικνωμένο) που θα βασίζεται σε κοινές αξίες που αντιβαίνουν σε αυτές του Trump.
Ο Zaki Laidi, καθηγητής διεθνών σχέσεων στο Sciences Po στο Παρίσι, έχει απευθύνει έκκληση για μια “εταιρική σχέση Ευρω-Ειρηνικού”, η οποία θα φέρει σε επαφή τον Καναδά, την ΕΕ και τις υπόλοιπες χώρες του Συμφώνου Συνεργασίας των Δύο Πλευρών του Ειρηνικού. Αυτό θα υποστήριζε τον ΠΟΕ (ο οποίος δέχεται πολιορκία από τους Αμερικανούς), θα συμμορφωνόταν με τις συμφωνίες του Παρισιού για το κλίμα και θα αναθεωρούσε τις διαδικασίες επίλυσης των διαφορών αντί να τις εξουδετερώνει. Όσον αφορά την τεχνολογία, μια συμφωνία σε επίπεδο ΕΕ ή ΟΟΣΑ σχετικά με τους ψηφιακούς φόρους θα είχε περισσότερο νόημα από τις τσαπατσούλικες εθνικές λύσεις -και θα απέτρεπε τις οπορτουνιστικές κινήσεις του Trump να απομονώνει χώρες-θύματα.
Δυστυχώς, όλα αυτά είναι πιο εύκολα στα λόγια παρά στην πράξη. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ δεν δείχνει κανένα σημάδι χαλάρωσης των δασμολογικών φραγμών και η οικονομία της ΕΕ που εξαρτάται από το εμπόριο παραπαίει, καθιστώντας ευκολότερο για αυτόν να ασκήσει πίεση. Ο Trump είναι ένα πραγματικό τεστ της ευρωπαϊκής ενότητας και η Ευρώπη δεν το έχει περάσει ακόμη.
Πηγή : capital.gr
