Του Γεώργιου Π. Χρούσου*
Η εμφάνιση του στελέχους Δέλτα του SARS CoV-2 πριν από λίγους μήνες στην Ινδία και η σχεδόν αστραπιαία εξάπλωσή του σε όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας, ήταν μια απρόβλεπτη και απρόσμενη οπισθοδρόμηση στον πόλεμο κατά του κορωνοϊού. Το στέλεχος Δέλτα είναι πιο μεταδοτικό και πιο παθογόνο, πιθανόν λόγω της αυξημένης ικανότητάς του να προσκολλάται και να εισέρχεται στα ανθρώπινα κύτταρα.
Είναι ευτύχημα ότι όλα τα εμβόλια το εξουδετερώνουν σε μεγάλο βαθμό, προφυλάσσοντας τους εμβολιασμένους από τη σοβαρή νόσο και τον θάνατο, όχι όμως και από τη μόλυνση και, συνεπώς, τη μετάδοση της νόσου. Η παρουσία του στελέχους Δέλτα σημαίνει ότι ο κίνδυνος για όλα τα ανεμβολίαστα άτομα, συμπεριλαμβανομένων των παιδιών, έχει αυξηθεί σημαντικά, και ότι υπάρχουν μόνο δύο τρόποι για να τον αποφύγουμε: πρώτον, εμβολιασμός των ανεμβολίαστων και, δεύτερον, συνέχιση των προληπτικών μέτρων από όλους, εμβολιασμένους και ανεμβολίαστους..
Πρόσφατα ταξίδευσα στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής και αυτόματα έκανα ορισμένες παρατηρήσεις και συγκρίσεις. Το ότι ήμουν πλήρως εμβολιασμένος μου επέτρεψε να ταξιδεύσω ελεύθερα με μόνο τίμημα τη μάσκα και τις άλλες προφυλάξεις, κυρίως την τήρηση της φυσικής απόστασης του 1,5 μέτρου. Στην πρωτεύουσα της χώρας παρατήρησα αυστηρή τήρηση των κανόνων προφύλαξης, σε αντίθεση με ένα θέρετρο που επισκέφτηκα, όπου τα πράγματα ήταν πολύ χαλαρά. Παρακολουθώντας τα νέα, μου έγινε αντιληπτό ότι, μολονότι στο σύνολο της χώρας η εμβολιαστική κάλυψη υπερέβαινε το 50%, υπήρχε μεγάλη τοπική ανομοιογένεια, με ορισμένες πολιτείες να έχουν κάλυψη κάτω από 30%. Επίσης, εντύπωση μου έκανε η σχετικά υψηλή παραπληροφόρηση σχετικά με τη νόσο και τις προφυλάξεις από πολλά επίσημα ΜΜΕ και η ανοιχτή εχθρικότητα ορισμένων κατά των εμβολίων. Τα εμβόλια κατά της Covid-19 ήταν διαθέσιμα δωρεάν για τις ηλικίες άνω των 12 ετών στα φαρμακεία, αλλά πουθενά δεν είδα ουρά να περιμένει να εμβολιαστεί, παρά την ύπαρξη πολλών εκατομμυρίων ανεμβολίαστων και παρά την έντονη εκστρατεία ενημέρωσης από πολλά επίσημα χείλη.
Οι ως άνω συγκρίσεις δείχνουν ότι και οι δύο χώρες κινδυνεύουν από ένα τέταρτο κύμα, το οποίο θα αφορά τους ανεμβολίαστους. Άτομα όλων των ηλικιών με υποκείμενες νόσους είναι ευάλωτα σε σοβαρή νόσο και θάνατο. Το στέλεχος Δέλτα είναι σαφώς πιο επικίνδυνο από τα προηγούμενα και αυτό κάνει το τέταρτο κύμα ακόμη πιο πιθανό και πιο θανατηφόρο. Ο εμβολιασμός και η αυστηρή τήρηση των προφυλακτικών μέτρων από ανεμβολίαστους και εμβολιασμένους είναι μονόδρομος μέχρι να εξουδετερωθεί η πανδημία. Όσο αφήνουμε την κατάσταση να σέρνεται, τόσο πιο επικίνδυνα γίνονται τα πράγματα. Άλλα στελέχη, πιθανόν χειρότερα από το Δέλτα, μπορεί να εμφανιστούν. Πρόσφατα, ένα νέο στέλεχος, το Λάμδα, εντοπίστηκε στο Περού, το οποίο έχει αυξημένη ικανότητα διαφυγής από τα υπάρχοντα εμβόλια. Αν ένα τέτοιο στέλεχος μεταδοθεί ευρέως, η οπισθοδρόμηση θα είναι χειρότερη από τη σημερινή. Μόνη λύση, εμβολιασμός τώρα, η απόφαση δεν απαιτεί πολλή σκέψη, είναι αυτό που στα Αγγλικά εκφράζεται ως «a no-brainer».
*παιδίατρος – ενδοκρινολόγος, ομότιμος καθηγητής της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ, μέλος της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών
