Υψηλό το ποσοστό των Ελλήνων που πιστεύουν ότι ο SARS CoV-2 είναι βιολογικό όπλο και ότι το εμβόλιο είχε κατασκευαστεί πριν από την Πανδημία
Της Μάρθας Καϊτανίδη
Ποιος θα πίστευε ότι ο ιός SARS COV-2 είναι βιολογικό όπλο για να αφανίσει τους ανθρώπους ή ότι το εμβόλιο κατασκευάστηκε πριν καν ξεσπάσει η Πανδημία προς όφελος της φαρμακοβιομηχανίας; Τουλάχιστον τρεις στους δέκα Έλληνες αφήνουν ανοιχτό το ενδεχόμενο να ισχύουν τα παραπάνω, ενώ δύο στους δέκα δηλώνουν λίγο έως πολύ πεπεισμένοι, γεγονός που αποτυπώνει τη διείσδυση των θεωριών συνωμοσίας και στη χώρα μας.
Μάλιστα, η προσκόλληση σε διάφορες θεωρίες συνωμοσίας με τουλάχιστον τους μισούς από τους συμμετέχοντες να αποδέχονται σε σημαντικό βαθμό ένα τουλάχιστον… σενάριο φαίνεται να εντυπωσιάζουν τους συγγραφείς της διεθνούς έρευνας για την περίοδο της Πανδημίας – με τίτλο: «Covid-19 Mental health international for the general population (COMET-G) Study – στην οποία συμμετείχαν 40 χώρες.
Από τα ίδια στοιχεία προκύπτει ότι Ελλάδα αποτελεί χώρα όπου…ευδοκιμούν τέτοιου είδους θεωρίες, σε αντίθεση με άλλες ευρωπαϊκές Χώρες, όπως η Γερμανία, η Γαλλία και η Ιταλία, όπου οι πολίτες φαίνεται να αντιστέκονται σθεναρά στα διάδοσή τους. Για παράδειγμα, στο ερώτημα «πιστεύετε ότι ο ιός δημιουργήθηκε σε εργαστήριο ώστε να χρησιμοποιηθεί ως βιολογικό όπλο έναντι της ανθρωπότητας», μόλις το 34,09% των Ελλήνων το απορρίπτει χωρίς δεύτερη σκέψη. Όμως, το ποσοστό των Γερμανών που δίνει αρνητικά απάντηση σκαρφαλώνει στο 75%, των Γάλλων στο 64,76%, των Ιταλών στο 62,35% και των Ισπανών στο 65,38%.
Στο Ισραήλ, πάλι, που έχει πάρει τα εύσημα για το εμβολιαστικό του πρόγραμμα και την μαζική συμμετοχή σε αυτό, το 88,88% των ερωτηθέντων κλείνουν κάθε ενδεχόμενο το εμβόλιο να είχε δημιουργηθεί πριν από το ξέσπασμα της πανδημίας. Όμως, στη χώρα μας το αντίστοιχο ποσοστό δεν ξεπερνά το 44,11%.
Ιστορίες
«Οι θεωρίες συνωμοσίας είναι ευρύτατα διαδεδομένες σε ανθρώπους που είναι ψυχικά υγιείς. Παρ’ όλα αυτά, έχουν κατά κανόνα χαμηλότερη συχνότητα στις ανεπτυγμένες κοινωνικοπολιτικά χώρες και υψηλότερη σε λιγότερες ανεπτυγμένες, χτυπώντας το κόκκινο σε περιοχές όπως είναι η Αφρική, η Τουρκία κ.ο.κ.» σημειώνει στα «ΝΕΑ» ο επιστημονικός υπεύθυνος της έρευνας, καθηγητής Ψυχιατρικής του Τμήματος Ιατρικής του ΑΠΘ, Κωνσταντίνος Φουντουλάκης. Όπως ο ίδιος εξηγεί, «είναι κατά μία έννοια στη φύση του ανθρώπου να λειτουργεί κατ’ αυτόν τον τρόπο. Να δημιουργεί δηλαδή, ιστορίες πίσω από τυχαία γεγονότα καθώς τα ψεματάκια αυτά εν τέλει τον καθησυχάζουν. Μέσα στην απειλή της συνωμοσιολογίας υπάρχει η ανακούφιση». Και προσθέτει ότι οι γυναίκες συνήθως είναι πιο επιρρεπείς πιθανότατα επειδή είναι και πιο αγχώδεις.
Σύμφωνα με τους ειδικούς, οι θεωρίες συνωμοσίας «δεν συγκρατούν τη θεώρηση της πραγματικότητας ενός ατόμου», ενδέχεται ωστόσο να επηρεάσουν έως ένα βαθμό τις επιλογές του, όπως είναι ενδεικτικά η συμμετοχή του στο εμβολιαστικό πρόγραμμα έναντι της λοίμωξης Covid-19. Γενικά, όμως, «εκείνοι οι οποίοι για παράδειγμα υποστηρίζουν ότι μας ψεκάζουν δεν κυκλοφορούν με ομπρέλα» τονίζει με αρκετή δόση χιούμορ ο καθηγητής εξηγώντας με τον τρόπο αυτό ότι οι θεωρίες συνωμοσίας δεν καθορίζουν εν τέλει τις συμπεριφορές, αντιθέτως σταδιακά φθίνουν.
Το διαδίκτυο
Παρ’ όλα αυτά ο ίδιος παρατηρεί ότι το Διαδίκτυο αλλάζει τη δυναμική διάδοσης και συντήρησης των θεωριών συνωμοσίας, καθώς οι άνθρωποι που τις πιστεύουν ή έστω τις επαναλαμβάνουν ομαδοποιούνται και λειτουργούν διαδραστικά.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η έρευνα που πραγματοποιήθηκε από τον Μάρτιο του 2020 έως τον Απρίλιο του 2021 και προσέλκυσε μεγάλη συμμετοχή- συλλέχθηκαν απαντήσεις από 55.589 άτομα εκ των οποίων οι περισσότεροι από 3.300 είναι Έλληνες- σχεδιάσθηκε, οργανώθηκε και διοικήθηκε από το ΑΠΘ. Μάλιστα, τα αποτελέσματα από την αρχική ανάλυση των δεδομένων δείχνουν ότι σε παγκόσμια κλίμακα η κλινική κατάθλιψη κατά τη διάρκεια των τελευταίων 12 μηνών μεσοσταθμικά πρόσβαλε το 18% περίπου του πληθυσμού με άλλο τόσο ποσοστό ανθρώπων να εμφανίζουν σοβαρότατο στρες.
