Του Ηλία Καραβόλια
«Ο προληπτικός πόλεμος είναι σαν να αυτοκτονείς επειδή φοβάσαι τον θάνατο» (Όττο Φον Μπίσμαρκ)
Υπάρχουν άνθρωποι που δικαιολογούν τα χτυπήματα κατα του Ιράν επειδή λέει «θα χτυπούσε το Ιράν – ούτως ή άλλως – το Ισραήλ».
Υπάρχει επίσης μεγάλο μέρος της «δυτικής» φιλελεύθερης κοινωνίας που πιστεύει ότι «μόνο με μαζική εξολόθρευση θα σταματήσει ο ισλαμοαραβικός εξτρεμισμός».
Και επίσης υπάρχουν αρκετοί που «δικαιολογούν» τις 5-10-100 χιλιάδες άμαχων νεκρών ( «παράπλευρες απώλειες»).
Μια προσπάθεια για βαθύτερη εξήγηση ίσως να αποτελούσε την βολική αφορμή ώστε να στοχαστούμε όπως ακριβώς ο Spengler πριν 100 περίπου χρόνια ( Η παρακμή της Δύσης) ή όπως ο Todd πολύ πρόσφατα( Η ήττα της Δύσης).
Αλλά μάλλον σφάλλουμε αν πάρουμε τον δρόμο της βολικής ερμηνείας.
Αυτό που συμβαίνει είναι στην πραγματικότητα οι «τελευταίοι σπασμοί» μιας ολόκληρης συστημικής μηχανικής στις διεθνείς σχέσεις και στα παίγνια ηγεμονίας – κυριαρχίας.
Μπορεί οι τωρινοί πρωταγωνιστές να μοιάζουν με καλούς performers όμως η «παράσταση» έχει ιστορικά και κοινωνικο-πολιτικά ριζώματα.
Το δίπολο ισχυρός – ανίσχυρος μας εγκατέλειψε στα κατάστιχα της παγκοσμιοποίησης : σύγχρονα όπλα έχουν ( και κυρίως «προμηθεύονται» ) όλοι σχεδόν οι κρατικοί καπιταλισμοί.
Η Τεχεράνη, το Τελ Αβίβ, η Βηρυττός, η Δαμασκός, μπορούν κάλλιστα να βομβαρδιστούν ανά πάσα στιγμή, από διαφορετικούς «εχθρούς» επειδή πολύ απλά «βρίσκονται εκεί».
Επειδή μέσα τους ως μωσαϊκές επικράτειες χωνεύουν τους πάντες, κυρίαρχους και κυριαρχούμενους.
Τελικά, δεν έχει νόημα να ξέρεις ακριβώς «γιατί τώρα» το Ισραήλ χτύπησε το Ιράν με πλάτες των ΗΠΑ. Αυτή η απορία δεν είναι η μεγάλη εικόνα, η ικανή και αναγκαία συνθήκη εξήγησης των δρώμενων.
Και αυτά τα δρώμενα δεν αφορούν μόνο τον φονταμενταλισμό της Μέσης Ανατολής και την αποικιοκρατική συμπεριφορά των δυτικών στα εδάφη της : αφορούν την περίφημη «Τραγωδία της πολιτικής των μεγάλων δυνάμεων», ένα φαινόμενο που στις αρχές της προηγούμενης δεκαετίας περιέγραψε μεθοδικά στο ομώνυμο βιβλίο του σε 850 σελίδες ο Τζον Μιρσχάιμερ ( εκδ Ποιότητα).
Διότι αυτά που βλέπουμε σήμερα να γίνονται εύκολα (χωρίς κυρώσεις του διεθνούς δικαίου) δεν είναι παρά το ίδιο αιώνιο έργο, ο ιστορικός μονόλογος θα έλεγα, του μιλιταριστικού καπιταλισμού.
Η σημερινή πολεμική μηχανή που «κυκλώνει» τις φιλελεύθερες κοινωνίες, δεν είναι παρά το μετατραυματικό αποτέλεσμα της μακράς ψυχροπολεμικής ιστορίας. Αυτής που περιλαμβάνει τα μόνιμα επίδικα για διαμάχες όπως η «ηγεμονική θέση» στη Μέση Ανατολή.
Οι πρόσφατοι πόλεμοι( ειδικά Ισραήλ – Ιράν) σκιαγραφούν έναν άναρχο κόσμο όπου μοιάζει σαν να μην υπάρχει καμία διεθνής εξουσία.
Σαν να υπάρχει πάντα έτοιμο ένα πολεμικό σύστημα που εξωθεί τα κράτη να επιζητούν ισχύ και να επιβάλλουν την κυριαρχία τους.
Εδώ βρίσκεται η τραγωδία της πολιτικής των μεγάλων δυνάμεων και όπως λέει ο Μιρσχάιμερρ : «ακόμη και κράτη που μπορεί να είναι ικανοποιημένα με το να ζουν ειρηνικά, είναι καταδικασμένα να εμπλέκονται σε έναν ανελέητο αγώνα για ισχύ αν θέλουν να έχουν ελπίδα επιβίωσης».
Όπως εξελίσσονται σήμερα οι διεθνείς σχέσεις, μετά τον Ψυχρό πόλεμο κυρίως, ο «τραμπισμός»είχε ήδη εγκατασταθεί ως «αναγκαίος» σε υποκείμενα και κοινωνίες Όλο αυτό το θλιβερό φλεγόμενο σκηνικό, εντάσσεται στο μείζον ζητούμενο (για το στρατιωτικό – γεωπολιτικό δόγμα στις Ηνωμένες Πολιτείες) : κατά πόσο είναι πράγματι προορισμένες οι ΗΠΑ (και οι 4-5 ισχυροί ακόλουθοι του) να διεξαγάγουν έναν έντονο και επικίνδυνο ανταγωνισμό ασφάλειας με όλους( Κίνα, Ιράν, Ρωσία κ.α).
Το να το σκεπάζουν ως δήθεν άσχετο με τους πολέμους σε Ουκρανία και αλλού είναι αστείο.
Με τον επίσημο βραχίονα της στην περιοχή (Ισραήλ) η «αμερικανική» Δύση με την επιλογή του διαρκούς πολέμου, μας θυμίζει οτι ο παγκόσμιος καπιταλισμός της γεωοικονομίας επιστρέφει ως «ρυθμιστής» της ανισορροπίας σε όλα τα επίπεδα.
Κάτι που βολεύει τραπεζίτες- χρηματιστές – θεσμικούς επενδυτές και ηγεμονικές ομάδες εξωθεσμικής κυριαρχίας.
Γιατί οι βόμβες – σε τελική ανάλυση – είναι που γίνονται υποκείμενες αξίες στοιχημάτων σε προθεσμιακά συμβόλαια ( τα οποία θα οδηγήσουν πχ την βενζίνη στα 2,50 ευρώ εδώ στην Ελλάδα και τα ενεργειακά αγαθά στα ύψη).
Οι δε στατιστικές των άμαχων νεκρών θα συνεχίσουν να «σβήνονται» αθόρυβα αλλά εσκεμμένα μέσα στο βουητό των βομβαρδισμών..