Ο σπουδαίος Έλλην Μάικλ Ανάγνος… Του Αντώνη Βενέτη

43

Του Αντώνη Βενέτη

Η Καθημερινή, 30.11.2024

Πρόσφατα επιστολογράφος της «Κ» αναφέρθηκε στην περιώνυμη Ελεν Κέλερ (1880-1968) και στον πρώτο δάσκαλό της, τον Ηπειρώτη Μιχαήλ Αναγνωστόπουλο ή επί το αμερικανικότερον Μάικλ Ανάγνος.

Ο Μιχαήλ Αναγνωστόπουλος υπήρξε ο μέγιστος των Ελλήνων της Αμερικής κατά τον 19ο αιώνα και γαμπρός του Αμερικανού φιλέλληνα Σάμουελ Χάου (18011876), ο οποίος δύο φορές προσήλθε στην Ελλάδα κατά τη διάρκεια της Επαναστάσεως του 1821 και κατά τη διάρκεια της μεγάλης Κρητικής Επανάστασης των ετών 1866-1869, όπου εγνώρισε τον Μιχαήλ Αναγνωστόπουλο και επέστρεψαν μαζί στην Αμερική.

Παντρεύτηκε την κόρη του Χάου, Ιουλία. Ο γιατρός Χάου διατηρούσε στη Βοστώνη την πρώτη σχολή για τυφλούς, η οποία εξακολουθεί να υφίσταται. Μετά τον θάνατό του, τη διεύθυνση της σχολής ανέλαβε ο γαμπρός του Μιχαήλ Αναγνωστόπουλος.

Η Ελεν Κέλερ, τυφλή και κωφή, εισήχθη στην παραπάνω σχολή και ως ελέχθη πρώτος δάσκαλός της υπήρξε ο Μιχαήλ Αναγνωστόπουλος. Το 1890 ο Αναγνωστόπουλος επισκέπτεται την Ελλάδα και δίνει διάλεξη στον Φιλολογικό Σύλλογο «Παρνασσός». Παραθέτω τη σχετική «είδηση» της Αθηναϊκής εφημερίδας ΝΕΑ ΕΦΗΜΕΡΙΣ της 15.3.1890, κατά την οποίαν:

«ΝΕΑ ΕΦΗΜΕΡΙΣ, 15.3.1890 – Βαθείας εντυπώσεις αφήκεν η χθες εν τω “Παρνασσώ” διάλεξις του Μ. Ανάγνου, διευθυντού εν Βοστώνη της Αμερικής σχολείου των τυφλών. Και πρώτον διερμηνεύσας πώς ο δόκτωρ Χάου, ο αείμνηστος πενθερός του, κατώρθωσε να διδάξει εις την κορασίδα Λώραν ότι υπάρχουν σημεία δι’ ων σημαίνονται τα πράγματα, πρώτος ούτω ευεργετήσας τα δυστυχή ταύτα όντα προς έκφρασιν των σκέψεών των, εισήλθεν είτα εις την υπόθεσιν περί της προσφιλούς του Ελένης Κέλερ. Το κοράσιον τούτο παρεδόθη τω κ. Ανάγνω προ ολίγων ετών και κατορθώθη, ήδη οκταέτις, ίνα εντός δύο ετών εκμάθη και εκφράζηται γλαφυρώς και μεθ’ ικανής φαντασίας διά σημείων αγγλιστί και κατά τους 4 τελευταίους μήνας γαλλιστί και ολίγον ελληνιστί και γερμανιστί. Ο,τι κυρίως διακρίνει αυτήν είναι η καταπληκτική αντίληψις και ευρυτάτη αυτής μνήμη. Διά μόνης της αφής νοεί και τας ποικιλοτέρας ψυχικάς διαθέσεις και ουδέποτε επιλανθάνεται λέξεων, ας και άπαξ μόνον ήκουσε μετά της ορθογραφίας αυτών.

Ούτως ωμίλησεν ο ελλόγιμος ανήρ επί δύο περίπου ώρας μεταδούς αξιοπερίεργα και ωφέλιμα τοις ακροαταίς αυτού».