Του Δημήτρη Τζάνα*
Η επίθεση του Ιράν κατά του Ισραήλ με drones και πυραύλους ήταν ανεπιτυχής καθώς αντιμετωπίστηκε με σχετική ευκολία από τους εμπειροπόλεμους Ισραηλινούς. Άνοιξε ωστόσο ένα νέο κεφάλαιο στο περίπλοκο σκηνικό της Μ. Ανατολής καθώς το Ισραήλ δηλώνει ότι θα απαντήσει στον κατάλληλο χρόνο και το Ιράν ότι τυχόν Ισραηλινή επίθεση θα τύχει και της δικής του απάντησης. Με την επενδυτική κοινότητα να παρακολουθεί τις αναλύσεις των ειδικών περί τα στρατιωτικά και γεωπολιτικά δεδομένα καθώς οι επόμενες εξελίξεις είναι ανοικτές σε πολλά ενδεχόμενα. Αν και η λογικότερη έκβαση είναι η μη κλιμάκωση της παρούσας έντασης, ουδείς μπορεί να εγγυηθεί ότι είναι και η πιθανότερη !
Με τα δεδομένα αυτά, η αβεβαιότητα στο περιβάλλον των αγορών αυξήθηκε ακόμη περισσότερο, καθώς η πιθανότητα οι εξελίξεις στη Μ. Ανατολή να αποτελέσουν νέο «μαύρο κύκνο» είναι πλέον υπολογίσιμη. Με το ενδεχόμενο να κλείσουν τα στενά του Ορμούζ από όπου διέρχεται το ένα τέταρτο των διακινούμενων ποσοτήτων πετρελαίου να μην μπορεί να αποκλειστεί, οδηγώντας την τιμή του πετρελαίου πάνω από τα 100 δολάρια και την τιμή του χρυσού να αναρριχάται καθώς αρκετοί επενδυτές, Κεντρικές Τράπεζες ανάμεσά τους, τον θεωρούν πλέον κατάλληλο επενδυτικό καταφύγιο.
Οι αγορές διατηρούν προσώρας ψύχραιμη στάση, ιδιαίτερα οι ευρωπαϊκές που στη συνεδρίαση της Δευτέρας κινήθηκαν ανοδικά, με το σκεπτικό ότι ο δρομολογημένος ενεργειακός μετασχηματισμός θωρακίζει τις ευρωπαϊκές οικονομίες. Σενάριο που δεν θα συνεχίσει να διατηρείται στο επενδυτικό περιβάλλον αν η κρίση συνεχιστεί. Με τις Κεντρικές Τράπεζες να έχουν ένα ακόμη πονοκέφαλο σε σχέση με την επιλογή της κατάλληλης χρονικής στιγμής για να ξεκινήσουν την αποκλιμάκωση των παρεμβατικών επιτοκίων. Με τον Γιάννη Στουρνάρα να επανέρχεται στη θέση για επιτοκιακές μειώσεις από μέρους της ΕΚΤ από τον Ιούνιο και εφεξής καθώς οι αιτίες του πληθωρισμού συνδέονται με τις συνθήκες της προσφοράς και η διατήρηση υψηλών επιτοκίων επιβραδύνει την οικονομία λόγω των λιγότερων δανείων και της μικρότερης κατανάλωσης.
Στο ελληνικό χρηματιστήριο όλα είναι αλλιώς. Η απόσυρση των διεθνών επενδυτών ως αγοραστών, κάνει τους λίγους πωλητές να είναι πολλοί ! Το γνωστό πρόβλημα της ρηχότητας της αγοράς αναδεικνύεται ως παράγοντας που αυξάνει τη μεταβλητότητα και οδηγεί με ευκολία σε μεταβολές τιμών της τάξης του -3% ή και περισσότερο. Είναι το αποτέλεσμα της ατροφικής αγοράς εγχώριων θεσμικών επενδυτών, της χαμηλής δραστηριοποίησης ιδιωτών επενδυτών, της ανυπαρξίας κινήσεων σταθεροποίησης των τιμών από τους βασικούς μετόχους. Αλλά και του de facto χαμηλού βαθμού εμπιστοσύνης τόσο για τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας για την οποία o Federico Barriga Salazar, Senior Director του οίκου Fitch, ανέφερε ότι θα αναπτυχθεί με 2,4% το 2024 και με ρυθμό 2-2,5% τα επόμενα 3-4 χρόνια. Την ίδια ώρα, η αγορά προσπέρασε τις εξαιρετικές επιδόσεις της ΔΕΗ για το 2023 και το deal ΔΕΗ- Μυτιληναίου ύψους 2 δις. ευρώ για ΑΠΕ 2.000 ΜW σε τέσσερις χώρες.
Από την άλλη πλευρά, στο Forum των Δελφών ακούστηκαν και φωνές που εξέφρασαν το σκεπτικισμό τους για την ελληνική οικονομία, όπως εκείνη της Frankfurter Allgemeine Zeitung που βλέπει ότι παραμένει η τουριστική μονοκαλλιέργεια στην ελληνική οικονομία, ο υψηλός βαθμός συμμετοχής των ακινήτων στις Άμεσες Ξένες Επενδύσεις και ο χαμηλός βαθμός διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων στη δημόσια διοίκηση.
Σαν αποτέλεσμα, το ελληνικό χρηματιστήριο διέσπασε διαδοχικά τις στηρίξεις των 1400 και των 1379 μονάδων και κινείται σε αναζήτηση της επόμενης στήριξης στην περιοχή των 1350 μονάδων. Και αν η έλευση κατάλληλων καταλυτών απαιτείτο για να κινηθεί προς τις 1430 μονάδες πριν τη νέα ένταση στη Μ. Ανατολή, η βελτίωση του εξωτερικού περιβάλλοντος είναι απολύτως αναγκαία για να επανακάμψει το επενδυτικό ενδιαφέρον για ελληνικούς τίτλους στο άμεσο μέλλον, με δεδομένη την υψηλή συμμετοχή των επενδυτών εξωτερικού στο Χ.Α.
*Σύμβουλος Διοίκησης Κύκλος ΑΧΕΠΕΥ
