Του Γιάννη Μαρίνου
Οι επιθέσεις των Χούθι της Υεμένης στα διερχόμενα την Ερυθρά Θάλασσα πλοία υποχρέωσαν πολλές μεγάλες ναυτιλιακές εταιρείες να προτιμήσουν για λόγους ασφαλείας να κατευθύνουν τα πλοία τους γύρω από το Ακρωτήριο Καλής Ελπίδας στην Νότια Αφρική και μέσω Γιβραλτάρ να εισέρχονται στη Μεσόγειο για να καταλήξουν στα μεγάλα λιμάνια της.
Την ώρα που ο υπουργός Ανάπτυξης κ. Σκρέκας παλεύει για να περιορίσει την τιμή του παιδικού γάλακτος και γενικά τον επίμονο πληθωρισμό στα είδη πρώτης ανάγκης, νέα διπλή απειλή εξελίσσεται στις δύο μεγάλες διώρυγες, του Σουέζ που όλοι πια γνωρίζουμε και του Παναμά που σχεδόν όλοι αγνοούμε. Από το Σουέζ διέρχεται το 12% έως 15% του παγκόσμιου εμπορίου. Ωστόσο οι επιθέσεις των Χούθι της Υεμένης στα διερχόμενα την Ερυθρά Θάλασσα πλοία υποχρέωσαν πολλές μεγάλες ναυτιλιακές εταιρείες να προτιμήσουν για λόγους ασφαλείας να κατευθύνουν τα πλοία τους γύρω από το Ακρωτήριο Καλής Ελπίδας στην Νότια Αφρική και μέσω Γιβραλτάρ να εισέρχονται στη Μεσόγειο για να καταλήξουν στα μεγάλα λιμάνια της. Ετσι αυξάνεται ο χρόνος παράδοσης των εμπορευμάτων κατά δύο εβδομάδες, με φυσικό επακόλουθο την αύξηση του κόστους μεταφοράς και συνεπώς των τελικών τιμών που πληρώνει ο καταναλωτής.
Οι πληθωριστικές επιπτώσεις δεν έχουν γίνει ακόμη αρκετά αισθητές, ενώ η αντιμετώπιση των Χούθι με πανάκριβους πυραύλους από αμερικανικά πολεμικά πλοία υποχρέωσε την κυβέρνηση Μπάιντεν να ζητήσει τη συνδρομή και άλλων χωρών με πολεμικά πλοία. Ηδη η Ελλάδα ανακοίνωσε την αποστολή φρεγάτας στην Ερυθρά Θάλασσα. Εύλογη η πρωτοβουλία της κυβέρνησης, καθώς ο ελληνικός εμπορικός στόλος είναι ο μεγαλύτερος παγκοσμίως και πλήθος ελληνικών εμπορικών πλοίων διέρχεται από την Ερυθρά Θάλασσα και τη διώρυγα του Σουέζ. Προς το παρόν οι πληθωριστικές επιπτώσεις αυτής της κατάστασης δεν έχουν γίνει ιδιαίτερα αισθητές. Ωστόσο παράτασή της θα τις επαυξήσει. Αρκεί να αναφερθεί ότι οι ναύλοι μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων έχουν ήδη εκτοξευθεί έως και 115%.
Παράλληλα με τις οικονομικές επιπτώσεις απειλείται και η ασφάλεια των εμπορικών πλοίων, ενώ μια ριζική εξουδετέρωση των Χούθι από τις ΗΠΑ θα επεξέτεινε τα πολεμικά μέτωπα με την αμεσότερη παρέμβαση του εξαιρετικά επικίνδυνου Ιράν. Μια τέτοια σύρραξη θα μηδένιζε τη διέλευση των τάνκερ από την Ερυθρά Θάλασσα και το Σουέζ. Υπό κανονικές συνθήκες μέσω αυτής της οδού διέρχονται κάθε χρόνο δεξαμενόπλοια που μεταφέρουν 8%-10% του πετρελαίου που διακινείται ανά τον κόσμο και έως 8% του υγροποιημένου φυσικού αερίου.
Τη διώρυγα του Παναμά δεν απειλεί πόλεμος αλλά η άνευ προηγουμένου μείωση των βροχοπτώσεων, με αποτέλεσμα να αμφισβητείται η μελλοντική βιωσιμότητα της πολύτιμης θαλάσσιας αυτής οδού. Το 2022 περισσότερα από 14.000 πλοία διέσχισαν τη διώρυγα αυτή μεταφέροντας κάθε είδους αγαθά. Περισσότερα από το 40% των καταναλωτικών αγαθών που διακινούνται μεταξύ Βορειοανατολικής Ασίας και Ανατολικής Ακτής των ΗΠΑ μεταφέρονται μέσω της διώρυγας, συντομεύοντας κατά 13.000 μίλια αντί διέλευσης από το νότιο άκρο της αμερικανικής ηπείρου. Υπό κανονικές συνθήκες η διώρυγα του Παναμά μπορεί να διακινεί 36 πλοία την ημέρα. Ωστόσο, καθώς το νερό μειώνεται, μειώθηκε σε 22 ο αριθμός των διερχομένων πλοίων και μέχρι τον Φεβρουάριο ο αριθμός τους θα περιοριστεί σε 18. Μερικά σκάφη περιμένουν έως και δύο εβδομάδες αγκυροβολημένα. Στατιστικά δεν έχει συμβεί τόση ανομβρία κατά τα τελευταία 100 χρόνια.
Πηγή: tovima.gr