Του Κώστα Πάντζιου
Ο περιορισμός των προκλητικών δηλώσεων από την πλευρά των Τούρκων επισήμων χαιρετίστηκε με ενθουσιασμό από αυτόκλητους πολιτικούς αναλυτές στην TV και στο διαδίκτυο, τους ίδιους που πάντοτε πέφτουν έξω, «ερμηνεύοντας» τις διαθέσεις του κ. Ερντογάν. Το θέμα δεν είναι η συμπεριφορά του Προέδρου της Τουρκίας.
Το θέμα είναι το γιατί οι ίδιοι άνθρωποι, ενώ πέφτουν έξω στις προβλέψεις τους, δεν αναρωτιούνται τι φταίει με την πολιτική «διορατικότητά» τους. Φυσικά και είναι ευπρόσδεκτη μία μετριοπαθής στάση της Τουρκίας, αλλά αυτή θα έχει αξία αν προέρχεται από την πολιτική ηγεσία αυτής της χώρας, με ειλικρινή διάθεση.
Όμως ούτε τώρα πιστεύουμε ότι συμβαίνει κάτι τέτοιο. Γιατί αν συνέβαινε αυτό, θα προβαλλόταν με πράξεις και όχι με λόγια. Αντίθετα, την ώρα που γραφόταν αυτό το άρθρο, η Τουρκία ανακοίνωσε ότι θα κάνει γεωτρήσεις στην Κυπριακή ΑΟΖ.
Γιατί λοιπόν ο Πρόεδρος της γείτονος χώρας και το επιτελείο του δείχνουν κατακαλόκαιρο μετριοπάθεια;
Πρώτον, γιατί με την αντίθετη συμπεριφορά έως τώρα, ουδέν θετικόν προέκυψε για την Τουρκία. Οι αγορές είναι μονίμως διστακτικές να δανείσουν τη χώρα αυτή, η τούρκικη λίρα συνεχίζει να μην πηγαίνει καλά, ενώ προέκυψε και ένα καινούργιο στοιχείο, κατά την ιστορική Σύνοδο Κορυφής στις Βρυξέλλες.
Και αυτό είναι η απόφαση πλέον των εταίρων της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, για την επιβολή κυρώσεων στην Τουρκία αν συνέχιζε την παραβατική της συμπεριφορά έναντι της Ελλάδας –και όχι μόνον.
Δεύτερον, συνέβη εδώ και τρεις μήνες να αναβιώσει ισχυρός ο γαλλο-γερμανικός άξονας, με τη Γαλλία του κ. Εμ. Μακρόν να ισχυροποιείται στο καθαρά πολιτικό σκέλος της Ε.Ε. έναντι τρίτων χωρών.
Τρίτον, τα μαντάτα από τις ΗΠΑ λένε ότι ο κ. Ντ. Τραμπ θα αποχαιρετίσει το Λευκό Οίκο την πρώτη Τρίτη του προσεχούς Νοεμβρίου. Άρα, ο κ. Ερντογάν χάνει ένα φίλο και συχνό συνομιλητή του απ’ ό,τι λένε τα διεθνή ΜΜΕ.
Τέταρτον, με ορατή πλέον την γρήγορη προοπτική της έλευσης του ΔΝΤ στην Τουρκία, περιθώρια αυταρχικής συμπεριφοράς δεν υπάρχουν, ενώ αποκτούν πλέον αξία άμεση και πιεστική τα κονδύλια που παίρνει η Τουρκία για τη συντήρηση των προσφύγων στο έδαφός της, με ό,τι μπορεί να σημαίνει αυτό συγκυριακά.
Πέμπτον, όσο κι αν δεν τονίστηκε η πολιτική του σημασία και όσο κι αν σνομπαρίστηκε η θρησκευτική του σημασία, πάλι από αρθρογράφους «ξερόλες», φαίνεται ότι η χριστιανική δυτική ανθρωπότητα σκέφτηκε πολύ το γεγονός της μετατροπής της Αγίας Σοφίας σε τζαμί. Και ιδίως τον τρόπο που έγινε.
Να προσθέσουμε εδώ αυτό που τονίζουν συχνά οι ιστορικοί και οι φιλόσοφοι, ότι δηλαδή τα πολιτιστικά δρώμενα αγγίζουν πολύ τον απλό πολίτη στη Δύση, πολύ περισσότερο δηλαδή απ’ όσο νομίζουν συνήθως οι κυβερνήτες που –συνήθως πάλι– καυχιούνται για το πόσο κυνικοί είναι.
Κατόπιν όλων αυτών και άλλων πολλών, ο κόμπος φαίνεται πως έχει φτάσει στο χτένι για τη Δύση –πλην των ΗΠΑ προς το παρόν– για την πολιτική της Τουρκίας που θίγει πολλά συμφέροντα σε διεθνές επίπεδο, ιδίως τώρα που εξελίσσεται ραγδαία η επιχειρούμενη κινεζική προσπάθεια να καλύψει το κενό που έχει δημιουργήσει γεωπολιτικά η απουσία της Αμερικής του κ. Τραμπ.
Επομένως, δεν χρειάζεται εφησυχασμός με τις κατά καιρούς οβιδιακές μεταμορφώσεις του Προέδρου της Τουρκίας, αλλά ούτε και να ασχολείται η κυβέρνηση της Ελλάδας με τα πάνω-κάτω της πολιτικής της γείτονος. Η ελληνική κυβέρνηση έχει να κάνει πολλά με το πακέτο των 72 δις ευρώ, το οποίο, αν το χειριστεί σωστά και κοινωνικά παραγωγικά και δίκαια, η χώρα μας θα βαδίσει σε ένα άνευ προηγουμένου αναπτυξιακό και πολιτικό μέλλον.
