Η ευρωπαϊκή σκακιέρα και οι σχέσεις Βρυξελλών-Άγκυρας μπορεί να αποτελέσουν το πεδίο εκείνο που θα δώσει το κλειδί για να ανοίξει η συμμετοχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην άτυπη συνάντηση της Γενεύης τον Απρίλη.
Η Λευκωσία προτίθεται να κάνει τις δικές της κινήσεις στην ευρωσκακιέρα, ευελπιστώντας σε ένα θετικό αποτέλεσμα που θα δώσει τη δυνατότητα συμμετοχής της ΕΕ στην άτυπη πενταμερή. Προς αυτή την κατεύθυνση θα κινηθεί ο ΠτΔ στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της ερχόμενης εβδομάδας.
Το ισχυρό χαρτί της Λευκωσίας, όπως μας ανέφεραν κυβερνητικές πηγές, είναι τα θέματα που ενδιαφέρον περισσότερο την Τουρκία, δηλαδή η Τελωνειακή Ένωση και η Θεώρηση Διαβατηρίων. Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης κατά τις πρόσφατες του συνομιλίες με Ευρωπαίους ηγέτες και αξιωματούχους υπενθύμισε τις αποφάσεις που η ίδια η ΕΕ είχε λάβει σε σχέση με την εμπλοκή της στο Κυπριακό. Σύμφωνα με τις πληροφορίες μας, η κυπριακή πλευρά δεν μπορεί να συναινέσει στο να προχωρήσει ο διάλογος σ’ αυτά τα δύο θέματα που ενδιαφέρουν πολύ την Τουρκία, ενώ η χώρα αυτή δηλώνει κάθετα ενάντια στη συμμετοχή της ΕΕ στις άτυπες συνομιλίες για το Κυπριακό.
Το μήνυμα του ΠτΔ προς τους Ευρωπαίους αξιωματούχους (όπως ο Σαρλ Μισέλ) και ηγέτες (όπως η Α. Μέρκελ και ο Εμ. Μακρόν), αναφέρουν οι ίδιες πηγές, ήταν πως δεν μπορεί να του ζητούν να συγκατανεύσει σε «θετική ατζέντα για την Τουρκία από την ώρα που η Άγκυρα μπλοκάρει τη συμμετοχή της ΕΕ στη συνάντηση του Απριλίου για το Κυπριακό». Όπως πληροφορούμαστε, η Καγκελάριος της Γερμανίας, Άνγκελα Μέρκελ, ανέλαβε κάποια πρωτοβουλία προς την κατεύθυνση της Τουρκίας, με τη Λευκωσία να ελπίζει σε μια θετική έκβαση.
Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, δήλωσε την Τρίτη (πηγή ΓΤΠ) πως οι προσδοκίες της χώρας του από την ΕΕ είναι ξεκάθαρες. Στη συνάντηση που είχε με τον Σλοβάκο ΥΠΕΞ Ιβάν Κόρτσοκ, ο Μ. Τσαβούσογλου ζήτησε να μην παρεμβάλλονται πολιτικά εμπόδια και παρέθεσε τα παραδείγματα της επικαιροποίησης της συμφωνίας της τελωνειακής ένωσης και της ελευθεροποίησης της βίζας ως απτά βήματα που θα μπορούσαν να γίνουν.
Υποστήριξε ότι όλοι πιστεύουν ότι πρέπει να επικαιροποιηθεί η Συμφωνία για το μεταναστευτικό, ιδιαίτερα οι διαμετακομιστικές χώρες. Σύμφωνα με την τουρκική προσέγγιση, το Κυπριακό αλλά και τα ελληνοτουρκικά κακώς υπεισέρχονται στις σχέσεις της ΕΕ με την Τουρκία. Είναι ωστόσο πάνω σ’ αυτά τα θέματα που προσπαθούν Αθήνα και Λευκωσία να ασκήσουν πίεση προς την κατεύθυνση της Άγκυρας μέσω των Βρυξελλών.
Η Άγκυρα, σύμφωνα με τις δηλώσεις Τσαβούσογλου, αναμένει ακόμα να λάβει απαντήσεις από πλευράς ΕΕ για όλα τα θέματα, για τα οποία είχε σταλεί και σχετική επιστολή από τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Ο Τούρκος ΥΠΕΞ εξέφρασε επίσης παράπονα γιατί ούτε και στην πρόταση για διεξαγωγή Διάσκεψης για την Ανατολική Μεσόγειο δεν έχει λάβει απαντήσεις. Μια διάσκεψη που ως γνωστό αποσκοπούσε είτε στον αποκλεισμό της ΚΔ είτε σε συμμετοχή του κατοχικού καθεστώτος.
Ο Σλοβάκος υπουργός Εξωτερικών ανέφερε στις δηλώσεις του ότι «η άτυπη διάσκεψη 5+1, που θα πραγματοποιηθεί τον Απρίλιο στη Γενεύη, είναι εξαιρετικά σημαντική. Τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών θα αξιολογηθούν εκεί. Η Σλοβακία είναι μια χώρα που επιθυμεί να συμβάλει στο πλαίσιο των δυνατοτήτων της στην επίλυση αυτού του προβλήματος».
Είναι ξεκάθαρος ο ρόλος της ΕΈ
Ο ρόλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι πολύ ξεκάθαρος και έχει καθοριστεί κατά τις προηγούμενες συνομιλίες για το Κυπριακό. Η κυπριακή Κυβέρνηση εκτιμά πως η παρουσία της ΕΕ σε όλες τις φάσεις των διαπραγματεύσεων θα βοηθήσει και τις δύο πλευρές. Ο κυβερνητικός Εκπρόσωπος, Κυριάκος Κούσιος, υπέδειξε πως «η Κύπρος είναι κράτος μέλος και με τη λύση του Κυπριακού θα συνεχίσει να είναι κράτος μέλος. Πιστεύουμε ότι θα μπορέσουμε να βρούμε τη λύση για το θέμα για να μπορέσουμε να προχωρήσουμε περαιτέρω στην ουσία». Σε ερώτηση για τον ρόλο της ΕΕ στην άτυπη πενταμερή διάσκεψη, ο κυβερνητικός Εκπρόσωπος είπε πως αυτό είναι ένα από τα θέματα που ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας αισθάνεται έντονα, καθώς πιστεύει ότι η παρουσία της ΕΕ θα βοηθήσει και τις δύο πλευρές και θα ικανοποιήσει τις ανησυχίες και των δύο πλευρών.
«Οι αρχές και οι αξίες της ΕΕ είναι αυτές που εγγυούνται και μια σταθερότητα και είναι προσπάθεια μας να πειστούν τα ΗΕ να καλέσουν και την ΕΕ. Είναι γνωστό ότι υπάρχει πρόθεση από πλευράς ΕΕ να είναι παρούσα και ευελπιστούμε ότι στο τέλος θα το πετύχουμε», κατέληξε.
Θετική για μεταναστευτικό
Η κυπριακή κυβέρνηση, όπως μας ανέφεραν καλά ενημερωμένες πηγές, θα είναι θετική στο θέμα του μεταναστευτικού το οποίο επίσης ενδιαφέρει πάρα πολύ την Τουρκία. Για το συγκεκριμένο θέμα δεν αναμένεται να εγερθούν από κυπριακής πλευράς τα όποια εμπόδια.
Στο μεταναστευτικό, ο ισχυρός άξονας της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν δείχνει διατεθειμένος να ανεχθεί ενέργειες που θα επιτρέψουν στην Τουρκία να σπρώξει μαζικά μετανάστες προς την ΕΕ. Η τάση εντός της ΕΕ όπως έχει διαμορφωθεί είναι στο μεταναστευτικό να γίνουν θετικές ενέργειες από πλευράς Ευρώπης προς την Τουρκία.
Αυτή την τάση η κυπριακή πλευρά δεν θέλει να την ανατρέψει, εκτιμώντας ότι οι εταίροι της στην ΕΕ θα ανταποκριθούν θετικά στο δικό της κάλεσμα για άσκηση πιέσεων προκειμένου να επιτευχθεί συμμετοχή της Ένωσης στο Κυπριακό.
