Του Ανδρέα Ανδριανόπουλου
Είναι ενοχλητικό να διαβάζεις αναλύσεις και σχόλια από κάποιους που είναι φανερό πως δεν γνωρίζουν το αντικείμενό τους. Κι αυτο παίρνει διαστάσεις υπερβολής οταν η συζήτηση αφορά την σημερινή Ρωσία. Δεν χρειάζεται να είσαι οπαδός του Πούτιν για να ενοχληθείς διαβάζοντας κρίσεις που έχουν βάση σε αστήρικτες πληροφορίες. Δεν θα ξεχάσω ενα πρ Σουηδό υ ηλοβαθμο διπλωμάτη, εταίρο παλαιότερα μαζί μου στο Woodrow Wilson Center της Ουάσιγκτον, που είχε αναγορευθεί σε ειδικό περι της Ρωσίας επειδή είχε υπηρετήσει κάποια χρόνια στην Μόσχα. Διατύπωνε ομως απόψεις τόσο μεροληπτικές και άστοχες που δεν δικαιολογούσαν με τίποτα αυτήν την ιδιότητα. Ειχα υποχρεωθεί μάλιστα να του τονίσω σε μιά εκδήλωση πως αμφέβαλα αν είχε ποτε περπατήσει στα λασπωμένα πεζοδρόμια των ρωσικών πόλεων με τις απόψεις που προέβαλε.
Τελευταία με έχουν εκνευρίσει αυτά που ακούω και διαβάζω γιά τις τελευταίες αλλαγές στο ρωσικό υπουργείο άμυνας. Αυτό που πρέπει να καταλάβει ο αναγνώστης είναι πως κυβέρνηση της Ρωσίας λειτουργεί σε τρείς διαστάσεις. Κατω απο την ευθύνη του πρωθυπουργού ουσιαστικά υπάγονται τα περισσότερα υπουργεία, κυρίως αυτά που ασχολουνται με την εσωτερική οικονομική και κοινωνική ζωη (οικονομικών, κοινωνικής φροντίδας, γεωργίας, υγείας κλπ). Tα λεγόμενα “υπουργεία ισχύος” υπάγονται απ’ ευθείας στον Πρόεδρο (αμύνης, ενέργειας, ασφαλείας, πυρηνικής ενέργειας, εξωτερικών κλπ). Την ιδια στιγμή παράλληλα με τα υπουργεία λειτουργούν ειδικά τμήματα ενός οργανισμού που ονομάζεται Προεδρική Διοίκηση. Τίποτα δεν προωθείται δίχως την έγκριση η την γνώση της ΠΔ. Ενα ειδος δηλ. σκιώδους παράλληλης κυβέρνησης.
Είναι παράλογα λοιπόν αυτά που λέγονται γιά τον ρόλο των διαφόρων προσωπικοτήτων στο ρωσικό σύστημα διακυβέρνησης. Ειδικότερα μάλιστα αν βρίσκονται εξω απο το παραπάνω σχήμα εξουσίας. Ο ρόλος του Σοιγκού λχ στο Συμβούλιο Ασφαλείας δεν πρόκειται να σκιάσει την επιρροή του πρ. Προέδρου Ντιμίτρι Μεντβέντεφ, που έχει την πλήρη εμπιστοσύνη του Πούτιν λόγω παλαιών δεσμών απο την Αγία Πετρούπολη. Επίσης είναι εξωπραγματικό να υποστηρίζεται πως ο πρ. επικεφαλής των μυστικών υπηρεσιών (FSB) και νέος υπουργός άμυνας Παντούσεφ, ήτσν το δεξί χέρι και εμπιστος του Πούτιν όλα αυτά τα χρόνια. Το γεγονός του απόλυτου αδειάσματός του πάνω στο θέμα της εισβολής στην Ουκρανία, αποδεικνύει το εξωπραγματικό αυτού του επιχειρήματος.
Αυτό που είναι δεδομένο είναι πως δύο ανθρωποι εξακολουθουν να ασκούν, σιωπηρά και δίχως φανφάρες, την μεγαλύτερη επιρροή στην ρωσική κυβέρνηση – πέραν του ίδιου του Πούτιν φυσικά. Ο ένας είναι ο ηγετης της πανισχυρης ενεργειακής εταιρίας Ροσνέφτ Ιγκορ Σέτσιν. Στενός συνεργάτης του Πούτιν απο παληάι⁷ ο Σέτσιν ελέγχει απόλυτα τον τομέα των βιομηχανιών ισχύος και βρίσκεται πίσω απο κάθε απόφαση για τις ενεργειακές πολιτικές της Ρωσίας και για τις οικονομικές τους επιτυχίες παρα τις κυρώσεις της Δύσης. Ο άλλος είναι ο δεύτερος στην ιεραρχία της Προεδρικής Διοίκησης (ΠΔ) και πρ. Πρωθυπουργός επι Γέλτσιν (ο νεώτερος στην ιστορία), Σεργκέι Κυριγένκο. Ο Κυριγένκο υπήρξε γενικός διευθυντής της Ροσατόμ, της γιγαντιαίας κρατικής εταιρίας που ειδικεύεται στην πυρηνική ενέργεια, ενσωματώνει κάπου 350 χωριστές εταιρίες και παράγει επίσης πυρηνικά μη ενεργειακά και υψηλής τεχνολογίας προιόντα. Επίσης περιλαμβάνει στις δραστηριότητές της οργανισμούς επιστημονικής – τεχνολογικής έρευνας, ένα πλέγμα μονάδων πυρηνικήων όπλων και τον μοναδικό στον κόσμο στόλο πυρηνοκίνητων παγοθραυστικών που δραστηριοποιούνται στον Βόρειο Παγωμένο Ωκεανό.
Ο Κυριγένκο πιστώνεται επίσης για τις κινήσεις μέσω των οποίων η Ροσατόμ εξαιρέθηκε, μοναδική ανάμεσα στις ρώσικές κρατικές εταιρίες, απο τις αμερικανικές οικονομικές κυρώσεις κατά της Ρωσίας. Με την ανέλιξή του στην ηγεσία της ΠΔ ο Κυριγένκο παγίωσε αθόρυβα την ισχύ του παίζοντας πλέον κρίσιμο ρόλο στις αποφάσεις για τις τύχες της Ρωσίας και διατηρώντας το προφίλ ενός συναινετικού πολιτικού που έχει και το “αυτί της Δύσης”.
