Οι προμηθευτές του δημοσίου πληρώνονται με πάνω από 500 ημέρες καθυστέρηση
Του Νίκου Φιλιππίδη*
Στην ελληνική οικονομία υπάρχει ένας κλάδος που το ελληνικό Δημόσιο μπορεί να του χρωστά- πρακτικά να τον πληρώνει όποτε θέλει- και αυτός να μην έχει δικαίωμα να διαμαρτυρηθεί. Οι προμηθευτές υγείας έχουν «φάει πολύ ξύλο» την τελευταία δεκαετία. Το ελληνικό Δημόσιο από το 2010 και μετά τους «κούρεψε», τους «φέσωσε», τους λοιδόρησε, τους απείλησε και όσους άντεξαν και δεν έκλεισαν τους «φίμωσε». Προφανώς είχε προηγηθεί ένα «πάρτι» προμηθειών απίστευτων διαστάσεων τη δεκαετία πριν από την κρίση. Αλλά και η «τιμωρία» έχει τα όριά της. Και σίγουρα το «πάρτι» δεν αφορούσε τους πάντες.
Στην αιχμή της κρίσης, όταν οι προμηθευτές όφειλαν να παραδίδουν προϊόν, αλλά δεν ήταν σαφές ούτε πότε θα πληρωθούν ούτε σε ποια τιμή θα πληρωθούν, η καθυστέρηση εξόφλησης των τιμολογίων έφτανε κατά μέσο όρο τις 1.000 μέρες. Από τότε έγιναν προσπάθειες. Μπήκαν στόχοι. Να μηδενίσουν αρχικά τα παλιά χρέη και στη συνέχεια να πληρώνονται όλοι εντός 120 ημερών. Ουδέποτε επετεύχθη. Ήρθε στη συνέχεια η πανδημία, η Covid- 19, όπου δημιουργήθηκαν νέες ανάγκες από πλευράς προμηθειών. Η υγεία και η προάσπισή της έγινε ύψιστος στόχος. Εξαγγέλθηκε άλλωστε και η αντίστοιχη ενίσχυση με χρηματοδότηση του Εθνικού Συστήματος Υγείας, προκειμένου να καλυφθούν οι νέες αυξημένες ανάγκες. Όλοι περίμεναν ότι οι συνθήκες αποπληρωμής θα εξομαλυνθούν. Εις μάτην… Παρά το γεγονός ότι χρήματα υπάρχουν.
Κι όμως, ο μέσος χρόνος αποπληρωμής των οφειλών προς προμηθευτές του τομέα υγείας φτάνει αυτές τις μέρες τον ενάμισι χρόνο, ξεπερνώντας κατά πολύ τις 500 μέρες «φέσι», με τάσεις επιμήκυνσης. Τα στοιχεία 8μήνου του ελληνικού Δημοσίου επιβεβαιώνουν την εικόνα της αγοράς. Το Δημόσιο οφείλει 656,75 εκατ. ευρώ στα τέλη Αυγούστου, έναντι 584,7 εκατ. ευρώ τον Αύγουστο του 2019 και 590,5 εκατ. ευρώ το τέλος του προηγούμενου έτους. Νοσοκομείο και ΕΟΠΥΥ φαίνεται πως μέσα στο 2020 δημιούργησαν νέα χρέη της τάξης των 471 εκατ. ευρώ. Από το σύνολο των χρεών, τα 2,9 εκατ. ευρώ αφορούν σε οφειλές έως το τέλος του 2017, 4,25 εκατ. ευρώ το 2018 και 178,6 εκατ. ευρώ το 2019.
Το ακόμα πιο εντυπωσιακό είναι ότι ακόμα και τώρα μετά την κρίση δεν υπάρχει μια ενιαία αντιμετώπιση των προμηθευτών. Διπλανά νοσοκομεία παρατηρείται να έχουν οφειλή για τα ίδια υλικά, που έγινε το ίδιο διάστημα και προς τον ίδιο προμηθευτή και η διαφορά των χρόνων εξόφλησης να μετριούνται με μήνες. Διοικήσεις ακατάλληλες να χειριστούν επαρκώς απλές διαχειριστικές υποθέσεις, κρύβονται πίσω από την έλλειψη προσωπικού ή την τηλεργασία λόγω Covid- 19 και δεν κάνουν τη δουλειά τους.
Την ίδια στιγμή επιχειρήσεις «ξύνουν» τον πάτο του βαρελιού κόβοντας ό,τι μπορούν από τα κόστη τους ώστε να αντεπεξέλθουν. Τιμολόγια του κράτους αλλάζουν χέρια και περνούν σε χρηματοδοτικούς φορείς. Προτιμούν δηλαδή οι επιχειρήσεις να προεισπράξουν τιμολόγια που τους οφείλονται σε μικρότερη τιμή από την αναγραφόμενη, παρά να βάλουν σε… μέλλοντα χρόνο στα ταμεία τους τα ποσά που έχουν τιμολογήσει. Υφίστανται δηλαδή οικειοθελώς αυτή τη φορά, ένα «κούρεμα» ακόμα…
*Εφημερίδα, «ΤΑ ΝΕΑ»