Όταν ο JD Vance ανέβηκε στο βήμα στη Διάσκεψη Ασφαλείας του Μονάχου την περασμένη εβδομάδα, έστειλε μια αυστηρή προειδοποίηση. Ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ είπε στους συγκεντρωμένους πολιτικούς και διπλωμάτες ότι η ελευθερία του λόγου και η δημοκρατία δέχονται επίθεση από τις ευρωπαϊκές ελίτ: «Η απειλή για την οποία ανησυχώ περισσότερο στην Ευρώπη δεν είναι η Ρωσία, δεν είναι η Κίνα, είναι… η απειλή εκ των έσω».
Αν ο Βανς ήλπιζε να πείσει το κοινό του, αντί να το προσβάλει απλώς, απέτυχε. Πράγματι, η ομιλία του γύρισε θεαματικά μπούμεραγκ, πείθοντας πολλούς ακροατές ότι η ίδια η Αμερική αποτελεί πλέον απειλή για την Ευρώπη.
Στο πλήθος έξω από την αίθουσα, ένας εξέχων Γερμανός πολιτικός μου είπε: «Αυτή ήταν μια άμεση επίθεση στην ευρωπαϊκή δημοκρατία». Ένας ανώτερος διπλωμάτης είπε: «Είναι πολύ σαφές τώρα, η Ευρώπη είναι μόνη». Όταν τον ρώτησα αν θεωρεί τώρα τις ΗΠΑ ως αντίπαλο, απάντησε: «Ναι».
Η πιο θετική γνώμη που άκουσα στην ομιλία ήταν ότι ήταν «παιδική βλακεία», αλλά στόχευε στο κοινό των ΗΠΑ και ως εκ τούτου είναι ασφαλές να αγνοηθεί. Αλλά πάρτε την ομιλία Βανς – και τοποθετήστε την στο πλαίσιο της απόφασης του Ντόναλντ Τραμπ να εμπλακεί με τον Βλαντιμίρ Πούτιν, παραμερίζοντας την Ουκρανία και την Ευρώπη – και γίνεται σαφές ότι οι αμερικανικοί πολιτισμικοί πόλεμοι, η διεθνής ασφάλεια και η ευρωπαϊκή πολιτική δεν μπορούν πλέον να αντιμετωπίζονται αποσπασματικά.
Αυτό που έκανε ο Βανς ήταν να ανατρέψει τις ιδέες της ελευθερίας, της δημοκρατίας και των κοινών αξιών που στήριξαν τη δυτική συμμαχία για 80 χρόνια. Στον κόσμο του, η μάχη για την ελευθερία στην Ευρώπη δεν αφορά πλέον την αποτροπή μιας αυταρχικής και επιθετικής Ρωσίας, όπως ήταν για τον Χάρι Τρούμαν ή τον Ρόναλντ Ρίγκαν. Ο αγώνας του Βανς για ελευθερία είναι μια μάχη για τη διάσωση του «δυτικού πολιτισμού», όπως ορίζεται από τον Έλον Μασκ και άλλους, από τις δίδυμες απειλές της μαζικής μετανάστευσης και του «ιού woke».
Η ιδεολογία της κυβέρνησης Τραμπ σημαίνει ότι, από πολλές πλευρές, νιώθει τώρα μεγαλύτερη συγγένεια με τον Πούτιν παρά με τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι. Ο Πούτιν θεωρείται ως ένας πολεμιστής που αγωνίζεται για τη χώρα του και για τις συντηρητικές αξίες. Ο Ουκρανός απορρίπτεται ως «τζαμπατζής» με όλους τους λάθος φίλους στην Ευρώπη.
Η κυβέρνηση Τραμπ θεωρεί την ευρωπαϊκή ακροδεξιά ως πραγματικό σύμμαχό της. Κάνοντας έκκληση να καλωσοριστούν στην κυβέρνηση κόμματα όπως το Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD), ο Βανς καλεί την Ευρώπη να μετατραπεί σε μια μεγαλύτερη εκδοχή της Ουγγαρίας του Βίκτορ Όρμπαν — μια «ήπια απολυταρχία» με θετική διάθεση για τη Ρωσία του Πούτιν. Ήταν ενδεικτικό ότι, στο Μόναχο, ο Βανς βρήκε χρόνο να συναντήσει την Άλις Βάιντελ, τη συναρχηγό του AfD, αλλά όχι με τον Καγκελάριο Όλαφ Σολτς.
Πριν εξετάσουμε τις συνέπειες για την Ευρώπη όσων είπε ο Βανς, θα πρέπει να κάνουμε μια στάση για να σημειώσουμε τη βαθιά υποκρισία του. Ο Τραμπ επιχείρησε να ανατρέψει τις προεδρικές εκλογές του 2020 στις ΗΠΑ. Και ο αντιπρόεδρός του θα κάνει διάλεξη στους Ευρωπαίους για το σεβασμό της δημοκρατίας;
Τα επιχειρήματα του Βανς ήταν ο κλασικός ρωσικού τύπου «whataboutism» – εκτρέποντας την προσοχή από την επίθεση της κυβέρνησης Τραμπ στους δημοκρατικούς θεσμούς των ΗΠΑ και την επικείμενη προδοσία της Ουκρανίας – με ανέκδοτα για την υποτιθέμενη δίωξη ακτιβιστών κατά των αμβλώσεων στη Βρετανία. Το αν πιστεύει οτιδήποτε από αυτά έχει καθαρά ψυχολογικό ενδιαφέρον. Σημασία έχουν οι στρατηγικές επιπτώσεις για την Ευρώπη.
Ο Τραμπ σκοπεύει ξεκάθαρα να κλείσει μια συμφωνία για την Ουκρανία με τον Πούτιν χωρίς τον Ζελένσκι και του Ευρωπαϊους. Αυτό θα μπορούσε να έχει τραγικές συνέπειες για την Ουκρανία, η οποία μπορεί σύντομα να κληθεί να αποδεχθεί την απώλεια εδάφους χωρίς εγγυήσεις ασφαλείας για το μέλλον. Η εναλλακτική θα ήταν να προσπαθήσει να πολεμήσει χωρίς την αμερικανική βοήθεια.
Οι συνέπειες για την υπόλοιπη Ευρώπη είναι επίσης ανησυχητικές. Ο Πούτιν θέλει να απομακρυνθούν τα στρατεύματα του ΝΑΤΟ από ολόκληρη την πρώην σοβιετική αυτοκρατορία. Ευρωπαίοι αξιωματούχοι πιστεύουν ότι ο Τραμπ είναι πιθανό να συμφωνήσει να αποσύρει τα αμερικανικά στρατεύματα από τη Βαλτική και ίσως πιο δυτικά, αφήνοντας την ΕΕ ευάλωτη σε έναν ρωσικό στρατό που οι κυβερνήσεις του ΝΑΤΟ προειδοποιούν ότι προετοιμάζεται για μια μεγαλύτερη σύγκρουση πέρα από την Ουκρανία.
Είναι σαφές ότι οι ΗΠΑ δεν μπορούν πλέον να θεωρούνται αξιόπιστος σύμμαχος για τους Ευρωπαίους. Αλλά οι πολιτικές φιλοδοξίες της κυβέρνησης Τραμπ για την Ευρώπη σημαίνουν ότι, προς το παρόν, η Αμερική είναι επίσης αντίπαλος — απειλώντας τη δημοκρατία στην Ευρώπη και ακόμη και στην ευρωπαϊκή επικράτεια, στην περίπτωση της Γροιλανδίας.
Τι να κάνουμε λοιπόν; Οι Ευρωπαίοι πρέπει να αρχίσουν να προετοιμάζονται γρήγορα για την ημέρα που θα αρθεί οριστικά η εγγύηση ασφαλείας των ΗΠΑ προς την Ευρώπη. Αυτό πρέπει να περιλαμβάνει τη δημιουργία αυτόνομων αμυντικών βιομηχανιών. Θα πρέπει επίσης να σημαίνει ένα ευρωπαϊκό σύμφωνο αμοιβαίας άμυνας, εκτός του ΝΑΤΟ, που εκτείνεται πέρα από την ΕΕ — για να συμπεριλάβει τη Βρετανία, τη Νορβηγία και άλλους.
Ο Τραμπ θα χρησιμοποιήσει κάθε μόχλευση που έχει για να αναγκάσει τους Ευρωπαίους συμμάχους της Αμερικής να συμμορφωθούν σε θέματα από το εμπόριο και την ασφάλεια έως την εσωτερική τους πολιτική. Αυτό σημαίνει ότι η Ευρώπη πρέπει τώρα να ξεκινήσει την οδυνηρή διαδικασία του de-risking σε ότι την σχέση της με τις ΗΠΑ, αναζητώντας περιοχές επικίνδυνης εξάρτησης από την Αμερική και αφαιρώντας τις.
Η ανάθεση ζωτικής σημασίας υποδομής στον Μασκ θα δημιουργούσε μια τεράστια νέα ευπάθεια. Η κυβέρνηση Τραμπ θα ασκήσει επίσης τεράστια πίεση στους Ευρωπαίους να αγοράσουν περισσότερα αμερικανικά όπλα. Υπό τις παρούσες συνθήκες θα ήταν ανοησία.
Πολλοί Ευρωπαίοι θα αρνηθούν αυτές τις ιδέες, απορρίπτοντάς τις ως αδύνατες. Πρέπει όμως να καταλάβουν ότι πλέον διακυβεύεται η ελευθερία τους. Ο Βανς είχε δίκιο σε αυτό. Απλώς όχι με τον τρόπο που νόμιζε.
Πηγή: euro2day.gr
