Σε αναζήτηση της καμπύλης της Μεταπολίτευσης

265

Με την ευρηματική διατύπωση «καμπύλη της Μεταπολίτευσης», ο Κύκλος Ιδεών του Βαγγέλη Βενιζέλου (μαζί με το Delphi Economic Forum) προσήλθε κι αυτός στην διερεύνηση του τι σήμανε/πού οδήγησε/πού πορεύεται η Γ’ Ελληνική Δημοκρατία στα 50 χρόνια της.

[Εδώ, βέβαια, χρειάζεται μια διευκρίνηση: πρόκειται για καμπύλη σε σχήμα παραβολής, που ξεκινάει από κάπου ψηλά, βυθίζεται κι ύστερα ξανανεβαίνει – με χαμηλότερο σημείο τα χρόνια της οικονομικής κρίσης και με το σήμερα ως ανάκαμψη; Ή μήπως πρόκειται για καμπύλη Gauss/της κανονικής κατανομής, που ξεκινάει χαμηλά, ανεβαίνει και μετά από μια κορύφωση χαμηλώνει και πάλι, σβήνοντας;]

Ήδη το ξεκίνημα της – 3ήμερης – διοργάνωσης «έγραψε», έτσι που παρουσίασε τις σημερινές στάσεις και αξιολογήσεις της Μεταπολίτευσης, με βάση έρευνα γνώμης της Metron Analysis την οποία παρουσίασαν Στράτος Φαναράς και Γιάννης Μπαλαμπανίδης, με σχολιαστές Παύλο Τσίμα/Γιώργο Κουβαρά και σε ρόλο πέρα-κι-από-σχολιαστή τον αμφιτρύωνα Βαγγέλη Βενιζέλο.

Μια πρώτη σημαντική διχοτομία γνώμης παρατηρήθηκε ήδη στο πώς προσλαμβάνουν τον ίδιο τον όρο «Μεταπολίτευση» οι διαδοχικές γενιές: οι παλιότεροι/εκείνοι που την έζησαν, την βλέπουν (κατά 41%) περισσότερο ως μια ιστορική στιγμή (ας πούμε το 1974-75). αντιθέτως οι νεότερες γενιές την βλέπουν (κατά 56%) περισσότερο σαν μια νέα πολιτική-κοινωνική πραγματικότητα. Και μπορεί ο Γ. Μπαλαμπανίδης να έθεσε ένα θεωρητικό σχήμα – μετάβαση στην δημοκρατία/transition to democracy έναντι consolidation of democracy/αγκύρωση-σταθεροποίηση της δημοκρατίας, ας πούμε μετά κάποιες εκλογικές αναμετρήσεις και κομματική εναλλαγή (για τον Βαγγέλη Βενιζέλο , τομή οι εκλογές του 1981…). πλην όμως μια κάποια αμηχανία επικράτησε στο πάνελ, ως προς το «γιατί» η έννοια Μεταπολίτευση τείνει να επεκτείνεται και να καταλαμβάνει χώρο πολιτικής.

Μια άλλη ενδιαφέρουσα διαφοροποίηση έχει να κάνει με τα πρόσωπα/τις πολιτικές φιγούρες που χαρακτήρισαν την Μεταπολίτευση. Ανδρέας Παπανδρέου και Κωνσταντίνος Καραμανλής περίπου «ισοψηφούν» (με 84% και 83% θετικές γνώμες, αντιστοίχως), με τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη να ακολουθεί πολύ χαμηλότερα (με 39%).

Στο πάνελ επεκράτησε και πάλι μια εποικοδομητική αμηχανία, αλλ’ ακόμη περισσότερο αυτό ίσχυσε με το εύρημα ότι το πολιτικό κόμμα που «σφράγισε» την Μεταπολίτευση υπήρξε το ΠΑΣΟΚ (κατά 62,6%), με την Ν.Δ. να ακολουθεί (με μόλις 23,7%), τον ΣΥΡΙΖΑ με 4,9% και το ΚΚΕ με 3%. Η δε αμηχανία κορυφώθηκε με την διαπίστωση ότι σημαντικότερο γεγονός/σταθμός κρίνεται η εκλογική αναμέτρηση του 1981 παρ’ ό,τι η ένταξη στην Ευρωζώνη: τόση η αμηχανία, ώστε ο Στράτος Φαναράς να αναγκασθεί να θυμίσει ότι παρόμοιες έρευνες αποτελούν μέτρηση προσλήψεων («τι έχει θεωρήσει ο κόσμος ότι ισχύει») από πλευράς κοινής γνώμης…

Οσον αφορά την – αμφιλεγόμενης χρησιμότητας, αλλά σταθερά διεξαγόμενη – αξιολόγηση «λέξεων-κλειδιών», η Δημοκρατία καλπάζει με 89% αποδοχή, η Εθνική Ανεξαρτησία με 85%, ο Σοσιαλισμός συναντάται στο 51%, ο Φιλελευθερισμός στο 48%, Κομμουνισμός και Συντηρητισμός μαζί στα 17%.

Στο σημερινό καθεστώς της πολυ-κρίσης ή/και perma-crisis, ένα συνθλιπτικό 58% των ερωτώμενων θεωρεί πλέον σημαντική την οικονομική κρίση, με μόνον 15% να μιλούν αντίστοιχα για την κλιματική κρίση. Ένα 13% αναφέρεται στην μετανάστευση. πλην όμως εδώ το 63% την θεωρεί συνεισφορά στην οικονομία, ενώ 35% την βλέπει ως πρόβλημα κοινωνικής συνοχής.

Πάντως την Ελευθερία ως κομβική αξία προτάσσει το 57% (σε υποχώρηση, ωστόσο, από 65% προ ετών), ενώ την Ασφάλεια το 41% (σε σαφή άνοδο από ένα 31%).

Σταματούμε εδώ: πάντως ο υπότιτλος της παρουσίασης της έρευνας Φαναρά/Μπαλαμπανίδη – Συνέχειες και Ασυνέχειες της Μεταπολίτευσης – αποδεικνύεται σοφός. Ιδίως με φόντο τις ηλικιακές διαφοροποιήσεις που καταγράφονται – εκλογές έρχονται, άλλωστε!

Πηγή: ekdoseiskerkyra.gr