Της Λιλής Καρακώστα
Οι εποχές που οι επιχειρήσεις βρίσκονταν σε ανδρικά χέρια ανήκουν πλέον στο παρελθόν. Και το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Αθηνών (EBEA) σηματοδοτεί τη μετάβαση στη νέα εποχή, παραδίδοντας τα ηνία για πρώτη φορά στην πολύχρονη πορεία του σε μια γυναίκα, τη Σοφία Κουνενάκη Εφραίμογλου, που εκλέχθηκε πρόσφατα πρόεδρος του ΕΒΕΑ και που μιλά για την ανάγκη σημαντικών μεταρρυθμίσεων στο επιχειρείν σε μια εποχή διαδοχικών κρίσεων.
Πρώτη γυναίκα πρόεδρος στην ιστορία του ΕΒΕΑ. Πόσο βαρύς είναι αυτός ο ρόλος και τι σηματοδοτεί για το εγχώριο επιχειρείν;
Είναι αναμφίβολα μεγάλη ευθύνη η ανάληψη της ηγεσίας ενός φορέα, που για πάνω από 100 χρόνια έχει ταυτιστεί με την επιχειρηματικότητα στην Ελλάδα και αποτελεί διαχρονικά αναπόσπαστο κομμάτι της εθνικής προσπάθειας για οικονομική πρόοδο και ευημερία. Σήμερα, το ΕΒΕΑ είναι το Επιμελητήριο που εκπροσωπεί τις επιχειρήσεις με τη μεγαλύτερη συνεισφορά στο ΑΕΠ της χώρας, λειτουργεί ως αξιόπιστος σύμμαχος και αρωγός για τα μέλη του, αλλά και ως συνεπής και υπεύθυνος σύμβουλος της Πολιτείας. Με την εκλογή για πρώτη φορά μιας γυναίκας ως προέδρου, το ΕΒΕΑ επιβεβαίωσε ότι είναι παράλληλα και ένας φορέας που ξέρει να «ακούει» τις διεθνείς τάσεις και να βρίσκεται στην πρωτοπορία των θετικών αλλαγών, για την επιχειρηματικότητα και την οικονομία αλλά και για την κοινωνία ευρύτερα.
Αναλαμβάνετε έναν απαιτητικό ρόλο σε μια εποχή που το επιχειρείν έχει δοκιμαστεί ποικιλοτρόπως τα τελευταία χρόνια. Ποια πιστεύετε πως είναι σήμερα τα βασικότερα προβλήματα με τα οποία έρχεται αντιμέτωπη μια επιχείρηση στην Ελλάδα;
Τα τελευταία χρόνια, πράγματι, οι ελληνικές επιχειρήσεις καλούνται να διαχειριστούν διαδοχικές κρίσεις. Παρά τις δυσκολίες, όμως, συνεχίζουν να προσπαθούν, να προσαρμόζονται και να στηρίζουν, παράλληλα, τις αντοχές της ελληνικής οικονομίας. Όλο αυτό το διάστημα, έχουμε δει τις εξαγωγές να αυξάνονται σταθερά, τις επενδύσεις να συνεισφέρουν όλο και μεγαλύτερο μέρος του ΑΕΠ και την ανεργία να μειώνεται. Αυτές οι επιδόσεις οφείλονται σε μεγάλο βαθμό στην επιμονή, στις ικανότητες και στους κόπους των επιχειρήσεων και των ανθρώπων τους.
Σήμερα, οι ελληνικές επιχειρήσεις σαφώς επηρεάζονται από το αρνητικό διεθνές περιβάλλον και τις πιέσεις που προκαλούν η ενεργειακή κρίση, ο πληθωρισμός και η άνοδος των επιτοκίων. Ανάχωμα σε αυτές τις πιέσεις παρέχουν μέχρι τώρα τα μέτρα στήριξης που έχει λάβει η Πολιτεία, με τις ενεργειακές επιδοτήσεις, αλλά και πρόσθετες παρεμβάσεις που περιλαμβάνονται στο προσχέδιο του προϋπολογισμού, όπως η κατάργηση της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης, ένα μέτρο το οποίο είχε πρώτο εισηγηθεί το ΕΒΕΑ, και η μονιμοποίηση της μείωσης των ασφαλιστικών εισφορών. Επίσης, θετικό κλίμα δημιουργούν και οι νέες χρηματοδοτικές ευκαιρίες, που παρέχονται μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης και του νέου ΕΣΠΑ.
Σε μια δύσκολη διεθνή συγκυρία δεν υπάρχουν περιθώρια εφησυχασμού. Χρειάζεται κατ’ αρχάς επιμονή στον εθνικό στόχο για απόκτηση επενδυτικής βαθμίδα, προκειμένου να διασφαλιστούν συνθήκες οικονομικής σταθερότητας και καλύτεροι όροι χρηματοδότησης για τον ιδιωτικό και το δημόσιο τομέα. Χρειάζεται αποτελεσματική αξιοποίηση των διαθέσιμων κοινοτικών πόρων, αλλά και συνέχιση των διαρθρωτικών αλλαγών. Γιατί το μέλλον της εθνικής οικονομίας δεν μπορεί να στηριχθεί μόνο στις επιδοτήσεις, αλλά σε μεταρρυθμίσεις που βελτιώνουν το επιχειρηματικό περιβάλλον, προσελκύουν περισσότερες επενδύσεις και διευρύνουν την παραγωγική και εξαγωγική βάση της χώρας.
Τεχνολογία και νέες τάσεις στην αγορά εργασίας, όπως τηλεργασία, συμπερίληψη και ελεύθερος προσωπικός χρόνος, έχουν αλλάξει αισθητά το επιχειρηματικό τοπίο. Πιστεύετε πως πρόκειται για συνέπειες της πανδημίας ή για βαθύτερες αλλαγές που ήρθαν για να μείνουν;
Η ψηφιακή μετάβαση, οι ευέλικτες μορφές εργασίας και το φαινόμενο των «ψηφιακών νομάδων», η ενσωμάτωση της διαφορετικότητας και η εναρμόνιση επαγγελματικής και προσωπικής ζωής, είναι τάσεις που συνδέονται με βαθύτερες τεχνολογικές, κοινωνικές και δημογραφικές αλλαγές, όπως π.χ. η είσοδος της γενιάς των millennials στην αγορά εργασίας.
Πολλές από αυτές τις τάσεις είχαν εμφανιστεί νωρίτερα, κινητοποιώντας σχετικές αλλαγές. Για παράδειγμα, κάποιες μεγάλες επιχειρήσεις παρείχαν πριν από το 2020 την επιλογή για εξ αποστάσεως εργασία ορισμένες μέρες την εβδομάδα, στο πλαίσιο πολιτικών εναρμόνισης επαγγελματικής και προσωπικής ζωής των εργαζομένων τους. Ωστόσο, η πανδημία επιτάχυνε τις εξελίξεις και επέβαλε την ταχεία προσαρμογή σε ένα νέο περιβάλλον.
Αυτό που παρατηρούμε μετά την πανδημία, είναι ότι πλέον έχουν επιταχυνθεί σημαντικά οι ρυθμοί των αλλαγών στην οικονομία και στην κοινωνία. Κι αυτό που χρειάζεται από τις επιχειρήσεις είναι να βελτιώσουν την ανθεκτικότητα και την ετοιμότητά τους απέναντι σε νέες καταστάσεις.
Είναι σημαντικό να ενισχύσουν την ικανότητά τους να διαχειρίζονται σύνθετες προκλήσεις και να σκέφτονται με μακρόπνοο ορίζοντα, ώστε να βρίσκονται ένα βήμα μπροστά από τις εξελίξεις. Ως ΕΒΕΑ, αναλαμβάνουμε ήδη πρωτοβουλίες -όπως η πρόσφατη υπογραφή μνημονίου συνεργασίας με την Ειδική Γραμματεία Μακροπρόθεσμου Σχεδιασμού- με στόχο τον εντοπισμό ενδεχόμενων μελλοντικών προκλήσεων για την επιχειρηματικότητα και την υποστήριξη του μακροπρόθεσμου σχεδιασμού των μελών μας.
Πώς πιστεύετε πως πρέπει να ενισχυθεί η γυναικεία επιχειρηματικότητα; Γιατί ακόμη και σήμερα, εν έτει 2022, οι γυναίκες διστάζουν να ασχοληθούν με το επιχειρείν;
Η ενίσχυση της αύξησης συμμετοχής στη γυναικεία επιχειρηματικότητα αποτελεί στόχο προτεραιότητας για το ΕΒΕΑ αλλά και βασική αναγκαιότητα για την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας. Παρά την πρόοδο που σημειώνεται τα τελευταία χρόνια, οι γυναίκες εξακολουθούν να μην έχουν ίδιες ευκαιρίες με τους άνδρες. Κι αυτό γιατί -πέρα από τις ανησυχίες που σχετίζονται με το ευρύτερο επιχειρηματικό περιβάλλον- οι γυναίκες αντιμετωπίζουν πρόσθετα εμπόδια που σχετίζονται με τις οικογενειακές υποχρεώσεις, με την έλλειψη υποστήριξης και ανισότητες εντός των χώρων εργασίας, αλλά και με αρνητικές προκαταλήψεις, σύμφωνα με τις οποίες οι γυναίκες θεωρούνται κατάλληλες για συγκεκριμένους τομείς εργασίας και συγκεκριμένους ρόλους μέσα στις επιχειρήσεις. Όλα αυτά συχνά οδηγούν σε μειωμένη αυτοπεποίθηση και διστακτικότητα στην ανάληψη πρωτοβουλιών.
Για να αυξηθεί το ποσοστό του γυναικείου πληθυσμού που δραστηριοποιείται επιχειρηματικά, χρειάζεται να δοθούν κίνητρα, μέσα από κατάλληλες παρεμβάσεις σε θέματα εκπαίδευσης, αγοράς εργασίας και κοινωνικής πολιτικής.
Η επιχειρηματικότητα δεν έχει και δεν πρέπει να έχει φυλετικά χαρακτηριστικά. Για να γίνει, όμως, αυτό πράξη θα πρέπει προηγουμένως να διαμορφώσουμε συνθήκες ισότητας, όσον αφορά την πρόσβαση και την παραμονή των γυναικών στην αγορά εργασίας, στην απόκτηση δεξιοτήτων και στη διαχείριση επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής. Κι αυτή είναι μια προσπάθεια στην οποία το ΕΒΕΑ σκοπεύει να πρωτοστατήσει.
Με ποιους τρόπους μπορεί να μειωθεί η γραφειοκρατία και να απλοποιηθεί το αδειοδοτικό περιβάλλον των επιχειρήσεων ώστε να ανθίσει η επιχειρηματικότητα στη χώρα;
Η γραφειοκρατία, σε συνδυασμό με το πολύπλοκο αδειοδοτικό περιβάλλον και το δύσβατο σύστημα απονομής δικαιοσύνης, είναι από τα σημαντικότερα εμπόδια στην ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας και των επενδύσεων στη χώρα. Τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει σημαντικά βήματα για την αντιμετώπιση αυτών των προβλημάτων, με την επιτάχυνση του ψηφιακού μετασχηματισμού του κράτους και την απλοποίηση διαδικασιών.
Μένουν, όμως, ακόμη αρκετά βήματα να γίνουν. Χρειάζεται επιτάχυνση και εμβάθυνση της διαδικασίας ψηφιοποίησης της δημόσιας διοίκησης, με έμφαση στη διαλειτουργικότητα των εφαρμογών και στη βελτίωση της εξυπηρέτησης πολιτών και επιχειρήσεων.
Χρειάζεται ολοκλήρωση του χωροταξικού και πολεοδομικού σχεδιασμού της χώρας, ώστε να αναβαθμιστεί και να απλοποιηθεί αντίστοιχα το πλαίσιο αδειοδότησης. Χρειάζεται να επιταχυνθεί η διαδικασία απονομής δικαιοσύνης, με λειτουργία εξειδικευμένων τμημάτων και θέσπιση προθεσμιών για υποθέσεις οικονομικού ενδιαφέροντος, καθώς και διεύρυνση της χρήσης των εναλλακτικών μεθόδων επίλυσης διαφορών.
Χρειάζεται, τέλος, συνέχιση των προσπαθειών για την αναβάθμιση της νομοθετικής διαδικασίας και την αντιμετώπιση της πολυνομίας και της κακονομίας, που εκτρέφουν τη γραφειοκρατία και δημιουργούν τεράστια εμπόδια στην επιχειρηματικότητα.
Ποιοι είναι οι στόχοι σας για την επόμενη ημέρα του ΕΒΕΑ;
Στόχος μας είναι η σταθερή αύξηση της αξίας που προσφέρει το ΕΒΕΑ στα μέλη του. Κι αυτό θα το επιδιώξουμε με την ανάπτυξη χρήσιμων υπηρεσιών στήριξης των επιχειρήσεων σε όλα τα στάδια λειτουργίας τους, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στις μικρομεσαίες, οι οποίες έχουν μεγαλύτερη ανάγκη καθοδήγησης και ενημέρωσης. Συνεχίζουμε την ψηφιοποίηση της λειτουργίας του Επιμελητηρίου και τη διεύρυνση του φάσματος των ψηφιακών υπηρεσιών που παρέχουμε. Δημιουργούμε ένα ολοκληρωμένο πλέγμα υπηρεσιών προς τις εξαγωγικές επιχειρήσεις, εστιάζοντας μεταξύ άλλων σε θέματα πληροφόρησης για ξένες αγορές, συμβουλευτική υποστήριξη κ.ά.
Αναλαμβάνουμε πρωτοβουλίες με στόχο να συμβάλουμε στον πράσινο και ψηφιακό μετασχηματισμό της οικονομίας, στην αναβάθμιση των δεξιοτήτων του ανθρώπινου δυναμικού, στην προώθηση της καινοτομίας, στην ενίσχυση της γυναικείας επιχειρηματικότητας και στην υιοθέτηση των αρχών της βιώσιμης ανάπτυξης. Συνεχίζουμε, παράλληλα, να συμμετέχουμε στον δημόσιο διάλογο και να ασκούμε αποτελεσματική πίεση στην Πολιτεία για ζητήματα όπως η γραφειοκρατία, το αδειοδοτικό περιβάλλον, η φορολογία, τα χρηματοδοτικά εργαλεία.
Πηγή: businessnews.gr
