Του Παντελή Οικονόμου
Μεγάλη συζήτηση έχει ανοίξει για την ενεργειακή εξάρτηση της Ευρώπης από το ρωσικό φυσικό αέριο. Πέρα από την αύξηση του κόστους της κατανάλωσης ενέργειας για οικιακή χρήση, υπάρχει και η αύξηση του κόστους παραγωγής που έχει ως συνέπεια ανατιμήσεις (δηλαδή ακρίβεια), υπονόμευση της ανταγωνιστικότητας επιχειρήσεων, τελικά και απειλή λουκέτα και αύξηση της ανεργίας.
Όλες ανεξαιρέτως αυτές οι αρνητικές συνέπειες πλήττουν ιδιαιτέρως την Ελλάδα. Είναι ήδη αισθητές σε όλα τα νοικοκυριά, φτωχά ή φτωχότερα, στην άνοδο των τιμών καταναλωτή και στην αύξηση του κόστους παραγωγής προϊόντων και υπηρεσιών. Σε μια χώρα καθημαγμένη από πολύχρονο οικονομικό (και όχι μόνο) παραλογισμό αυτές οι συνέπειες μπορούν να αποβούν μοιραίες.
Αν και βρισκόμαστε όμως σε δεινή, πράγματι, θέση, την ίδια στιγμή, είμαστε από τους λίγους με πραγματικές δυνατότητες να παίξουμε αποφασιστικό ρόλο στην έξοδο από αυτή την κρίση. Δεν είναι μόνο τα κοιτάσματα φυσικού αερίου στην Δυτική Ελλάδα, την Κρήτη και την Κύπρο. Δεν είναι μόνο ο αγωγός EastMed που προβλέπεται για την μεταφορά και διανομή του στην Ευρώπη. Είναι και οι δυνατότητες Ελλάδας και Κύπρου να παράγουν για ίδια χρήση και εξαγωγές σε χώρες της Ευρώπης ήπιες μορφές ενέργειας.
Στην πραγματικότητα μιλάμε για ένα, πρωτοφανών διαστάσεων, πρόγραμμα επενδύσεων, δημόσιων και ιδιωτικών, εθνικών και ευρωπαϊκών, με σκοπούς την ενεργειακή απεξάρτηση και επάρκεια, όπως όμως και την ρύθμιση της αγοράς μας που μαστίζεται από στενότητα προσφοράς και κερδοσκοπία. Το ερώτημα προς την Ευρώπη και την Ελλάδα είναι αν είναι διατεθειμένες να καταβάλλουν τα απαιτούμενα κεφάλαια για την πραγματοποίηση αυτού του προγράμματος, εγκαίρως και με ασφάλεια.
Δυστυχώς, από επίσημες δηλώσεις και πράξεις, είναι εμφανές ότι το κατεστημένο μας αποφεύγει να επιλέξει τον σωτήριο για Ελλάδα και Κύπρο ρόλο «μπαταρίας» της Ευρώπης. Αντί να διασφαλίσει τις προϋποθέσεις εκτέλεσης του μεγάλου και πολύπλευρου αυτού έργου…
1. «Βάζει στο τραπέζι» για συζήτηση την συνεκμετάλλευση πλουτοπαραγωγικών μας πόρων με την Τουρκία. Με την εταίρο (και οφειλέτη μας, ας μην ξεχνιόμαστε) Γερμανία, αντί να απορρίπτει διαρρήδην το παράλογο, παράνομο, τελικά ανέφικτο, αυτό ενδεχόμενο… να το ενθαρρύνει!
2. Με τους λίγους εγχώριους παίκτες της ενέργειας να σωρεύουν υπερκέρδη όχι από επενδύσεις αύξησης της παραγωγικότητας τους, αλλά λόγω στρέβλωσης της αγοράς. Με αυτά τα windfall gains αφορολόγητα και τον ανταγωνισμό υπό διωγμό.
3. Με το κομματικό μας σύστημα, αντί να επιδιώκει συναίνεση για την αποφασιστική προώθηση του ζωτικού εθνικού και δημόσιου συμφέροντος μας, erga omnes, να απεργάζεται συγκυβερνήσεις συνενοχής στην απεμπόλησή του, ελπίζοντας πως, «επί τέλους, θα διαβούν»!
Έχει όμως πια αρχίσει να γίνεται κοινός τόπος ότι εμπόδια για την σωτηρία μας είναι η «Γερμανική Προστασία» (η παρεμπόδιση άσκησης της κυριαρχίας μας από τον γερμανικό παράγοντα) και η «Δημοκρατική Ύβρις» (η απροθυμία προάσπισης συμφερόντων μας από τους εντολοδόχους μας). Και ότι το θέμα δεν είναι από πόσα κόμματα στηρίζονται οι κυβερνήσεις μας, αλλά αν έχουν σκοπό να υπερπηδήσουν αυτά τα εμπόδια ή όχι.
Και μια απαραίτητη υπενθύμιση σε όσους συμπαίκτες επιδιώκουν την διαιώνιση της σημερινής απαράδεκτης κατάστασης: ρεαλισμός δεν είναι να ζητάς να λάβεις παρά του μη έχοντος, ούτε να θεωρείς τις εθνικές περιπέτειες μοίρα του λαού και του τόπου μας. Πραγματισμός είναι να ξέρεις τι θέλεις και να ζυγίζεις τις δυνατότητες σου, προκειμένου να προσπαθήσεις να το καταφέρεις!
