Του Ανδρέα Ανδριανόπουλου
Μόλις δύο ημέρες μετά τον θάνατο του Προέδρου του Ιράν Εμπραχίμ Ραίσι σε μιά πτώση ελικοπτέρου, ο υπέρτατος ηγέτης της χώρας ονόμασε, στις 21 Μαίου, τον Μωχάμαντ Μοκμπέρ, τον πρώτο αντιπρόεδρο, σαν τον νέο προσωρινό Πρόεδρο. Οι εκλογές για Πρόεδρο θα γίνουν στις 28 Ιουνίου, σε 50 ημέρες από τότε δηλαδή.
Σύμφωνα με την απόφαση του Αγιατολάχ Χαμεινί, του υπερτατου ηγέτη δηλ., μια τριμελής επιτροπή που απαρτίζεται απο τον αντιπρόεδρο και προσωρινό Πρόεδρο, τον Πρόεδρο της Βουλής και τον επικεφαλής του Δικαστικού Σώματος αναλαμβάνει να καθορίσει τις διαδικασίες και να “τρέξει” ολες τις άλλες λεπτομέρειες. Με βάση τον έλεγχο του καθεστώτος επι των πολιτικών και εκλογικών διαδικασιών ο Μοκμπέρ, που θα είναι υποψήφιος, εκτιμάται πως σίγουρα θα είναι ο νέος κανονικός Πρόεδρος της χώρας
Δεν είνσι γενικά γνωστός ο Μοκμπέρ. Γεννημένος στην πόλη Ντεζφούλ, στην καρδιά της γεμάτης πετρελαιοπηγές επαρχίας του Κουζεστάν, είναι φορτωμένος ακαδημαικούς τίτλους. Οπως και οι περισσότεροι σύγχρονοι ιρανοί ηγετες. Σύμφωνα μάλιστα με την διευθύντρια του Τομέα Μέσης Ανατολής του Κέντρου Γούντρουω Ουίλσον της Ουάσιγκτον, και παληάς καλής μου φίλης Χαλε Εσφαντιάρι, είναι τέτοιο το πάθος των ηγετών με τα πτυχία, που στην Τεχεράνη κυκλοφορεί ένα σχετικό ανέκδοτο. Θα πρέπει, λεγεται, κάθε μωρό που γεννιέται στο Ιράν να παίρνει κι’ ενα διδακτορικό, ώστε να ανακουφίζονται τα πανεπιστήμια απο τις χιλιάδες σχετικές υποψηφιότητες! Ο Μοκμπέρ εχει διδακτορικό στα νομικά και στην διοίκηση επιχειρήσεων. Ξεκίνησε την καρριέρα του σαν υπο-κυβερνήτης στο Κουζεστάν. Συνέχισε στην Τεχεράνη σε διάφορα κυβερνητικά πόστα, μέχρι κα⁹ι στο γραφείο του ανώτατου ηγέτη, σαν υπεύθυνος – μεταξύ άλλων – της εφαρμογής της πνευματικής κληρονομιάς του πεθαμένου πλέον Αγιατολάχ Χομεινί (Σετάντ) και της πανίσχυρηςΤράπεζας Σίνα – που διαχειρίζεται τους πκατασχεμένες περιουσίες των αντιπάλων του καθεστώτος. Ο καθένας αντιλαμβάνεται τις ισχυρές του ρίζες στον κορμό του καθεστώτος.
Είναι ανάμεσα στους σκληροπυρηνικούς του καθεστώτος και ήταν υπεύθυνος σαν αντιπρόεδρος για την βίαιη καταστολή των κινητοποιήσεων για τα δικαιώματα των γυναικών (Γυναίκες, Ζωή, Ελευθερία). Ο Μοκμπέρ δεν άλλαξε κανέναν στο Υπουργικό Συμβούλιο και διόρισε μονο καινούοργιο Υπουργό Εξωτερικών στη θέση του φονευθέντος στην πτώση του ελικοπτέρου Αμιρ Χοσσείν Αμπτολαχιάν, με τον έμπειρο διπλωμάτη και βετεράνο των συζητήσεων για τα πυρηνικά, Αλι Μπαγκερί Κανί. Κι’ αυτός είναι συνδεδεμένος με τον σκληροπυρηνικό κορμό του καθεστώτος, μια και η σύζυγός του είναι κόρη του ανώτατου ηγέτη Χαμενεί. Ο προσωρινός πρωθυπουργός γνωρίζει καλά πως τίποτε δεν μπορεί να γίνει πέραν των θελήσεων του ανώτατου ηγέτη. Γι’ αυτό και μεχρι τις εκλογές τουλάχιστον δεν πρόκειται να υπάρξει η παραμικρή πρωτοβουλία.
Στις τελευταίες εκλογές η λαικη συμμετοχή ήταν εξαιρετικά χαμηλή. Κι αυτο επειδη η Επιτροπη Ειδικών που εγκρίνει τους υποψηφίους επέτρεψε μόνο εκείνους που ενέκρινε το καθεστώς να λαβουν μερος. Ετσι και τώρα η διαμόρφωση του πολιτικού σκηνικού θα εξαρτηθεί απο την βούληση του ανώτατου ηγέτη. Αν η θέλησή του θα είνσι νσ επιτραπεί σε συντηρητικούς σλλά οχι σκληροπυρηνικούς υποψηφίους να λάβουν μέρος, τότε μπορεί να κατέβει υποψήφιος ο πρ. Πρόεδρος της Βουλής Αλι Λαρτζανί η ο διαπραγματευτής για τα πυρηνικά Σαίντ Τζαλιλί. Τότε ο Μοκπμέρ σιγουρα θα δυσκολευθεί. Ολα όμως θα εξαρτηθούν απο την διάθεση του Χαμεινί. Πραγματικές δηλ. συνθήκες δημοκρατίας…
