Μια Σύνοδος Κορυφής όχι και τόσο εύκολη θα είναι αυτή που ξεκινά σε λίγες ώρες στις Βρυξέλλες με βασικό θέμα στην ατζέντα τα ενεργειακά και τη συντονισμένη ευρωπαϊκή παρέμβαση, προκειμένου να αντιμετωπιστεί και το εκρηκτικό κόστος των τιμών. Και μπορεί να υπάρχει μια ευρύτερη ευρωπαϊκή συμφωνία επί θεμάτων, όπως οι κοινές και συντονισμένες προμήθειες φυσικού αερίου από ευρωπαϊκές εταιρίες, ώστε να στηριχθούν και χώρες χωρίς μεγάλη αγοραστική δύναμη στο διεθνές στερέωμα ή ως προς τον μηχανισμό, αλληλεγγύης, προκειμένου ορισμένες χώρες να μην “ξεμείνουν” ενόψει του χειμώνα που έρχεται, υπάρχουν, όμως, ακόμα αρκετές διαφωνίες.
Ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης θα υπογραμμίσει ότι η Ευρώπη οφείλει να στείλει σαφές και ενιαίο μήνυμα προς τις αγορές ενέργειας ότι θα προστατεύσει τους πολίτες και τις επιχειρήσεις της απέναντι στις ακραίες διακυμάνσεις των τιμών και ότι οφείλει να δράσει αποφασιστικά έχοντας στο οπλοστάσιό της και έναν μηχανισμό που θα θέτει ανώτατο όριο στην τιμή του φυσικού αερίου.
Η συζήτηση, πάντως, θα έχει δυσκολίες, καθώς ως και αργά το βράδυ οι Γερμανοί (κατά κύριο λόγο) εμφανίζονταν αρνητικοί σε μια παρέμβαση για το όριο τιμών του φυσικού αερίου, έχοντας τη βασική ανησυχία ότι αυτό μπορεί εν τέλει να λειτουργήσει μπούμερανγκ για χώρες με μεγάλη έκθεση στο αέριο-όπως η Γερμανία-και να δημιουργήσει πρόβλημα επάρκειας, πέρα από πρόβλημα ακρίβειας. Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, η Γερμανία εμφανίζεται αρνητική ακόμα και στο “δυναμικό όριο” για το χρηματιστήριο ενέργειας TTF, ώστε, εφόσον είναι απαραίτητο εκ των συνθηκών, να τίθεται ένα όριο στις ακραίες διακυμάνσεις της αγοράς. Πρόκειται για τον λεγόμενο “προσωρινό δυναμικό διάδρομο τιμών” που περιγράφεται στο σχέδιο της Κομισιόν και πρόκειται για ονομασία με ελληνικό αποτύπωμα, ενώ η παρέμβαση στο TTF περιλαμβανόταν στις προτάσεις που είχε καταθέσει ο Κυριάκος Μητσοτάκης ήδη από τον Μάρτιο.
Βεβαίως, η στάση της Γερμανίας προσκρούει στην επιθυμία πολλών χωρών, μεταξύ των οποίων βεβαίως και η Ελλάδα, ώστε να περιοριστεί η ακραία μεταβλητότητα των τιμών του φυσικού αερίου, από τη στιγμή που υπάρχει η παραδοχή της Κομισιόν ότι το χρηματιστήριο ενέργειας δεν λειτουργεί με τον τρόπο που θα έπρεπε να λειτουργεί. Μέχρι, συνεπώς, να τεθεί σε εφαρμογή ο νέος δείκτης τιμών που σχεδιάζεται με ορίζοντα τους πρώτους μήνες του 2023 και η Αθήνα διαμηνύει ότι θα πρέπει να υπάρξει κάποια ρύθμιση, έστω για το σενάριο των ακραίων μεταβολών, με δεδομένο ότι αυτή την περίοδο η τιμή του φυσικού αερίου έχει πέσει σε επίπεδα πολύ πιο χαμηλά από αυτά του Αυγούστου και εκτιμάται ότι θα συνεχίσει σε παρόμοια, διαχειρίσιμα επίπεδα τουλάχιστον για κάποιες εβδομάδες ακόμα, κάτι που δεν θεωρείται ανεξάρτητο από την κουβέντα για πλαφόν.
Αυτό που, πάντως, ικανοποιεί επίσης την Αθήνα είναι η πρόβλεψη στο σχέδιο της Κομισιόν είναι ο μηχανισμός εξομάλυνσης της ενδοημερήσιας μεταβλητότητας των τιμών του αερίου, με αποτέλεσμα να μην έχουμε τρομακτικές μεταβολές μέσα στην ίδια μέρα. Στόχος, όπως λένε από το Μαξίμου, ο περιορισμός των μεγάλων βραχυπρόθεσμων μεταβολών των τιμών στα χρηματιστήρια παραγώγων ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου.
Το «ιβηρικό μοντέλο»
Με τα προσχέδια συμπερασμάτων ενόψει της σημερινής Συνόδου να δίνουν και να παίρνουν στο παρασκήνιο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή φαίνεται πως αφήνει και ένα παράθυρο για το λεγόμενο “ιβηρικό μοντέλο”, ένα ιδιότυπο πλαφόν στο φυσικό αέριο που χρησιμοποιείται για την ηλεκτροπαραγωγή. Με δεδομένο ότι ένα ευρέος φάσματος πλαφόν στη χονδρική τιμή του φυσικού αερίου έχει αποκλειστεί, η Επιτροπή εμφανίζεται να προσπαθεί να γεφυρώσει τα ενδοευρωπαϊκά χάσματα. Η Ελλάδα, βεβαίως, έχει διαμηνύσει ότι ένα πλαφόν μόνο για την ηλεκτροπαραγωγή δεν είναι επαρκές, καθώς αφήνει εκτός ρύθμισης το αέριο που χρησιμοποιείται για τη θέρμανση των σπιτιών, αλλά και για τη λειτουργία των επιχειρήσεων. Η ελληνική πλευρά έχει επιχειρηματολογήσει λέγοντας ότι, αν αποφασιζόταν κάτι τέτοιο, θα έπρεπε να συμπληρώνεται και από ένα ευρωπαϊκό χρηματοδοτικό εργαλείο, ιδέα στην οποία ανθίστανται αρκετές χώρες με μπροστάρισσα και πάλι στη Γερμανία.
Πολιτικά, πάντως, θεωρείται δύσκολο η Σύνοδος να μην πάρει κάποια απόφαση που θα αφορά και παρέμβαση στις τιμές. Με δεδομένο, όμως, ότι οι ηγέτες δεν πρόκειται να μπουν σε…ακραίες τεχνικές λεπτομέρειες, αυτοί αναμένεται να δώσουν τις πολιτικές κατευθύνσεις. Τις τεχνικές λεπτομέρειες αναμένεται να εγκρίνουν οι υπουργοί Ενέργειας της Ε.Ε., κατά πάσα πιθανότητα, σε μια έκτακτη σύνοδο περί τα μέσα Νοεμβρίου, όπως έχει γράψει εδώ και μέρες το protothema.gr.
Πηγή: protothema.gr
