Ο έγκριτος επίτιμος αντιπρόεδρος του Συμβουλίου Επικρατείας και καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου γράφει ανοικτά για σοβαρά προβλήματα που θα γίνονται όλο και πιο ζέοντα.
Του Αθαν. Χ. Παπανδρόπουλου
Στην Ελλάδα υπάρχουν αρκετά προβλήματα με τις διαδικασίες απονομής της Δικαιοσύνης, αλλά και με τη φιλοσοφία που διέπει αυτόν τον καίριο θεσμό των δημοκρατικών κοινωνιών και καθεστώτων. Και από αυτή την οπτική γωνία το βιβλίο του καθηγητή κ. Πέτρου Παραρά αποτελεί σημαντική πηγή έμπνευσης.
Στο πρώτο μέρος του βιβλίου, που περιέχει συμβολές στη διαμόρφωση της νομολογίας του Συμβουλίου της Επικρατείας, ο συγγραφέας παραθέτει θέσεις δικές του που κατά καιρούς δημοσιοποιήθηκαν και επηρέασαν τη νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας.
Πρόκειται δε για θέσεις που διατυπώθηκαν είτε ως επιστημονικά κείμενα αυτοτελώς ή σε νομικά περιοδικά, είτε ως αντικείμενο εισήγησης του Πέτρου Παραρά ενώπιον του σχηματισμού του Συμβουλίου Επικρατείας.
“Είναι σημαντικό, τονίζει ο συγγραφέας, να επιφέρεις ως εισηγητής με μια νέα επιστημονική άποψη και αυτή να γίνεται δεκτή από το ΣτΕ. Τονίζει δε ότι σε ωρισμένες περιπτώσεις επρόκειτο περί σπουδαίων αρχών, όπως είναι και η αρχή της αναλογικότητας, που ήσαν ήδη κατοχυρωμένες σε Συντάγματα και στη νομολογία αλλοδαπών ανωτάτων δικαστηρίων και οι οποίες αρχές μεταφέρθηκαν, τελικά, στο Σύνταγμά μας και στη νομολογία των δικαστηρίων, καίτοι στην αρχή αυτά ήσαν αρκούντως διστακτικά. Πραγματοποιήθηκε, έτσι, η σταδιακή μετάβαση από το τυπικό στο ουσιαστικό κράτος δικαίου, τούτο δε είχεν ως συνέπεια την άμεση αντανάκλαση στην εντεύθεν προσπάθεια απονομής ουσιαστικής δικαιοσύνης εκ μέρους των ενημερωμένων πλέον Ελλήνων δικαστών που με τις νεώτερες αποφάσεις τους εμπλούτισαν την ελληνική νομολογία και έννομη τάξη που τώρα σχεδόν συμβαδίζει με την ευρωπαϊκή.
“Μέσα στο δάσος λοιπόν των νομικών και νομολογιακών κανόνων που συνθλίβουν το άτομο, κατάφερα να ανοίξω λίγα μονοπάτια που όλα αφορούσαν τη βελτίωση των εν κοινωνία όρων διαβίωσης χωρίς interpositio legislatoris”, γράφει ο Π.Παραράς.
Στο Δεύτερο Μέρος αναπαράγονται, κατά χρονολογική σειρά, κείμενα-άρθρα διαφορετικού περιεχομένου (συμπίλημα) που έχουν δημοσιευθεί, αρχής γενομένης από το 1989 μέχρι και το τέλος του 2020, σε εφημερίδες και περιοδικά. Ο συγγραφέας ως δημοσιολόγος,θεώρησε ότι έπρεπε να συμμετέχει επικρίνοντας ή επιδοκιμάζοντας, με παρεμβάσεις του σε νομικοπολιτικά ζητήματα της επικαιρότητας, δοθέντος ότι η διατύπωση περισσότερων θέσεων οδηγεί στην ευχέρεια αποδοχής αυτών που θα συγκεντρώνουν τα περισσότερα πλεονεκτήματα «Αυτό δε πρέπει να το αντιληφθούν κάποτε όλοι, ανεξάρτητα από ιδεολογική τοποθέτηση, και να μη θεωρούν τις δικές τους θέσεις ως τις μόνες σωστές και αποδεκτές. Πρέπει να εθισθούν και αυτοί στον αντίλογο και να έχουν το θάρρος να το αναγνωρίζουν, όταν κάποιες άλλες θέσεις είναι προτιμητέες από τις δικές τους», τονίζει ο συγγραφέας.
Υπό αυτό το πρίσμα, τα “Ανάλεκτα” διευκολύνουν την αναζήτηση άρθρων του Π.Παραρά για θέματα δημοσίου δικαίου, τα οποία συνήθως βρίσκονται μονίμως στην επικαιρότητα.
Όσο για το τρίτο μέρος του βιβλίου, αναφέρεται σε γεγονότα που σημάδεψαν τη διαδρομή του συγγραφέα στο Συμβούλιο της Επικρατείας, αλλά και εκτός αυτού. Πρόκειται δε για γεγονότα, που κάποιοι εντελώς ιδιοτελώς παραποίησαν, με σκοπό να εξυπηρετήσουν προσωπικούς σκοπούς.
Ακραιφνώς φιλελεύθερος, με υψηλό δείκτη κοινωνικής ευαισθησίας, ο Πέτρος Παραράς, πιστεύει ότι η πρόοδος μιας κοινωνίας είναι συνυφασμένη με το κράτος δικαίου και όχι με συντεχνιακά μορφωματα που από μόνα τους συνιστούν διαστροφή της δημοκρατίας.
Αξίζει τον κόπο να διαβαστεί λοιπόν, το βιβλίο του Πέτρου Παραρά γιατί ανοίγει πόρτες κατανόησης της φύσης του κράτους δικαίου,αλλά και ιστορικών πτυχών της φιλελευθερης δημοκρατίας,η οποία σήμερα εχει νέα σοβαρά προβλήματα να αντιμετωπίσει.