Η καταστροφική κληρονομιά των ορυκτών καυσίμων μπορεί να αντιστραφεί
Της Isabelle Kocher*
Στο τέλος μιας πτήσης από τη Στοκχόλμη στο Βανκούβερ, κοίταζα κάτω και έβλεπα – ένα τοπίο ανατριχιαστικά όμοιο με αυτό που είχα αφήσει: η ατμόσφαιρα ήταν γκρίζα και γεμάτα καπνό από τις πυρκαγιές. Αυτές οι δύο πόλεις συνήθως περηφανεύονται ότι είναι από τις πρώτες όσον αφορά την ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα, αλλά το περασμένο καλοκαίρι παρουσιάστηκε σε αυτές μια μείζων απειλή για την υγεία. Το να αναπνέεις τέτοιον αέρα λέγεται ότι είναι τόσο καταστροφικό όσο το να καπνίζεις επτά τσιγάρα τη μέρα. Οι αλλαγές στο κλίμα έχουν οδηγήσει σε συνθήκες τέτοιες όσον αφορά τη θερμοκρασία και την ξηρασία που αυξάνουν τον κίνδυνο πυρκαγιάς από το 2001 είχαμε 17 από τα 18 πιο ζεστά έτη στον πλανήτη.
Πριν από χρόνια, και προπορευόμενη σε σχέση με την αγορά, η εταιρεία μου αποφάσισε να αρχίσει να αποεπενδύει αυτό πηγές ηλεκτρισμού όπως ο άνθρακας. Αισθανθήκαμε υποχρεωμένοι να αναλάβουμε την ευθύνη για τον επανασχεδιασμό του μέλλοντος της ενέργειας.
Σήμερα, αν και οι πυρκαγιές, η ξηρασία, οι τυφώνες και οι πλημμύρες αυξάνονται χρόνο με τον χρόνο, υπάρχουν κάποια καλά νέα: τα οικονομικά της ενέργειας αλλάζουν σημαντικά. Η τιμή της ηλιακής ενέργειας έχει πέσει κάτω από τις περισσότερες συμβατικές πηγές. Το 2018 υπογράψαμε μια συμφωνία που έθεσε την τιμή της ηλιακής ενέργειας στη Σενεγάλη στα €0,038 ($0,043) ανά kWh, το ένα πέμπτο της τιμής του άνθρακα. Το κόστος της ηλιακής ενέργειας έχει μειωθεί κατά 73% μεταξύ 2010 και 2017.
Τον Αύγουστο του 2018, η Καλιφόρνια, η οποία επίσης έχει πληγεί έντονα από τις πυρκαγιές, πέρασε ένα νομοσχέδιο που απαιτεί το 100% του ηλεκτρικού ρεύματος στην πολιτεία να παράγεται από πηγές μηδενικής περιεκτικότητας σε άνθρακα μέχρι το 2045 – γεγονός που αντανακλά την Πολιτική πίεση για πιο υπεύθυνες προσεγγίσεις στην παραγωγή ενέργειας. Άλλες αμερικανικές Πολιτείες έχουν κάνει το ίδιο. Το να αγκαλιάσουν αυτή τη νέα πραγματικότητα είναι ο μόνος τρόπος να παραμείνουν ανταγωνιστικές σε έναν κόσμο που επηρεάζεται από την κλιματική αλλαγή. Οι τεχνολογίες που θα καταστήσουν εφικτή αυτή τη νέα εποχή είναι αποκεντρωμένες, ψηφιοποιημένες και απαλλαγμένες από άνθρακα.
Το μέλλον είναι τα τρία D
Ακριβώς κάτω από τα γραφεία της εταιρείας μας στο Παρίσι μπορεί κανείς να δει ηλεκτρικά οχήματα χωρίς οδηγό (EVS). Τα EVs είναι σε άνοδος υπήρχαν 1 εκατ. τέτοια στους δρόμους το 2015 και 3 εκατ. το 2017. Σε γραφεία και εργοστάσια. Η αυτοματοποίηση επεκτείνεται ραγδαία. Ο αριθμός των συσκευών που συνδέονται μεταξύ τους μέσω του «Internet των Πραγμάτων» -αισθητήρες, οθόνες, προσωπικοί υπολογιστές- εκτιμάται ότι έχει φθάσει περίπου τις 11 ανά άτομο στην Ευρώπη και την Αμερική όλες λειτουργούν με επαναφορτιζόμενη μπαταρία. Αθροιστικά αντιπροσωπεύουν ένα τεράστιο κατανεμημένο δίκτυο κατανάλωσης και αποθήκευσης ενέργειας.
Η παραγωγή ενέργειας γίνεται επίσης όλο και πιο αποκεντρωμένη. Ενεργειακά εργοστάσια χαμηλού αποτυπώματος θα παρέχουν οικονομικά προσιτό ηλεκτρισμό σε απομονωμένες περιοχές στην Αφρική και την Ασία, βάζοντας τέρμα στην έλλειψη πρόσβασης στην ενέργεια. Ο διαμοιρασμός θα μειώσει περαιτέρω το κόστος και θα αυξήσει την αξιοπιστία του συστήματος. Αν η γειτόνισσά μου χρειάζεται περισσότερη ενέργεια σήμερα, ενώ εγώ ταξιδεύω, θα μπορεί να χρησιμοποιήσει το δικό μου πλεόνασμα.
Ένα ψηφιακό δίκτυο αρχίζει να συνδέει αυτά τα κατανεμημένα συστήματα. Θα έχουν την ικανότητα της μάθησης, της βελτιστοποίησης και της εξισορρόπησης, ώστε να προσαρμόζονται στις ανάγκες μας: να χαμηλώνουν τον φωτισμό ή να μας δείχνουν τον δρόμο στο σκοτάδι, να βελτιώνουν την ταχύτητα των οχημάτων μας, τη ροή της κυκλοφορίας και την απόδοση των εργοστασίων.
Η ενέργεια υποστηρίζει την οικονομία της πληροφορίας. Οι ψηφιακές εταιρείες θα δημιουργήσουν μεγάλο μέρος της ζήτησης για ενέργεια. Η ασφάλεια του δικτύου και η ασφάλεια της ροής δεδομένων είναι ήδη αναπόσπαστα δεμένες. Αυτός ο δεσμός θα γίνεται όλο και πιο κρίσιμος για την ασφάλεια των εταιρειών και των χωρών. Και καθώς οι άνθρωποι ενδιαφέρονται όλο και περισσότερο για καθαρό αέρα, δροσερά επίπεδα θερμοκρασίας και ασφαλή διαβίωση, και το κόστος των νέων πηγών ενέργειας αρχίζει να υπονομεύει τις συμβατικές τεχνικές παραγωγής, οι εταιρείες θα νιώθουν την πίεση να αναζητήσουν ένα νέο, ωθούμενο από την ενέργεια ανταγωνιστικό πλεονέκτημα.
Η ενεργειακή εταιρεία του αύριο θα ενδιαφέρεται σε αυξανόμενο βαθμό για την πηγή και αν ποιότητα των υπηρεσιών που παρέχει, καθώς και για την καινοτομία. Ο κλάδος θα βιώσει όχι μόνο την εξάπλωση της ηλιακής και της αιολικής ενέργειας αλλά και τη συνεχή ενίσχυση της καινοτομίας σε ένα εύρος τομέων. Λόγω των περιορισμένων αποθεμάτων λιθίου ανά τον κόσμο, θα ασκηθεί πίεση για διεύρυνση των ορίων στην αποθήκευση ενέργειας, καθώς συνεχίζουμε να αναζητούμε τις τεχνολογίες της επόμενης γενιάς.
Θα αναπτύξουμε συστήματα που θα μας βοηθήσουν να ευημερήσουμε και, με τον καιρό, ακόμα και να αντιστρέψουμε την καταστροφική κληρονομιά των ορυκτών καυσίμων. Το να αντιστεκόμαστε σε αυτές τις αλλαγές δεν είναι απλώς αντιδεοντολογικό αλλά και Οικονομικά ανεύθυνο: ο ρυθμός της καινοτομίας στην ενέργεια θα επιταχυνθεί, καθώς νέες τεχνολογίες θα αντικαθιστούν τις παλιές. Τα τρία D της νέας ενέργειας -decentralisation (αποκέντρωση), digitisation (ψηφιοποίηση) και decarbonisation (απεξάρτηση από τον άνθρακα)- είναι η καρδιά μιας ενεργειακής επανάστασης. Αυτή θα προκαλέσει έναν ταχύτατο και παγκόσμιο μετασχηματισμό στην επιδίωξη Περιβαλλοντικών και Οικονομικών στόχων. Αυτό είναι το όραμα για το μέλλον που οφείλουμε να ενστερνιστούμε επειγόντως.
*CEO της Engie