Ένα σημαντικό βιβλίο το οποίο εισηγείται για πρώτη φορά στην Ελλάδα μια αναπτυξιακή φορολογική μεταρρύθμιση, ικανή να αποτελέσει εφαλτήριο αναπτυξιακής πολιτικής.
Του Αθαν. Χ. Παπανδρόπουλου
Σε μια χώρα όπου η παραοικονομία ήταν για πολλά χρόνια κυρίαρχο χαρακτηριστικό της, τα θέματα της φορολογίας σπανίως βρίσκονταν στην πρώτη γραμμή των πολιτικών αντιπαραθέσεων και συζητήσεων γενικότερα. Και τούτο διότι η κατάσταση αυτή βολεύει τόσο τους σαθρούς πολιτικούς και κρατικούς μηχανισμούς, που είναι η κύρια πηγή διαφθοράς και παραοικονομικής δραστηριότητας, όσο και τους πολίτες, οι οποίοι εθίζονται και βολεύονται στο παραοικονομικό περιβάλλον και άρα δεν επιθυμούν ανατροπές στα κατά την άποψή τους «καλώς κείμενα».
Για πολλά χρόνια έτσι, στην Ελλάδα «παράδεισο της παραοικονομίας», τα φορολογικά θέματα δεν προκαλούσαν ρίγη συγκινήσεων. Δεν συγκινούσαν τα πλήθη όσο οι δήθεν «πατριωτικές ιαχές». Από την άλλη δεν ενδιέφεραν και τους προστάτες του πελατε κακού συστήματος, ήτοι τους πολιτικούς.
Σήμερα η κατάσταση αλλάζει. Η Ελλάδα είναι μια υπερχρεωμένη χώρα, η οποία ανά πάσα στιγμή μπορεί να γίνει επικίνδυνα προβληματική. Αυτό εξάλλου το βιώνουμε δέκα χρόνια τώρα. Συνεπώς, όπως πολύ σωστά τονίζει ο έγκριτος νομικός και συγγραφέας Τάσος Ι. Αβραντίνης στον πρόλογο του βιβλίου του «Ενιαίος Φορολογικός Συντελεστής, ένας απλός, αναπτυξιακός και δίκαιος φόρος» (Εκδόσεις Πατάκης), η θεώρηση της ελληνικής φορολογικής πραγματικότητας αλλάζει άρδην.Ο πελατειακός κρατισμός έχει ανάγκη από έσοδα γιατί δεν μπορεί πλέον να δανείζεται κατά το δοκούν.
Πολλά χρόνια τώρα, ο Τάσος Ι. Αβραντίνης, με συστηματική αρθρογραφία, σε έντυπα, παρουσίες σε ηλεκτρονικά μέσα ενημέρωσης και δημόσιες παρεμβάσεις του, υποστηρίζει τα πλεονεκτήματα, τα οποία συνεπάγεται για την οικονομία η αντικατάσταση της προοδευτικής κλίμακας της φορολογίας εισοδήματος με έναν ενιαίο φορολογικό συντελεστή (Flat Tax). Η έκδοση έτσι του βιβλίου του φιλοδοξεί να παρουσιάσει για πρώτη φορά με στοιχεία και με συστηματικό τρόπο μια πρόταση για την καθιέρωση αναλογικής φορολογίας καθώς και την «αρχιτεκτονική» του νέου συστήματος.
Έχει λεχθεί ότι ο φόρος είναι ο «πιστότερος φίλος του ανθρώπου», καθώς οτιδήποτε κάνει ο άνθρωπος φορολογείται. Οποιοδήποτε αγαθό (έπιπλα, φαγητό. ενδύματα, οχήματα κ.ο.κ.) χρησιμοποιεί στην καθημερινή ζωή του έχει φορολογηθεί (φόροι κατανάλωσης), το επάγγελμά του φορολογείται (φόρος εισοδήματος), όπως και η εργασία των υπαλλήλων του (φόρος μισθωτών υπηρεσιών), ό.τι αποκτήσει από τους γονείς του ή τρίτους (φόρος δωρεάς και κληρονομιάς).
Ο προοδευτικός φόρος εισοδήματος,κατά τον συγγραφέα, έχει αποτύχει οπουδήποτε εφαρμόστηκε, ακόμη κι εκεί όπου οι φορολογικοί συντελεστές δεν είναι τόσο υψηλοί. Τα κράτη της Δύσης προσπαθούν δεκαετίες τώρα να κρατήσουν «άταφο το πτώμα του», καθώς αρνούνται να παραδεχθούν επί της αρχής το σφάλμα τους. Η φοροδιαφυγή, η έλλειψη οργάνωσης του φορολογικού μηχανισμού, η διαφορά των συντελεστών του φόρου από χώρα σε χώρα, η παγκοσμιοποίηση και η συνακόλουθη ελεύθερη διακίνηση ανθρώπων και κεφαλαίων στο πλαίσιο διακρατικών ενώσεων είναι μόνο μερικές από τις εύκολες δικαιολογίες που επιστρατεύουν οι κυβερνήσεις προκειμένου να δικαιολογήσουν την παταγώδη αποτυχία του συστήματος της φορολογίας εισοδήματος. Τα παραπάνω αποτελούν ωστόσο τα συμπτώματα και όχι την αιτία του προβλήματος. Αντιθέτως, δεν είναι λίγες οι φορές που η προοδευτική φορολογία είναι αυτή ακριβώς που ευθύνεται για τη φοροδιαφυγή, την αποσάθρωση της φορολογικής βάσης, τη μετακίνηση ατόμων και επιχειρήσεων από το ένα κράτος σε άλλο κτλ.
Μέσα λοιπόν σε αυτό το πλέγμα σχέσεων και λειτουργιών, το βιβλίο του Τάσου Ι. Αβραντίνη, που προλογίζει ο γνωστός ομότιμος καθηγητής Οικονομίας κ. Γ. Μπούτρος, κατά πρώτον έρχεται να καλύψει ένα μεγάλο κενό της ελληνικής βιβλιογραφίας στο συγκεκριμένο θέμα. Πόσο σημαντική είναι αυτή η συμβολή διαπιστώνεται εύκολα αν κοιτάξει κανείς τον κατάλογο των αναφορών στο τέλος του βιβλίου. Με εξαίρεση μερικά σχετικά δοκίμια κυρίως του ίδιου του συγγραφέα, το ενδιαφέρον για επιστημονική συζήτηση με επίκεντρο την αναλογική φορολογία στη χώρα μας είναι ανύπαρκτο. Ένας άλλος λόγος είναι ότι με την έκδοση αυτού του βιβλίου ίσως ανοίξει ο δρόμος να συζητηθούν και άλλες πιο ρηξικέλευθες μεταρρυθμιστικές προτάσεις, που υπαγορεύονται από τον κόσμο που αλλάζει και κάποιοι δεν θέλουν ακόμα να το καταλάβουν.
Η Ελλάδα του αύριο,αν δεν ξεφύγει από τη μέγγενη του αντιπαραγωγικού και διεφθαρμένου κρατισμού,θα πάει άπατη στο βυθό της ιστορίας.Προτάσεις όπως αυτές του Τάσου Αβραντίνη,στην παρούσα φάση αποτελούν πολύτιμη τροφή για σκέψη…Και αυτό κάτι ειλναι για αρχή αλλαγών…