Η τραγωδία των Τεμπών διαμόρφωσε τις προϋποθέσεις για την εκτροφή σεναρίων πολιτικής αστάθειας καθώς πιθανολογείται ότι κατά τις επερχόμενες εκλογές θα υπάρξει ένας συνδυασμός υψηλού ποσοστού αποχής και έκφρασης αντισυστημικής ψήφου από το εκλογικό σώμα. Δεδομένο που διαμορφώνει ένα αστάθμητο παράγοντα για το ελληνικό χρηματιστήριο που ανατρέπει την μέχρι προ δύο εβδομάδων εκτίμηση της αυτονόμησής του από τις δυσμενείς παρενέργειες από την πολιτική αύξησης των επιτοκίων των Κεντρικών Τραπεζών. Διαταράσσει έτσι την επενδυτική ψυχολογία με την επενδυτική κοινότητα να προσπερνά τις θετικές επιδόσεις, στα μακροοικονομικά μεγέθη και τις εξαιρετικές εταιρικές επιδόσεις που ανακοινώνονται για το 2022.
Ωστόσο, η χρεοκοπία της Silicon Valley Bank (SVB) και της Signature Bank στις ΗΠΑ είναι ο νέος «μαύρος κύκνος» που διαταράσσει το διεθνές χρηματοοικονομικό περιβάλλον. Η μεγάλη έκθεση σε κρατικά ομόλογα χαμηλής απόδοσης εν μέσω των συνεχών αυξήσεων των παρεμβατικών επιτοκίων από τη Federal, προκάλεσε μαζικές αναλήψεις (bank run) από μεγάλους καταθέτες (και ελληνικές επιχειρήσεις νέων τεχνολογιών ανάμεσά τους), οδηγώντας στην κατάρρευση των δύο τραπεζών με την HSBC να εξαγοράζει την SVB Αγγλίας προς 1 στερλίνα. Αν και το μέγεθος των τραπεζών είναι σχετικά μικρό, απαιτήθηκε η διαμόρφωση εταιρείας ειδικού σκοπού από την Federal και την FDIC (ομοσπονδιακή αρχή εγγύησης καταθέσεων) για να μην χαθούν οι πάνω από τις $250 χιλ. μη ασφαλισμένες καταθέσεις και να αποφευχθεί η συστημική απειλή ! Εξέλιξη που θα μεταδιδόταν σε όλο το επενδυτικό περιβάλλον ξυπνώντας τις μνήμες Lehman Brothers που επέφερε την παγκόσμια χρηματοοικονομική κρίση μετά το 2008.
Το εύλογο ερώτημα που τίθεται είναι αν το ελληνικό τραπεζικό σύστημα είναι επαρκώς θωρακισμένο ώστε να μείνει αλώβητο από την παγκόσμια αναταραχή. Τα ποιοτικά δεδομένα των ελληνικών τραπεζών (κεφαλαιακή επάρκεια και χαμηλό ύψος κόκκινων δανείων), σε συνδυασμό με το χαμηλό δείκτη δανείων προς καταθέσεις (στο 61,12% στο 3ο τρίμηνο, με τις καταθέσεις του ιδιωτικού τομέα στα €184,1 δις. τον Ιανουάριο 2023 και τα δάνεια στα €113,5 δις.) δίνουν καθαρή απάντηση: οι ελληνικές τράπεζες είναι ασφαλείς και μπορούν να συνεχίζουν να σχεδιάζουν την πιστωτική τους επέκταση συμβάλλοντας στην υλοποίηση των επιχειρηματικών σχεδίων αξιόχρεων δανειοληπτών. Με τον SSM, τον Ευρωπαϊκό Εποπτικό Μηχανισμό των Τραπεζών, να κρίνει ότι η καταβολή μερίσματος πρέπει να μετατεθεί για το 2024, μεταδίδοντας μήνυμα συντηρητικών ενεργειών στον αναπτυξιακό σχεδιασμό τους για το επόμενο διάστημα.
Με τα δεδομένα αυτά, παραμένουν ανοικτά όλα τα ενδεχόμενα για τις βραχυχρόνιες κινήσεις του ελληνικού χρηματιστηρίου, παρά το γεγονός ότι ο αυξημένος τουρισμός μπορεί να συντηρήσει την δυναμική της ελληνικής οικονομίας, με τα αυξημένα επιτόκια ωστόσο να φρενάρουν τις επενδύσεις. Οι 1.000 μονάδες συνιστούν ισχυρό οχυρό στήριξης για το Γ.Δ. που ωστόσο δύσκολα θα υπερβεί άμεσα τις 1.100 μονάδες ενόσω ο πολιτικός κίνδυνος παραμένει και το διεθνές περιβάλλον έχει χαμηλή ορατότητα, με την αυξημένη μεταβλητότητα να είναι το επικρατέστερο σενάριο βραχυπρόθεσμα !
Δημήτρης Τζάνας
Σύμβουλος Διοίκησης, Κύκλος ΑΧΕΠΕΥ