Τον λόγο στη συνέχεια έλαβε η Μαρίνα Οικονόμου – Λαλιώτη, η οποία ανέλυσε τα συναισθήματα των Ελλήνων, όπως αυτά καταγράφηκαν στην έρευνα (διαβάστε το σχετικό της άρθρο στη διαΝΕΟσις). Εξηγώντας γιατί είναι σημαντικό το να μετράμε τα συναισθήματα, τόνισε ότι αυτά αποτελούν βασική λειτουργία του ανθρώπου, τη συναισθηματική, η οποία καθορίζει τη διάθεση και τη διαμόρφωση των συμπεριφορών. Επίσης, υπογράμμισε την ανάγκη να εξετάσουμε το τοπίο μέσα στο οποίο πραγματοποιήθηκε η έρευνα. Στο πλαίσιο αυτό, τόνισε ότι η πανδημία αναπόφευκτα έχει αφήσει ένα αποτύπωμα σε όλους τομείς της ζωής και τον ψυχισμό μας. Παράλληλα, πέρα από την προφανή απειλή για την υγεία, υπογράμμισε την ανάπτυξη των «κρυφών πανδημιών», όπως η ανησυχία για την οικονομική κατάσταση λόγω της πανδημίας, ιδιαίτερα σε σύγκριση με το 2019. Ειδικότερα για τους νέους, σημείωσε ότι αυτοί απειλούνται από τα οικονομικά προβλήματα και την έλλειψη ευκαιριών, αλλά και τα θέματα της ψυχικής υγείας.
Συγκρίνοντας τα κυρίαρχα συναισθήματα αυτή τη στιγμή με εκείνα του 2019, μίλησε για την αυξανόμενη ανασφάλεια, την απογοήτευση και τον θυμό, και ταυτόχρονα τη μείωση της αισιοδοξίας και της αυτοπεποίθησης για το μέλλον. Επεσήμανε ότι αυτοί που προβάλλουν κυρίως την ανασφάλεια είναι οι νέοι, ενώ όσοι είναι στην ηλικία 55 έως 64 ετών αναφέρουν το θυμό ως ένα κυρίαρχο συναίσθημα, και όπως είπε χαρακτηριστικά «είναι σαν η κοινωνία να μην τους δίνει δικαίωμα ανασύνταξης». Κλείνοντας, τόνισε ότι «αυτοί που παίρνουν τις πολιτικές αποφάσεις πρέπει να λάβουν υπόψη τους τα συναισθήματα γιατί αυτά οδηγούν σε συμπεριφορές. Και επιθυμούμε οι συμπεριφορές που θα αναπτυχθούν να είναι θετικές κοινωνικά συμπεριφορές και όχι αρνητικές και αντιδραστικές συμπεριφορές».
Τέλος, ο Πάνος Κολιαστάσης, υπεύθυνος της έκθεσης της διαΝΕΟσις “Τι Πιστεύουν οι Νέοι“, αναφέρθηκε στις στάσεις και τις αντιλήψεις των νέων. Πιο συγκεκριμένα, εστιάζοντας διαχρονικά στις έρευνες της διαΝΕΟσις «Τι πιστεύουν οι Έλληνες», εξέτασε τις απαντήσεις που έδωσαν δύο ηλικιακές ομάδες (17-24 και 25-39 ετών) σε συγκεκριμένα ζητήματα: α) Όσον αφορά τη στάση τους με την Ευρώπη, είπε, ότι από τη μία πλευρά, οι περισσότεροι δηλώνουν ευρωπαϊστές αποτιμώντας θετικά τη συμμετοχή της χώρας στην ΕΕ, την ίδια στιγμή όμως διατηρούν κάποιους προβληματισμούς ευρωσκεπτικιστικής κατεύθυνσης με σημείο αναφοράς την αξιολόγηση των προγραμμάτων προσαρμογής των τελευταίων ετών. β) Σε επίπεδο οικονομικών αντιλήψεων η εικόνα, σημείωσε, είναι παρόμοια. Με λίγα λόγια, ενώ οι περισσότεροι νέοι προκρίνουν λύσεις φιλελεύθερου προσανατολισμού με λιγότερους φόρους και λιγότερη γραφειοκρατία, όταν τους ζητείται να δηλώσουν οι ίδιοι τι θα επέλεγαν ως εργασία, οι περισσότεροι προτάσσουν το κριτήριο της εργασιακής ασφάλειας και σταθερότητας προτιμώντας κυρίως την μισθωτή απασχόληση με επίκεντρο το δημόσιο. γ) Σε πολιτικό επίπεδο οι νέοι εμφανίζονται μετριοπαθείς καθώς αυτοπροσδιορίζονται στον ευρύτερο μεσαίο χώρο, όμως φαίνεται να αποφεύγουν την πιο ενεργό συμμετοχή στα κοινά, στην παραδοσιακή της εκδοχή, και γενικότερα εκφράζουν δυσπιστία έναντι της πολιτικής. δ) Σε ό,τι αφορά στις τρεις μεγάλες κρίσεις των τελευταίων ετών, ξεκινώντας από το μεταναστευτικό, υπογράμμισε, ότι οι πιο νέοι (17 έως 24 ετών) στέκονται θετικά έναντι των μεταναστών σε αντίθεση με τους μεγαλύτερους. Ωστόσο, στο σύνολό τους οι νεότεροι επιζητούν την εφαρμογή αυστηρότερων πολιτικών στη διαχείριση του μεταναστευτικού σε σύγκριση με όσα έχουν εφαρμοστεί μέχρι σήμερα. Στο θέμα της πανδημίας, ενώ οι νέοι εμπιστεύονται την επιστήμη, έναντι των εμβολίων εμφανίζονται από επικριτικοί. Αναφερόμενος στον πρόσφατο πόλεμο οι περισσότεροι, είπε, ανησυχούν για τις επιπτώσεις του, αξιολογούν αρνητικά την πολιτική ηγεσία της Ρωσίας και υποστηρίζουν παράλληλα την επιτάχυνση της ευρωπαϊκής ενοποίησης σε τομείς όπως η εξωτερική πολιτική.
Καταλήγοντας, ο κ. Κολιαστάσης, επεσήμανε ότι ο κοινός παρονομαστής των παραπάνω διαπιστώσεων εντοπίζεται στις συνέπειες των διαδοχικών κρίσεων των τελευταίων 13 ετών μετρώντας από το 2009, όταν άρχισαν οι επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης να γίνονται αισθητές στην Ελλάδα. Συμπλήρωσε ότι η κρίση εμπιστοσύνης στους θεσμούς αποτελεί διεθνές φαινόμενο. Τέλος, τόνισε ότι οι αντιλήψεις των νεότερων σήμερα στην Ελλάδα συμπίπτουν σε αρκετά σημεία με τα σταθερά και διαχρονικά χαρακτηριστικά της πολιτικής κουλτούρας στη χώρα και ότι «η οριστική υπέρβαση της οικονομικής κρίσης είναι και απαραίτητη προϋπόθεση για την ανασύσταση σχέση εμπιστοσύνης».
Ακολούθησε ένας δεύτερος κύκλος τοποθετήσεων από τους ομιλητές, οι οποίοι απάντησαν σε κάποιες από τις δεκάδες ερωτήσεις και τα σχόλια των συμμετεχόντων που είχαν διατυπωθεί κατά τη διάρκεια της συζήτησης. Η κ. Διαμαντοπούλου μίλησε για το πώς ερμηνεύονται οι αντιφάσεις στις ανάγκες των πολιτών που προκύπτουν από τις απαντήσεις στην έρευνα, καθώς και για το αν η Ευρώπη μπορεί να έρθει σε ομοφωνία ή αν θα πάμε σε μια Ευρώπη πολλών ταχυτήτων. Ο κ. Σακελλαρίδης απάντησε το ερώτημα αν η δυσαρμονία των πολιτικών δομών με τις ανάγκες των πολιτών και τις ιδεολογίες τους, κυρίως στους νέους, δημιουργεί κίνδυνο και στη δική μας κοινωνία. Η κ. Οικονόμου- Λαλιώτη αναφέρθηκε στη σημασία των στάσεων και των απόψεων που διαμορφώνονται απέναντι στους πρόσφυγες και τους μετανάστες (διαβάστε το σχετικό της άρθρο στη διαΝΕΟσις), καθώς και στο πώς αντιμετωπίζουν οι διαφορετικές ηλικιακές ομάδες το θέμα της ψυχικής υγείας. Τέλος, ο κ. Κολιαστάσης μίλησε για το θέμα του χάσματος γενεών στην Ελλάδα και αν αυτό βάζει εμπόδια στην εξέλιξη της κοινωνίας μας, καθώς και για το φαινόμενο των διαφορετικών τάσεων των νέων απέναντι στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Μπορείτε να παρακολουθήσετε ολόκληρη τη συζήτηση εδώ. |
|