Του Θεοδόση Μπουντουράκη
Η πρόσφατη εξασθένηση του Δολ. στο 1,13 έναντι του ευρώ, έχει προκαλέσει ανησυχία μεταξύ των επενδυτών τόσο στην εγχώρια όσο και στις διεθνείς αγορές.
Οι ανάλογες διακυμάνσεις των χρηματιστηριακών αγορών, λόγω κυρίως των καταστροφικών αποφάσεων του Προέδρου Τραμπ που απειλούν να τινάξουν το διεθνές εμπόριο στον αέρα και να τραυματίσουν σοβαρά την Αμερικανική Οικονομία, φαίνεται ότι δεν ανησύχησαν τόσο πολύ τους επενδυτές, ίσως διότι αυτοί είναι εθισμένοι στα χρηματιστηριακά σκαμπανεβάσματα και πλέον έχουν εκπαιδευθεί να μην πανικοβάλλονται, αλλά να θεωρούν τις πτώσεις των χρηματιστηρίων ως αγοραστικές ευκαιρίες.
Κάπως έτσι συνέβη και τώρα. Με την πτώση των χρηματιστηρίων (ο S+P έπεσε από τα πρόσφατα υψηλά του κατά 19% και εν συνεχεία ανέβηκε κατά 13%, όπου βρίσκεται σήμερα) τεράστια ποσά φρέσκου επενδυτικού χρήματος εισέρρευσαν στις αγορές, ενώ πιθανότατα σε άλλες εποχές θα είχε επικρατήσει παγκόσμιος πανικός, μη αποκλειομένου ακόμη και ενός χρηματιστηριακού κραχ.
Σε αντίθεση όμως, η σχετική πτώση του Δολαρίου, προκάλεσε μεγαλύτερες ανησυχίες και έφερε στο φως πολλές απαισιόδοξες σχετικές αναλύσεις και δυσοίωνες προβλέψεις. Λογικό ακούγεται διότι το Δολάριο είναι το νόμισμα του παγκοσμίου εμπορίου και θεωρείται το μεγαλύτερο καταφύγιο ασφαλείας, καθώς και το σπουδαιότερο όχημα για διεθνείς επενδύσεις. Τα δύο άλλα δύο κλασικά επενδυτικά καταφύγια ασφαλείας είναι το Ελβετικό Φράγκο και ο χρυσός. Αλλά αυτές οι δύο αγορές είναι πολύ μικρές και φυσικά δεν διαθέτουν την τεράστια ρευστότητα και μέγεθος της αγοράς Δολαρίων.
Από το τέλος του Β Παγκοσμίου Πολέμου το 1944, οπότε διοργανώθηκε από τις νικήτριες χώρες η Διάσκεψη του Bretton Woods και εκεί σχεδιάστηκε η αρχιτεκτονική του Δυτικού νομισματικού συστήματος, το δολάριο κατέλαβε τον κεντρικό και κυρίαρχο ρόλο με αποτέλεσμα το μεγαλύτερο μέρος του διεθνούς εμπορίου να διεκπεραιώνεται σε Δολάρια και το Δολάριο να κυριαρχεί επίσης στις διεθνείς χρηματοπιστωτικές συναλλαγές. Όλα αυτά είναι λίγο πολύ γνωστά και εύλογα εφόσον το Δολάριο εδράζεται στην Αμερικανική Οικονομία που είναι η μεγαλύτερη και ισχυρότερη του κόσμου.
Για να δούμε όμως κατά πόσον είναι εύλογες οι ανησυχίες σχετικά με την πρόσφατη αδυναμία του Δολαρίου και πόσο απαισιόδοξοι δικαιολογείται να είμαστε για τις περαιτέρω σχετικές εξελίξεις. Συγχωρέστε με που είμαι αναγκασμένος να καταφύγω σε μερικά νούμερα αλλά δεν γίνεται διαφορετικά.
Το ευρώ, ως ενιαίο νόμισμα ορισμένων ευρωπαϊκών χωρών γεννήθηκε στις αρχές του 1999 και η αρχική ισοτιμία του έναντι του Δολαρίου ήταν 1,18. Δηλ το Δολάριο ήταν τότε ασθενέστερο απ’ ότι είναι σήμερα. Πολύ σύντομα όμως, τον Οκτώβριο του 2000 το Δολάριο ανατιμήθηκε στο 0,83 δηλ. ανέβηκε κατά 40% έναντι του ευρώ. Κατόπιν στα μέσα του 2008 η ισοτιμία έπεσε στο 1,58 δηλ. το Δολάριο σχεδόν υποτιμήθηκε στο μισό. Και τέλος σχετικά πρόσφατα τον Οκτώβριο του 2022 η ισοτιμία βρέθηκε στο 0,98 δηλ. ανατίμηση του Δολαρίου κατά 38%.
Το πρώτο συμπέρασμα που βγαίνει από τα ανωτέρω είναι ότι το δολάριο παρουσιάζει διαχρονικά μεγάλες διακυμάνσεις και χαρακτηρίζεται από μία κυκλικότητα όπως όλες οι αγορές. Η κυκλική διακύμανση είναι νόμος απαράβατος για όλες τις αγορές, απλώς δεν μπορούμε να προβλέψουμε το εύρος και την συχνότητα της διακύμανσης. Αν μπορούσαμε ή θα ήμασταν όλοι πλούσιοι, ή δεν θα υπήρχαν αγορές.
Αγορές χωρίς διακυμάνσεις δεν νοούνται. Αυτό ισχύει φυσικά και για την αγορά Δολαρίου.
Και ένα τελευταίο νούμερο αλλά το πιο ενδιαφέρον. Από γενέσεως του ευρώ μέχρι σήμερα ο μέσος όρος της ισοτιμίας έναντι του Δολαρίου είναι περίπου 1,13. Όσο είναι και σήμερα.
Άρα το Δολάριο σήμερα δεν μπορεί να θεωρηθεί ούτε υποτιμημένο ούτε υπερτιμημένο εφόσον βρίσκεται στον ιστορικό μέσο όρο. Απλώς προέρχεται από μεγαλύτερες ισοτιμίες και «έπεσε» προς τον μέσο όρο. Αυτή η πτώση του Δολαρίου «βολεύει» τον κ. Τραμπ ο οποίος, όχι αδίκως, θέλει να περιορίσει το τεράστιο εμπορικό έλλειμμα των ΗΠΑ. Δυστυχώς το επιχείρησε κατά τον πιο χοντροκομμένο και άτσαλο τρόπο, με την επιβολή υψηλότατων δασμών και χωρίς καμία προσυνεννόηση και διαπραγμάτευση με τους εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ. Το γεγονός αυτό είναι που δημιούργησε και τον σχετικό πανικό και όχι αυτή καθ’ αυτήν η μείωση της ισοτιμίας του Δολαρίου.
Εν κατακλείδι, ο κ. Τραμπ και τα καραγκιοζιλίκια του θα αποδειχθούν νομοτελειακά μία σχετικά σύντομη θλιβερή παρένθεση στο Αμερικανικό Γίγνεσθαι. Το Αμερικανικό οικονομικό οικοδόμημα είναι πολύ πιο ισχυρό από τον κ. Τραμπ και τούτο διότι βασίζεται στην τεράστια δύναμη της έρευνας και της τεχνολογικής καινοτομίας, με όχημα τις πάμπολλες καινοτόμες μικρές και μεγάλες εταιρίες οι οποίες κυριαρχούν στις εμπορικές και χρηματιστηριακές αγορές της Αμερικής και παγκοσμίως, και οι οποίες βασίζονται στην έρευνα που ξεκινάει από τα καταπληκτικά Αμερικανικά Πανεπιστήμια.
Δεν είναι τυχαίο ότι τα σπουδαία Αμερικανικά Πανεπιστήμια είναι μακράν τα καλλίτερα παγκοσμίως και όσο και αν τα πολεμάει ο ιδιόρρυθμος κ. Τραμπ, τίποτα δεν θα καταφέρει διότι αυτά τα Πανεπιστήμια αποτελούν τον θεμέλιο λίθο της Αμερικανικής οικονομικής ζωής και κουλτούρας. Και βεβαίως είναι το διαρκές φυτώριο της Αμερικανικής ανωτέρας τάξεως που κυβερνά και ορίζει τις τύχες της Αμερικής. Και φυσικά ως διαχρονικός θεσμός είναι πολύ ισχυρότερα και σημαντικότερα από τον οποιονδήποτε κ. Τραμπ.
Πηγή: newmoney.gr
