Του Τάσου Παπαδόπουλου
Απόλυτα ικανοποιημένη δήλωσε, τόσο η Αθήνα, όσο και η Λευκωσία από τα αποτελέσματα της Συνόδου των “27” το διήμερο που προηγήθηκε. Από την πλευρά της η Άγκυρα σχολίασε αρνητικά τις αποφάσεις των Βρυξελλών, μια και δεν ικανοποιήθηκε από από τα 3,5 δις που θα της καταβληθούν τα επόμενα χρόνια για το προσφυγικό.
Και όπως συμβαίνει συνήθως, έριξε το φταίξιμο στην Ελλάδα που εμποδίζει την επικαιροποίηση της τελωνειακής συμφωνίας και επηρεάζει αρνητικά για την Τουρκία, τις αποφάσεις της Συνόδου των Αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων.
Μετά από όλα αυτά, πολλοί μίλησαν για ήρεμο καλοκαίρι και προεξόφλησαν τα νεώτερα περί τα ελληνοτουρκικά για τον προσεχή Σεπτέμβριο. Είναι όμως έτσι τα πράγματα; Ο εφησυχασμός είναι μια φρόνιμη πράξη;
Ο Ερντογάν, υποστηρίζουν οι ασχολούμενοι με τις επιθετικές ενέργειες της γείτονος, έχει πολλά εσωτερικά προβλήματα να αντιμετωπίσει και κυρίως την οικονομία της χώρας του, που πάει από το κακό στο χειρότερο και πιέζεται αυτή την περίοδο, τόσο από την Διοίκηση Μπάιντεν, όσο και από την Ε.Ε. και δεν θα ρισκάρει μια νέα κρίση στην Ανατολική Μεσόγειο.
Οι περισσότεροι αναλυτές συμφωνούν ότι η ανακωχή από νέες επιθετικές κινήσεις της Άγκυρας θα είναι περιορισμένης ισχύος και την προσδιορίζουν στα στενά περιθώρια της θερινής τουριστικής περιόδου.
Για το φθινόπωρο κανείς δεν ρισκάρει προβλέψεις. Άρα το μέλλον είναι και απροσδιόριστο και αβέβαιο. Αλλά ας δούμε τι προηγήθηκε στη διάρκεια της εβδομάδας που διέρρευσε. Είχαμε την Σύνοδο του Βερολίνου για το θέμα της Λιβύης, που προηγήθηκε ένα εικοσιτετράωρο της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ.
Η Α. Μέρκελ επιχείρησε για δεύτερη φορά, χωρίς καμία θεσμική ιδιότητα, να φέρει στο ίδιο τραπέζι Ρωσία και Τουρκία προκειμένου να συμφωνήσουν για την αποχώρηση των στρατευμάτων που διατηρούν στη Λιβύη. Η Άγκυρα λίγες ημέρες πριν, κινήθηκε επί του πεδίου, στέλνοντας στην Τρίπολη μια κουστωδία υπουργών και αξιωματούχων για να δείξει προκλητικά στην διεθνή κοινότητα, ότι ελέγχει τη νέα κυβέρνηση και κάνει εκεί γενικό κουμάντο.
Στη συνάντηση του Βερολίνου υποστήριξε ότι τα στρατεύματά της θα μείνουν στη Λιβύη, προκειμένου να υποστηρίξουν το παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο. Και η διάτρητη απόφαση του Βερολίνου αφήνει πολλά περιθώρια στην Άγκυρα να διατηρήσει τα στρατεύματά της στη Λιβύη, μια και δεν τέθηκε σαφής χρονικός προσδιορισμός για την αποχώρησή τους.
Βεβαίως η συνάντηση αυτή του Βερολίνου ένα εικοσιτετράωρο πριν από τη Σύνοδο Κορυφής των “27” έγινε εκ του πονηρού, μια και η απόφαση έβγαλε από το κάδρο της Ε.Ε. το Λιβυκό. Έτσι στην Τουρκία δεν ασκήθηκε πίεση γι’ αυτό το μείζον θέμα. Η ιδιαίτερα φιλική στάση της Μέρκελ απέναντι στον Ερντογάν έχει ήδη καταγραφεί από τον γερμανικό Τύπο.
Η Die Welt γράφει με τίτλο «Το τελευταίο deal του Ερντογάν με τη Μέρκελ»: “Τις τελευταίες μέρες η καγκελάριος και η πρόεδρος της Κομισιόν έκαναν ό,τι περνούσε από το χέρι τους για τον Τούρκο πρόεδρο. Ο Άνγκελα Μέρκελ υποδέχθηκε ακόμα και τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν στο Βερολίνο, για να του αποσπάσει ένα όσο το δυνατόν μεγαλύτερο ποσό για την Τουρκία ενόψει της ανανέωσης της Προσφυγικής Συμφωνίας ΕΕ-Τουρκίας.
Η Άνγκελα Μέρκελ- προσθέτει- είναι το σημαντικότερο στήριγμα του Ερντογάν στη Δύση. Βλέπει κυρίως τα γερμανικά συμφέροντα στην οικονομική συνεργασία με την Τουρκία, αλλά και τον αμφιλεγόμενο ρόλο της Άγκυρας ως διαχειριστή προσφυγικών ροών. Ο Τούρκος πρόεδρος ξέρει ότι όταν το Σεπτέμβριο η Άνγκελα Μέρκελ αποχωρήσει από την πολιτική, θα του είναι πολύ πιο δύσκολο να πετύχει σημαντικούς για εκείνον στόχους, όπως η εμβάθυνση της τελωνειακής ένωσης και η άρση της βίζας”.
«Βασικό μέλημα της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ ήταν να μείνει ικανοποιημένος ο Τούρκος πρόεδρος», παρατηρεί η Handelsblatt σε άρθρο με τίτλο «Η Ευρώπη ενισχύει τον Ερντογάν». Η οικονομική εφημερίδα αναφέρει: “Την ώρα που η Άγκυρα προωθεί τα οικονομικά της συμφέροντα στην ανατολική Μεσόγειο με τη βοήθεια των ενόπλων δυνάμεων, αποχωρεί από την ευρωπαϊκή συνθήκη προστασίας γυναικών και αδιαφορεί για δεσμευτικές αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, οι Βρυξέλλες επινόησαν για την Τουρκία τον όρο ‘θετική ατζέντα‘.
Την ώρα που η Γαλλία στήριξε την Ελλάδα – συνεχίζει η Handelsblatt – με μαχητικά στη διένεξη για τα θαλάσσια σύνορα, το Βερολίνο έκανε έκκληση για διάλογο. Από τη πλευρά της η ΕΕ απείλησε με κυρώσεις, οι οποίες ποτέ δεν επιβλήθηκαν”.
Τα παραπάνω επιβεβαιώνουν, μέσα από τον Γερμανικό Τύπο, την ιδιαίτερα ευνοϊκή συμπεριφορά του Βερολίνου απέναντι στην Άγκυρα.
Παρά τις επικριτικές για τα συμπεράσματα της Συνόδου δηλώσεις από την πλευρά της Άγκυρας, η ουσία είναι ότι το αφτί του Ερντογάν δεν ιδρώνει. Κάτι που σημαίνει ότι με τυμπανοκρουσίες ή στα μουλωχτά, θα προωθήσει την άκρως επεκτατική του δραστηριότητα στην Κύπρο, που μεταφράζεται στην εγκατάσταση βάσης οπλισμένων drones και παράλληλα την έναρξη οικοδομικών δραστηριοτήτων στα Βαρώσια.
Γι’ αυτό και η ενδυνάμωση της ελληνικής αποτρεπτικής ισχύος είναι υπόθεση, που δεν παίρνει άλλες καθυστερήσεις, μια και η Αθήνα οφείλει να προχωρήσει σε τάχιστα, γιατί μόνο μέσω μιας υπολογίσιμης δύναμης, μπορεί να εξασφαλιστεί η ειρήνη στην περιοχή…