Έπρεπε ή όχι η Ουκρανία το 1994 να παραδώσει στη Ρωσία το πυρηνικό της οπλοστάσιο;
του Αθαν. Χ. Παπανδρόπουλου
Σε ένα σημείωμα που μας απέστειλε ο κ. Νίκος Καρατουλιώτης, υποστράτηγος ε.α. και συγγραφέας, μας επισημαίνει τα ακόλουθα:
«Με την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης και το τέλος του ψυχρού πολέμου η Ουκρανία κληρονόμησε 5.000 πυρηνικά με αποτέλεσμα να είναι η τρίτη χώρα μετά από τις ΗΠΑ και την Ρωσία, σε ισχύ πυρηνικών.
Τα τελευταία, ήσαν εγκατεστημένα σε υπόγεια σιλό και μέσω των πυραύλων μεγάλου βεληνεκούς, μπορούσαν να μεταφέρουν έως και δέκα πυρηνικές κεφαλές, με την καθεμία από αυτές, να είναι πολύ ισχυρότερη από την ατομική βόμβα που ισοπέδωσε την Χιροσίμα.
Στα τέλη του 1994, Ρωσία ,Ουκρανία, Βρετανία και ΗΠΑ υπέγραψαν το Μνημόνιο της Βουδαπέστης, με το οποίο η ουκρανική πλευρά θα επέστρεφε τα πυρηνικά της στην Ρωσία (για χάρη της πυρηνικής ασφάλειας) και ως αντάλλαγμα οι συνυπογράφουσες δυνάμεις υπόσχονταν ότι καμμιά από αυτές δεν θα χρησιμοποιούσε δυνάμεις ή απειλές εναντίον της Ουκρανίας και ότι όλα τα μέρη θα σέβονταν τα κυριαρχικά της δικαιώματα και τα υπάρχοντα σύνορά της. Η συμφωνία προέβλεπε επίσης ότι, σε περίπτωση επιθετικότητας, οι συνυπογράφοντες θα αναζητούσαν άμεσα την εμπλοκή του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ προς υποστήριξη της Ουκρανίας.
Ο Βολοντίμιρ Τολούμπκο, πρώην διοικητής πυρηνικής βάσης που είχε εκλεγεί βουλευτής, υποστήριξε ότι το Κίεβο δεν θα έπρεπε να παραδώσει ποτέ το πλεονέκτημα των πυρηνικών. Παρόλα αυτά η Ουκρανία εμπιστευόμενη την συμφωνία παρέδωσε τα πυρηνικά της και με την υπογραφή της αυτοχειριάσθηκε. Γιατί εάν είχε τα πυρηνικά, η Ρωσία πολύ θα το σκεφτόταν να κάνει αυτά που κάνει σήμερα.
Συμπέρασμα: Οι συμφωνίες γίνονται για να παραβιάζονται, όπως έλεγε ο Στάλιν. Ο δε δρόμος για την κόλαση είναι στρωμένος με καλές προθέσεις, όπως είπε και ο Καρλ Μαρξ. Υστερόγραφο : Ελπίζω τα παραπάνω να γίνουν μάθημα στις ελληνικές κυβερνήσεις και να μην δεχθούν τον αφοπλισμό των ελληνικών νησιών, με οποιαδήποτε αντάλλαγμα».
Δύσκολα θα μπορούσε να διαφωνήσει κανείς με τις παρατηρήσεις του υποστράτηγου ε.α. Νίκου Καρατουλιώτη, έγκριτου αρθρογράφου επίσης σε θέματα γεωπολιτικής. Ωστόσο διατηρώ πολλές επιφυλάξεις, ως προς τη σκοπιμότητα διασποράς πυρηνικών όπλων. Γνωρίζοντας δε τις φιλικότατες σήμερα σχέσεις του Ουκρανού ηθοποιού και προέδρου της χώρας με τον Ταγίπ Ερντογκάν, δεν θα μου άρεσε ιδιαίτερα η Ουκρανία να είναι και πυρηνική δύναμη. Νομίζω ότι από την άποψη αυτή, μας αρκεί το Πακιστάν και να δούμε πώς θα ξεμπλέξουμε με τους μουλάδες του Ιράν και τις πυρηνικές φιλοδοξίες τους.
Τούτων λεχθέντων, το πρόβλημα Πούτιν σήμερα είναι πολυσύνθετο και φορτισμένο με μπόλικο … Ντοστογιέφσκι.
Δεν είναι πολλοί αυτοί που γνωρίζουν ότι ο Βλαδίμηρος Πούτιν, λίγο πριν μπει στης τάξεις της KGB, ήταν μεγάλος μελετητής του «Παίκτη» του Φ. Ντοστογιέφσκι. Ως φαίνεται δε έχει επηρεαστεί από την νοοτροπία αυτή. Κατά την εκτίμηση μας έτσι, δύο πράγματα τον ενδιαφέρουν σήμερα. Πρώτον, να μην υπάρξει δίπλα του μια πρόσθετη δυτικού τύπου δημοκρατία. Ήδη η Ρωσία θεωρεί οτι είναι «περικυκλωμένη» από τέτοια καθεστώτα και δεν θέλει άλλα, για την ώρα. Δεύτερον, όπως ήδη γράψαμε, ο Πούτιν έχει κάθε λόγο να επιδιώκει την διεθνή άνοδο του γοήτρου της Ρωσίας ως υπερδύναμης, που μπορεί να αναπτύσσεται υπό αυταρχικό καθεστώς και να διατηρεί αυτοκρατορικού τύπου αίγλη. Ιδιαίτερα δε σε μια εποχή παρακμής της Δύσης κατά τον Ρώσο πρόεδρο.
Όμως οι παραπάνω στόχοι του προέδρου της Ρωσίας, δεν είναι απόλυτα συμβατοί με τους ανθρώπους που τον συμβουλεύουν. Και αυτό σήμερα είναι πρόβλημα., τόσο για την προσωποπαγή εξουσία του Πούτιν όσο βέβαια και για το μέλλον της χώρας του, στην οποίαν λίγα είναι τα καλά νέα, παρά τις μυθικές αυξήσεις των τιμών καυσίμων και φυσικού αερίου.
Μπορεί κανείς να καταλάβει τι θα σήμαινε για τη Ρωσία το αντίποινο της εξόδου της από το σύστημα τραπεζικών συναλλαγών SWIFT,αν έκανε «ντου» στην Ουκρανία?Αν όχι ας το ψάξει και τα ξαναλέμε…Με την επισήμανση ότι σε μια τέτοια περίπτωση πρώτος ο Πούτιν, από περιουσιακής πλευράς θα έχανε τα αυγά και τα καλάθια, που συνυπολογίζονται σε κάποια δισεκατομμύρια ευρώ…