Λουκά Α. Γεωργιάδη*
Η ελληνική οικονομία χάνει μια γεμάτη διετία λόγω της ιδιαιτερότητας του πολιτικού κύκλου και των… αυταπατών που καλλιεργήθηκαν ότι μπορούμε να καταργήσουμε τα μνημόνια και να… ξεχρεώσουμε. Χωρίς λόγο, αλλά… λόγω ιδεολογικών εμμονών η πάλαι ποτέ προσδοκώμενη ανάπτυξη της τάξης του 3% το 2015 και του 4% το 2016, μετετράπησαν σε ύφεση 0,2% πέρυσι και αναμενόμενη συρρίκνωση 0,5% φέτος. Χάθηκαν 35 δισ. ευρώ από τις τράπεζες, «φορτωθήκαμε» επιπλέον μέτρα τουλάχιστον 5,5 δισ. ευρώ και προσφύγαμε σε πρόσθετο δανεισμό για να μη χρεοκοπήσουμε. Το κόστος του… πειράματος είναι ιδιαιτέρως μεγάλο και ξεπερνάει τα 60 δισ. ευρώ σε κάτι περισσότερο από ένα χρόνο! Οι επενδύσεις που… δεν έγιναν ανέρχονται για τη διετία σε τουλάχιστον 15 δισ. ευρώ έναντι 17 δισ. ευρώ το 2014, ενώ οι θέσεις εργασίας που… δεν δημιουργήθηκαν ξεπερνούν τις 200.000!
Η Ιστορία θα γράψει ότι ούτε τα μνημόνια σκίζονται, ούτε τα χρέη καταγγέλλονται, ούτε οι επενδύσεις μπορούν να έρθουν όταν επικρατεί εχθρικό επιχειρηματικό περιβάλλον. Σίγουρα δεν μπορούμε να φέρουμε τον χρόνο πίσω και στο μόνο που ελπίζουμε είναι να μην χρειαστεί να ξαναζήσουμε νέες περιπέτειες… Ωστόσο, κάτι τέτοιο μοιάζει εξαιρετικά δύσκολο, από τη στιγμή που ο υφεσιακός κύκλος θα… κοκκινίσει ακόμη περισσότερο το ιδιωτικό χρέος. Αυτή τη στιγμή οι οφειλές προς τις τράπεζες ανέρχονται σε 200 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 105 δισ. είναι πλέον «κόκκινα» δάνεια. Οι οφειλές προς την Εφορία και τα ασφαλιστικά ταμεία ανέρχονται σε 105 δισ. ευρώ. Είναι δεδομένο πλέον ότι η αδυναμία ή και άρνηση πληρωμών προς τράπεζες και Δημόσιο αυξάνουν κατακόρυφα το ρίσκο για την επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων. Έτσι, θεωρείται κάτι παραπάνω από σίγουρο ότι θα λειτουργήσει ο «κόφτης» των δημοσίων δαπανών, όταν θα επισημοποιηθούν από τους εταίρους-δανειστές οι αποκλίσεις στα δημόσια έσοδα. Με βάση αυτήν την αβεβαιότητα και σε συνδυασμό με τις υψηλές φορολογικές επιβαρύνσεις καθίσταται κάτι παραπάνω από σίγουρο ότι το επενδυτικό περιβάλλον δεν αναμένεται να παρουσιάσει σημάδια ραγδαίας βελτίωσης. Και εδώ ακριβώς βρίσκεται το μεγάλο πρόβλημα…
Η παραμονή στο ευρώ παραπέμπει σε ένα περιβάλλον στασιμοχρεοκοπίας με υψηλό δείκτη ανεργίας που μόνο με τεράστιες ιδιωτικές επενδύσεις μπορεί να αντιμετωπιστεί. Είναι γνωστό από διάφορους φορείς αλλά και τεχνοκράτες, ότι για να κρατηθεί η οικονομία στο επίπεδο του 2014 πρέπει να γίνουν ιδιωτικές επενδύσεις άνω των 100 δισ. ευρώ έως το 2020! Δηλαδή, απαιτούνται αμιγώς ιδιωτικά κεφάλαια 20 δισ. ευρώ ετησίως. Το στοίχημα είναι μεγάλο και ο στόχος δύσκολος, αλλά όχι ακατόρθωτος. Η κυβέρνηση έχει αντιληφθεί πλέον ότι αποτελεί μονόδρομο η συμφωνία με τους εταίρους-δανειστές και έχει… θάψει όλο το αντιμνημονιακό αφήγημα. Γιατί πολύ απλά, δεν γίνονται θαύματα ή γιατί πολύ απλούστερα τα ψέματα τελείωσαν…
Σημείο κλειδί για την προσέλκυση ιδιωτικών κεφαλαίων είναι η απελευθέρωση των εργασιακών σχέσεων και η… επιθετική διάθεση δημοσίων περιουσιακών στοιχείων σε εγνωσμένου κύρους επενδυτικούς ομίλους του εξωτερικού μέσα από διεθνείς διαγωνισμούς. Όλα αυτά πρέπει να γίνουν με απίστευτα υψηλές ταχύτητες, στις οποίες η σημερινή κυβέρνηση δεν μας έχει συνηθίσει… Η έγκριση επενδυτικών σχεδίων ύψους 5,4 δισ. ευρώ που εντάσσονται στο περίφημο «Πακέτο Γιούνκερ» αποτελούν «σταγόνα στον ωκεανό», αλλά από το τίποτα, κάτι είναι κι αυτά. Η κυβέρνηση οφείλει να αφήσει κατά μέρος τις ιδεοληπτικές της αγκυλώσεις και να αποδεχθεί ένα σχέδιο εκτεταμένης απελευθέρωσης της οικονομίας από τον κρατικό εναγκαλισμό. Εν ολίγοις καλείται να… μεταλλάξει το DNA της. Πολλοί θα υποστηρίξουν ότι κάτι τέτοιο είναι ακατόρθωτο. Αν δούμε όμως την… άλλη ανάγνωση, ειδικά αυτή η κυβέρνηση δεν έχει άλλη επιλογή. Θα λέγαμε ότι αποτελεί και μια καλή ευκαιρία για τον τόπο αλλά και τους ευρωπαίους εταίρους, ώστε το σημερινό σχήμα να προχωρήσει στην υλοποίηση δράσεων στις αποκρατικοποιήσεις που υπό άλλες συνθήκες και άλλους πολιτικούς σχηματισμούς θα προκαλούσαν… σεισμό. Κι αυτό γιατί η σημερινή αριστερά έχει ταυτιστεί με πορείες, μπλοκάρισμα επενδύσεων στο Συμβούλιο της Επικρατείας κλπ. Τα μεγάλα deals του Δημοσίου μπορούν να κλείσουν… αναίμακτα από τη σημερινή κυβέρνηση, απαλλάσσοντας την επόμενη από τη βάσανο της αντιμετώπισης των… αγωνιστών που θα διαδηλώνουν στις πλατείες ή θα κλείνουν δρόμους ή θα αποκλείουν δημόσια κτίρια…
Η κυβέρνηση πρέπει να λάβει υπ΄ όψιν της ότι το δημοσιονομικό ρίσκο έχει αυξηθεί για τον απλούστατο λόγο ότι το πρόγραμμα της στηρίζεται σε δυσβάστακτους φόρους που εξαιτίας της ύφεσης οδηγούν σε μεγαλύτερες αποκλίσεις. Συνεπώς, πρέπει να στρέψει το ενδιαφέρον της στο μέτωπο των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων και κυρίως στις ιδιωτικοποιήσεις και στην απελευθέρωση αγορών και επαγγελμάτων, προκειμένου να επιτύχει εγκαίρως το ανάλογο αντιστάθμισμα. Το περιβάλλον βέβαια είναι πολύπλοκο. Από τον Σεπτέμβριο οι πολίτες θα αρχίσουν να αντιλαμβάνονται περισσότερο το αποτέλεσμα της… διαπραγμάτευσης και η εσωστρέφεια στα δύο κόμματα της συγκυβέρνησης θα ενταθεί. Σε μια τέτοια περίπτωση, το πολιτικό ρίσκο θα αυξηθεί κατακόρυφα και οι κρίσιμες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις θα παραμείνουν και πάλι γράμμα κενό περιεχομένου. Κινδυνεύουμε δηλαδή και πάλι με απώλεια πολύτιμου χρόνου, άρα τεράστιου ποσού χρημάτων. Σαν και αυτόν που χάθηκε τα τελευταία έξι χρόνια από τη στιγμή που υπαχθήκαμε στα προγράμματα διάσωσης και όπως αποδεικνύεται στην πράξη, μάλλον ήταν προγράμματα που υιοθετήσαμε εξ΄ ανάγκης χωρίς να θέλουμε όμως να σωθούμε. Είμαστε ιδανικοί αυτόχειρες και γι αυτό δεν μας φταίει κανένας ξένος. Η περιορισμένη ανταπόκριση των ξένων επενδυτών στις ευκαιρίες που υπάρχουν στη χώρα μας είναι ο καθρέφτης μας…
*ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ-ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΟΣ
E-mail: loukas1972@gmail.com
Facebook: Λουκάς Γεωργιάδης, Loukas Georgiadis
Twitter: LoukGeorgiadis
