Ταμείο Ανάκαμψης και νομοσχέδιο για λαθρεμπόριο στη «μάχη» των εσόδων… Του Γιώργου Αλεξάκη

167

Τον περιορισμό της φοροδιαφυγής και την αύξηση των δημοσίων εσόδων προσδοκά να διασφαλίσει το υπ. Οικονομικών εντάσσοντας στη φαρέτρα του δυο «οπλικά συστήματα». Το ένα έχει να κάνει με την αξιοποίηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης και το άλλο με το νέο πλαίσιο για την καταπολέμηση του λαθρεμπορίου.

Έτσι, πως ανέφερε ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Θεόδωρος Σκυλακάκης μιλώντας στην παρουσίαση του σχεδίου για το Ταμείο Ανάκαμψης την περασμένη Τετάρτη το έργο της διασύνδεσης των ταμειακών μηχανών με το Taxis αναμένεται να ενταχθεί στο Ταμείο με στόχο τη βελτίωση της εισπραξιμότητας των φόρων.

Σημειώνεται ότι παραοικονομία στην Ελλάδα υπολογίζεται γύρω στο 30% του ΑΕΠ, ενώ από το ΦΠΑ υπάρχει απώλεια εσόδων περί τα 6-7 δις ευρώ. Μάλιστα πριν λίγες μέρες άλλη μια επιτυχία του ΣΔΟΕ «υπενθύμισε» το εύρος του προβλήματος. Πιο συγκεκριμένα την περασμένη Πέμπτη αποκαλύφθηκε υπόθεση τύπου «καρουζέλ» από το ΣΔΟΕ Αττικής, με τρία e-shops πώλησης ηλεκτρονικών συσκευών, κινητών τηλεφώνων, laptop και προϊόντων τεχνολογίας, να στερούν από το ελληνικό Δημόσιο ΦΠΑ 15 εκατομμυρίων ευρώ μέσα στην τελευταία τριετία. Να σημειωθεί κομπίνες τύπου «καρουζέλ» λειτουργούν.

-μέσα από αλλεπάλληλες συναλλαγές μεταξύ διαδοχικών επιχειρήσεων ή μέσω
-εικονικής επιχείρησης.

Τούτων δοθέντων είναι προφανές ότι απαιτείται ενίσχυση των φορολογικών αρχών ώστε να διασφαλιστεί μια επαρκέστερη λειτουργία φορολογικών διαδικασιών και ελέγχων. Ένα από τα όπλα που θα μπουν, έτσι, στη «φαρέτρα» είναι η σύνδεση των ταμειακών με το taxis και η καταγραφή σε πραγματικό χρόνο (real time) συναλλαγών και τζίρων άρα και ΦΠΑ αλλά και ο εμπλουτισμός των διαθέσιμων ψηφιακών εργαλείων με χρήση της Τεχνητής Νοημοσύνης. Έτσι θα βοηθηθούν περαιτέρω οι υφιστάμενες τεχνικές ελέγχου, για τον υπολογισμό εισοδημάτων/εσόδων, δαπανών, καταθέσεων, δανειακών υποχρεώσεων, κινητής- ακίνητης περιουσίας, μέσου όρου πωλήσεων και κέρδους συναφών δραστηριοτήτων κ.λ.π.

Την ίδια ώρα η ανάγκη αποτελεσματικής πάταξης του λαθρεμπορίου σε καύσιμα, καπνικά και αλκοολούχα προϊόντα είναι ο στόχος του σχεδίου νόμου του υπουργείου Οικονομικών “Περιστολή του λαθρεμπορίου – Κύρωση του Πρωτοκόλλου για την εξάλειψη του παράνομου εμπορίου καπνού, διατάξεις περί κοινωφελών περιουσιών και σχολαζουσών κληρονομιών, διατάξεις για τα τέλη κυκλοφορίας και τα τέλη ταξινόμησης, κίνητρα για την προσέλκυση φορολογικών κατοίκων”.

Ήδη όπως έχει φανεί στη Βουλή κατά τη συζήτηση στην Επιτροπή καταγράφεται διακομματική συναίνεση για το θέμα. Στο Ν/Σ μάλιστα πραγματοποιούνται σημαντικές παρεμβάσεις στο ισχύον νομοθετικό πλαίσιο για την ενδυνάμωση του επιχειρησιακού συντονισμού των συναρμόδιων υπηρεσιών, καθώς και τον εφοδιασμό τους με νέα σύγχρονα εργαλεία προς ενίσχυση της αποτελεσματικότητάς τους, ενώ παράλληλα εισάγεται μια δέσμη νέων μέτρων και αυστηρών κυρώσεων για την περιστολή του λαθρεμπορίου.

Τα μέτρα

Ειδικότερα:

1ον. Αναβαθμίζεται το υφιστάμενο «Συντονιστικό Επιχειρησιακό Κέντρο για την καταπολέμηση του λαθρεμπορίου προϊόντων ειδικού φόρου κατανάλωσης (Σ.Ε.Κ.)» και επεκτείνονται οι αρμοδιότητές του και σε προϊόντα φόρου κατανάλωσης, όπως ο καφές και τα καπνικά.

2ον. Θεσπίζονται ηλεκτρονικά συστήματα παρακολούθησης της εφοδιαστικής αλυσίδας των αλκοολούχων ποτών.

3ον. Δημιουργείται νέο ηλεκτρονικό μητρώο για την απογραφή των δεξαμενών αποθήκευσης και διακίνησης καυσίμων και αυστηροποιούνται τα διοικητικά μέτρα που λαμβάνονται σε περίπτωση νοθείας καυσίμων.

4ον. Θεσπίζεται ένα ολοκληρωμένο σύστημα παρακολούθησης και ελέγχου των υγραερίων, με την επέκταση του συστήματος εισροών- εκροών σε όλες τις εγκαταστάσεις αποθήκευσής τους, ενώ θεσπίζεται και η χρήση μοριακού συστήματος ιχνηθέτησης και στα εν λόγω προϊόντα.

5ον. Εισάγονται αυστηρές χρηματικές κυρώσεις για παραβάσεις των υποχρεώσεων περί εγκατάστασης ηλεκτρονικού συστήματος γεωγραφικού εντοπισμού (GPS) σε βυτιοφόρα οχήματα και πλωτά εφοδιαστικά μέσα (σλέπια).

6ον. Στον τομέα των καπνικών προϊόντων, προβλέπονται, πέραν των υφιστάμενων, και άλλες κρίσιμες δραστηριότητες, που ασκούνται, κατόπιν αδειοδότησης, στο πλαίσιο της εφοδιαστικής αλυσίδας των εν λόγω προϊόντων.

Η «γάγγραινα» του λαθρεμπορίου

Στο μεταξύ η παγκόσμια υγειονομική κρίση σε συνδυασμό με την οικονομική ύφεση, δημιουργούν τις προϋποθέσεις για μια περαιτέρω διόγκωση του παγκόσμιου λαθρεμπορίου καπνού. Αυτό είναι το βασικό συμπέρασμα της έρευνας που διεξήγαγε η Japan Tobacco International με τίτλο “The Gathering Storm”, τα ευρήματα της οποίας επιβεβαίωσε και η ανεξάρτητη εταιρεία Intrinsic Insight Ltd.

Σύμφωνα μάλιστα με την έκθεση, οι μεγάλες εγκληματικές οργανώσεις θα εκμεταλλευτούν περισσότερο την παγκόσμια ζήτηση για φθηνά καταναλωτικά αγαθά και θα αξιοποιήσουν περαιτέρω τη μειωμένη αγοραστική δύναμη των καταναλωτών ενόψει της αναπόφευκτης παγκόσμιας ύφεσης, κυρίως σε χώρες με υψηλή φορολογία στα προϊόντα καπνού.

Σύμφωνα με την έκθεση, οι τρόποι αντιμετώπισης του λαθρεμπορίου καπνικών προϊόντων είναι οι εξής:

-Η ένταση των ελέγχων και η αυστηροποίησή τους στα εθνικά σύνορα
-Η ενίσχυση των μηχανισμών ανταλλαγής πληροφοριών και η ενδυνάμωση της συνεργασίας μεταξύ της καπνοβιομηχανίας και των υπηρεσιών καταπολέμησης του λαθρεμπορίου
-Η επανεκτίμηση των φορολογικών μέτρων που θα μπορέσουν να αυξήσουν ή να ανακτήσουν την εμπιστοσύνη των καταναλωτών και να αποτρέψουν την κατανάλωση παράνομων προϊόντων
-Συντονισμένες παγκόσμιες εκστρατείες ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των πολιτών σχετικά με τους κινδύνους του παράνομου καπνού αλλά και τις κοινωνικές συνέπειες που προκύπτουν από το λαθρεμπόριο.

Το φαινόμενο του λαθρεμπορίου προϊόντων καπνού

Το λαθρεμπόριο τσιγάρων είναι ένα πολύπλοκο φαινόμενο με σοβαρές επιπτώσεις σε Ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο. Εκτιμάται ότι 456 δισεκατομμύρια παράνομα τσιγάρα καταναλώνονται παγκοσμίως και περίπου ένα στα 10 είναι παράνομα. Σύμφωνα με στοιχεία της Παγκόσμιας Τράπεζας, το παράνομο εμπόριο προϊόντων καπνού παγκοσμίως αγγίζει ήδη τα 40- 50 εκατ. δολάρια σε ετήσια βάση. Σε αυτό δεν συμπεριλαμβάνεται η απώλεια εσόδων από τους νόμιμους πωλητές που είναι εξαιρετικά σημαντική. Αυτό το φαινόμενο έχει σοβαρές συνέπειες όχι μόνο για τις κυβερνήσεις, με την απώλεια εσόδων από ΦΠΑ και Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης, αλλά και για τους καταναλωτές που εκτίθενται σε κινδύνους ασφάλειας και στην παρουσία ξένων και βλαπτικών συστατικών που δεν υπάρχουν στα νόμιμα προϊόντα.

Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκτιμά ότι «εάν όλα τα προϊόντα καπνού που διατίθενται στη «μαύρη» αγορά είχαν πωληθεί νόμιμα, θα προστίθεντο άλλα 10 δισ. ευρώ ετησίως στον προϋπολογισμό της Ε.Ε. και των κρατών-μελών της».

Στο μεταξύ «αγκάθι» παραμένει για τα δημόσια έσοδα το παράνομο εμπόριο τσιγάρων στην Ελλάδα, όπως δείχνουν τα ευρήματα της νέας, ανεξάρτητης Έκθεσης της KPMG η οποία δημοσιεύτηκε τον Ιούνιο. Η Ελλάδα εξακολουθεί να είναι η χώρα με το υψηλότερο ποσοστό παράνομων τσιγάρων στην Ε.Ε., ωστόσο φαίνεται να έχει αναστραφεί η αυξητική τάση σε σχέση με την περσινή χρονιά.

Αναλυτικότερα, σύμφωνα με την Έκθεση της KPMG:

H παράνομη αγορά τσιγάρων στην Ελλάδα το 2019 βρίσκεται στο 22,4% της κατανάλωσης τσιγάρων. Ωστόσο, η χώρα για ακόμα μία χρονιά έχει το μεγαλύτερο ποσοστό παράνομων τσιγάρων στην Ε.Ε., με τις απώλειες των κρατικών ταμείων να ανέρχονται στα 610 εκατ. ευρώ το 2019 (σε σχέση με 690 εκατ. ευρώ το 2018).

Ταυτόχρονα, στην Ελλάδα καταγράφηκε η δεύτερη μεγαλύτερη ποσότητα κατανάλωσης παραποιημένων τσιγάρων στην Ε.Ε. (1,5 δισ. τσιγάρα).

Επίσης, κατ’ εκτίμηση των ενώσεων των επιχειρήσεων αλκοολούχων ποτών τουλάχιστον 8 εκ. φιάλες το χρόνο, διαφεύγουν της φορολόγησης και το 1/5 της συνολικής κατανάλωσης είναι προϊόν λαθρεμπορίου σύμφωνα με στελέχη της αγοράς. Σημειώνεται ότι η Ελλάδα έχει τον υψηλότερο ΕΦΚ στα αλκοολούχα στην ΕΕ-28 με βάση το μέσο κατά κεφαλήν εισόδημα (την 6η θέση σε απόλυτες τιμές) και συγκαταλέγεται στην 1η θέση σε σχέση με γειτονικές (πλην της Τουρκίας) και τουριστικά ανταγωνιστικές χώρες στην Ευρωπαϊκή Ένωση, πάντα σε σχέση με το ύψος του ΕΦΚ στα αλκοολούχα.

Πηγή: Reporter.gr