Αντιμέτωπη με μία σοβαρή ενεργειακή κρίση, όπου οι κυβερνήσεις θα αναγκαστούν να επιβάλουν δελτίο στην ενέργεια σε νοικοκυριά και βιομηχανίες, θα βρεθεί η Ευρώπη στην περίπτωση που ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν αποφασίσει να κλείσει τις στρόφιγγες του φυσικού αερίου, ως αντίποινα στις κυρώσεις των δυτικών ή στην εγκατάλειψη του αγωγού Nord Stream 2, προειδοποιεί η Eurasia Group.
Σύμφωνα με την ανάλυση του οίκου γεωπολιτικών ερευνών, οι ευρωπαϊκές εταιρείες κοινής ωφέλειας ήδη προετοιμάζονται για τη διαταραχή της προμήθειας φυσικού αερίου, ως αποτέλεσμα των κυρώσεων της Δύσης, την ώρα που η Ευρώπη εξαρτάται από τη Ρωσία για το 40% του φυσικού αερίου που εισάγει.
«Καθώς οι δυτικές κυβερνήσεις ετοιμάζουν την απάντησή τους (στην επιθετικότητα του Πούτιν), οι ενεργειακοί πάροχοι πασχίζουν να διασφαλίσουν ότι έχουν αρκετό φυσικό αέριο να περάσουν την χειμερινή περίοδο της θέρμανσης», εξηγούν οι αναλυτές της Eurasia Group.
Πιθανή η διατάραξη της προμήθειας
Η Eurasia θεωρεί ότι είναι πιθανό να προκύψουν προβλήματα στην προμήθεια φυσικού αερίου, είτε εξαιτίας ζημιάς στους αγωγούς ή στην περίπτωση που η Μόσχα αποφασίσει να κλείσει τη στρόφιγγα.
Έχει, λοιπόν, η Ευρώπη αρκετό αέριο για να βγάλει τον χειμώνα; Έπειτα από τις προσπάθιειές της να κάνει εισαγωγές LNG από όλο τον κόσμο τον Δεκέμβριο, η Ε.Ε. έχει αρκετό φυσικό αέριο αποθηκευμένο για να φτάσει στην άνοιξη, όταν η κατανάλωση συνήθως μειώνεται κατά ένα τρίτο, λόγω της ανόδου της θερμοκρασίας, επισημαίνουν οι αναλυτές.
Υπάρχει αρκετό αέριο;
Τα μεγάλα αποθέματα της Γερμανίας και της Ιταλίας θα παίξουν ρόλο-κλειδί, εκτιμά η Eurasia, καθώς μπορούν να διοχετευτούν στην Πολωνία, την Τσεχία και τη Σλοβακία, καθώς οι χώρες αυτές έχουν λιγότερες εναλλακτικές από το ρωσικό αέριο.
«Το αποθηκευμένο αέριο είναι πιθανότατα αρκετό για να αποτραπούν σημαντικοί περιορισμοί, καθώς ο ρόλος της Ουκρανίας ως διαδρομής τράνσιτ φυσικού αερίου μειώνεται», τονίζουν οι αναλυτές.
Οι ετήσιοι όγκοι προς την Ε.Ε. μειώνονται από τα 100 δισ. κυβικά μέτρα (bcm) πριν από μία δεκαετία μόλις στα 40 bcm αυτή τη στιγμή, καθώς η Μόσχα έχει επενδύσει σημαντικά σε εναλλακτικούς αγωγούς.
Τα αποθέματα αερίου στη ΒΔ Ευρώπη, όπου βρίσκονται οι μεγαλύτερες εγκαταστάσεις αποθήκευσης, διαμορφώνονται γύρω στις 141 TWh. Πρόκειται για επίπεδα που ενώ είναι τα χαμηλότερα για την εποχή από τον κρύο χειμώνα του 2017/2018, δεν είναι πολύ χαμηλότερα από τα 155 TWh που είχαν απομείνει στο τέλος του περασμένου χειμώνα.
«Ωστόσο, με τα αποθέματα σε χαμηλά επίπεδα στο τέλος του χειμώνα, οι ευρωπαϊκές εταιρείες κοινής ωφέλειας θα πρέπει να ξοδέψουν πολλά χρήματα για να ξαναχτίσουν τα αποθέματα αυτά την επόμενη άνοιξη και το καλοκαίρι, για να προετοιμαστούν για τον επόμενο χειμώνα και την πιθανότητα περαιτέρω διαταραχών στις προμήθειες», σημειώνουν οι αναλυτές. Και τονίζουν ότι αυτό σημαίνει διατήρηση των τιμών του ευρωπαϊκού φυσικού αερίου και του LNG παγκοσμίως σε υψηλά επίπεδα για όλο το 2022.
Τι θα γίνει αν κλείσει η στρόφιγγα
Εάν ο Πούτιν αποφασίσει να σταματήσει εντελώς τις αποστολές αερίου στην Ευρώπη (περίπου 180 bcm τον χρόνο), πιθανότατα ως αντίποινα στις κυρώσεις ή στην ακύρωση του Nord Stream 2, τότε θα προκληθεί μια πολύ πιο σοβαρή ενεργειακή κρίση.
Σε αυτή την περίπτωση, οι κυβερνήσεις ενδεχομένως να αναγκαστούν να δώσουν εντολή σε ενεργοβόρες βιομηχανίες –π.χ. χαλυβουργίες ή αυτοκινητοβιομηχανίες- να μειώσουν την παραγωγή τους για να προστατευτούν τα νοικοκυριά όσες εβδομάδες ακόμα διαρκεί ο χειμώνας. Μάλιστα, η Eurasia δεν αποκλείει και το ενδεχόμενο να επιβληθεί δελτίο στην ενέργεια ακόμα και στα νοικοκυριά, για να αποτραπούν ανεξέλεγκτα μπλακάουτ.
Η μόνιμη μείωση της εξάρτησης από τη Ρωσία
Με δεδομένα τα συχνά προβλήματα με την προμήθεια ρωσικού φυσικού αερίου μέσω της Ουκρανίας (όπως κατά τον κρύο χειμώνα του 2008/2009 και την παγκόσμια χρηματοοικονομική κρίση), οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις και εταιρείες κοινής ωφέλειας καταρτίζουν σχέδια για να βελτιώσουν την ανθεκτικότητά τους σε αυτές τις κρίσεις.
Ένα από τα πρώτα μέτρα θα είναι η δημοσίευση εγγράφου της Κομισιόν για την ενεργειακή πολιτική στις 2 Μαρτίου, με το προσχέδιο να προτείνει ελάχιστα επίπεδα αποθήκευσης φυσικού αερίου για τις χώρες-μέλη. Η Eurasia Group εκτιμά ότι η τρέχουσα κρίση αυξάνει τις πιθανότητες η πρόταση αυτή να υιοθετηθεί.
Ειδικά στη Γερμανία και την Ιταλία αναζητούνται τρόποι μείωσης της εξάρτησης από το φυσικό αέριο της Ρωσίας, με τη Γερμανία να επεκτείνει τα σχέδιά της για εισαγωγές LNG μέσω του σχεδιαζόμενου τέρμιναλ στο Brunsbuettel (από το 2023) και τα υπάρχοντα τέρμιναλς σε Ολλανδία και Βέλγιο. Επίσης, το Βερολίνο επιταχύνει την παραγωγή μέσω των αιολικών και των υδροηλεκτρικών.
Η Ιταλία προχωρά με fast-track διαδικασίες την αντικατάσταση των μπόιλερ των νοικοκυριών που χρησιμοποιούν φυσικό αέριο με εναλλακτικές, όπως οι αντλίες θερμότητας, ενώ αναζητά περισσότερες προμήθειες από χώρες όπως η Αλγερία, οι ΗΠΑ και το Αζερμπαϊτζάν.
Πηγή: www.moneyreview.gr
