Η 4η βιομηχανική επανάσταση, δεν αφήνει κανένα περιθώριο για καθυστερήσεις στην απαραίτητη βαθειά εκπαιδευτική και μορφωτική ταυτοχρόνως μεταρρύθμιση.
Του Αθαν. Χ. Παπανδρόπουλου
Τον Μάϊο 1968, δέχθηκα προσωπική εντολή του αείμνηστου Χρήστου Δ. Λαμπράκη, επικεφαλής τότε του Δημοσιογραφικού Οργανισμού Λαμπράκη (Δ.Ο.Λ.), όντας στο Παρίσι, να καλύψω τα δραματικά και ανατρεπτικά γεγονότα που εξελίσσονταν στη γαλλική πρωτεύουσα. Παράλληλα όμως, ο Χ.Δ.Λ. με συμβούλευε να εκτιμήσω, αν τα γεγονότα αυτά θα είχαν και ευρύτερες επιπτώσεις σε άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες και μεγάλες πόλεις.
Στην απάντησή μου, έγραφα ότι συγκρούσεις τύπου Παρισιού μάλλον δεν θα γίνονταν σε άλλες ευρωπαϊκές πόλεις, πλην όμως τα γεγονότα θα είχαν μεγάλο ιδεολογικό βάρος στις ευρωπαϊκές νεολαίες.
«…Το βάρος αυτό, όμως», τόνιζα στην απάντησή μου, «δεν θα είναι ευνοϊκό για την κομμουνιστική ιδεολογία, που τότε ήταν κυρίαρχη στις τάξεις πολλών νέων. Όντως, το σύνθημα “απαγορεύεται το απαγορεύειν” δεν είχε καμμία απολύτως σχέση με τις σταλινικές πρακτικές και θεωρίες».
Υπό αυτή την έννοια, ο Μάης ’68, υπήρξε ανατρεπτικός για τα αστικά καθεστώτα της εποχής, αλλά και για τις σταλινογενείς θεωρίες περί προόδου. Εξάλλου, λίγους μήνες αργότερα, η σοβιετική εισβολή στην Πράγα δεν άφηνε κανένα περιθώριο αντιλόγου.
Δυστυχώς για τη χώρα μας εκείνα τα χρόνια, η νεανική εξέγερση βρήκε την Ελλάδα στρατοκρατούμενη και ελεγχόμενη από τη χούντα των συνταγματαρχών. «Την ώρα που η υπόλοιπη Ευρώπη βίωνε εκείνο το κύμα νεανικής κοινωνικής και πολιτικής απελευθέρωσης, έγραψε το Βήμα της Κυριακής, εδώ όλα τα έσκιαζε η φοβέρα. Οι εξεγέρσεις της Νομικής και του Πολυτεχνείου το 1973 κάλυψαν μικρό μόνο μέρος εκείνης της κοινωνικής έκρηξης. Έμεινε εδώ μισό και ανολοκλήρωτο εκείνο το κύμα κοινωνικής απελευθέρωσης. Και έτσι μας ήλθε καθυστερημένο, ελλειμματικό και πολιτικά διαστρεβλωμένο με την αποκατάσταση της Δημοκρατίας και την πτώση της χούντας το 1974.
Κατά το «ΒτΚ»”, «….το έλλειμμα πολιτικής ελευθερίας υποκαταστάθηκε από περίσσευμα πολιτικοποίησης που επικράτησε στα χρόνια της Μεταπολίτευσης στα ελληνικά πανεπιστήμια. Την ώρα που σε ολόκληρο τον δυτικό κόσμο τα πανεπιστήμια απορροφούσαν τα όποια αποτελέσματα της νεανικής εξέγερσης και έχτιζαν νέους όρους και κανόνες αποτελεσματικής λειτουργίας, εδώ μετατράπηκαν σε κομματικά παραρτήματα, σε εστίες μιας απολύτως στρεβλωτικής συγκρουσιακής πολιτικής δράσης, που δεν επέτρεψε την αναγέννηση και ανασυγκρότηση τους.
Έκτοτε οι όποιες απόπειρες αλλαγής και εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης απέτυχαν χαρακτηριστικά, βυθίζοντας τα πανεπιστήμια μας σε συνθήκες μόνιμης καθυστέρησης και διαρκούς απαξίας. Εν τω μεταξύ ο κόσμος άλλαξε, τα πανεπιστήμια παντού στον κόσμο εξελίχθηκαν σε εστίες έρευνας και ανάπτυξης, συνδέθηκαν με την παραγωγή, μετατράπηκαν σε βάσεις τεχνολογίας, επιστημονικής προόδου και κοινωνικής κινητικότητας.
Στις δεκαετίες που διέρρευσαν η Ελλάδα έχασε δυνάμεις και δυνατότητες, ξόδεψε άπειρους πόρους προκειμένου να στηρίξει την εκπαίδευση των νέων της σε ξένα “πανεπιστήμια και το κυριότερο έμεινε πίσω, δεν μπόρεσε να συντονισθεί με τα πολλαπλά κύματα εκπαιδευτικής αναγέννησης και ανασυγκρότησης που επικράτησαν παντού πια στον κόσμο. Έχει ωστόσο τώρα, στην αυγή της τέταρτης βιομηχανικής επανάστασης, την ευκαιρία να ελευθερώσει τα πανεπιστήμιά της από τα προηγούμενα ελλείμματα και δεσμά τους. Να τα ανοίξει στον κόσμο, να τα διασυνδέσει με τα καλύτερα του κόσμου, να τα συνδέσει με την παραγωγή και τις επιχειρήσεις και έτσι να εξελιχθούν σε πραγματικές εστίες έρευνας και προόδου. Ενδοιασμοί και προηγούμενες επιφυλάξεις έχουν καταρριφθεί πλέον από την πραγματική ζωή, από τις παγκόσμιες εκπαιδευτικές εξελίξεις. Δεν χωρούν πια εσωστρεφείς προστατευτισμοί και αποκλεισμοί.
Δεν υπάρχει πουθενά στον κόσμο πανεπιστήμιο χωρίς αυτονομία και ελευθερία, χωρίς δικούς του πόρους, χωρίς χρηματοδότηση και συνεργασία με ιδιωτικά επιχειρηματικά σχήματα και κεφάλαια. Τα πιο προηγμένα πανεπιστήμια του κόσμου έχουν, εξελιχθεί πλέον σε πανίσχυρες βάσεις δημιουργίας νέου πλούτου. Οι ρυθμίσεις και οι αλλαγές που εισάγονται στην παρούσα φάση φαντάζουν αυτονόητες και ώριμες από καιρό. Αποτελούν πλέον κοινό τόπο, δεξιά και αριστερά. Οι επαπειλούμενες εντάσεις και οι προπαρασκευαζόμενες συγκρούσεις έρχονται από το μακρινό παρελθόν, δεν ταιριάζουν στην εποχή. Οι πολιτικές δυνάμεις επιβάλλεται να ομονοήσουν, δεν υπάρχει χρόνος για άλλες αναβολές, για αγώνες άγονους και αντιπαραγωγικούς….».
Αυτοί οι τελευταίοι εξάλλου, είναι εκ του πονηρού και όποιος θέλει ας το καταλάβει. Αυτοί που θέλουν την Ελλάδα αμόρφωτη, εσωστρεφή και άντι δημιουργική ,έχουν λόγους που το επιδιώκουν. Οι μονόφθαλμοι, μόνον σε τυφλούς βασιλεύουν….
