Το φουντοκέρι ένα έθιμο της Τενέδου

562

κείμενο: Αρχοντοπούλου Μαρία

Μέρες γιορτών, μέρες χαράς πλησιάζουν… Η Ελλάδα μας πλούσια σε παράδοση, ήθη και έθιμα, πάντα τέτοιες μέρες έχει να αναδείξει πολλά… Ένα ιδιαίτερο, άγνωστο στους πολλούς έθιμο είναι και η Λαμπάδα των Χριστουγέννων, το φουντοκέρι.
Το φουντοκέρι είναι ένα έθιμο που γινόταν στο όμορφο νησί Τένεδος που βρίσκεται στο βορειοανατολικό Αιγαίο και σήμερα ανήκει στην Τουρκία. Ένα έθιμο που έχουν μεταφέρει και διατηρούν οι πρόσφυγες-κάτοικοι της Τενέδου οι οποίοι ζουν πλέον στην Ελλάδα.
Το φουντοκέρι είναι το δώρο της νονάς στο βαφτιστήρι της την Πρωτοχρονιά. Μαζί με τα δώρα κάθε νονά ετοιμάζει και ένα φουντοκέρι. Πρόκειται για ένα κερί το οποίο το περνάει μέσα από ένα πορτοκάλι στολίζοντάς το με κέρματα, καραμέλες, διάφορα κεράσματα και λουλούδια (συνήθως σαρακαντάδες). Γύρω-γύρω από το πορτοκάλι χαράζει με μαχαιράκι σχισμές και βάζει τα κέρματα Τις καραμέλες και τα κεράσματα τα στερεώνει με γαρύφαλλα (μοσχοκάρφια). Το στολίζει σ’ ένα δίσκο μαζί με το δώρο της Πρωτοχρονιάς και το πηγαίνει στο βαφτιστήρι της. Το παιδί κρεμάει το φουντοκέρι στο παράθυρο και το έχει εκεί μέχρι την ημέρα των Φώτων. Όταν θέλει ξεκρεμάει τα κεράσματα και τα γεύεται. Πολλά παιδιά επιδεικνύουν το πλούσια στολισμένο φουντοκέρι τους με περηφάνια.
Την ημέρα των Θεοφανείων το παιδί παίρνει μόνο το κερί και το ανάβει στην εκκλησία. Για τη νονά το φουντοκέρι έχει και έναν βαθύτερο συμβολισμό. Όταν εγκαταλείψει τα επίγεια και φτάσει στους ουρανούς, το φως από το φουντοκέρι που ανάβει το παιδί θα φέγγει τον δρόμο προς τον παράδεισο και γαληνεύει την ψυχής της.
Ευχαριστώ πολύ τις Τενέδιες κυρίες Κυριακή Αρβανίτη-Μαρετσίνκου, Ασπασία Καναβούτσου, Αντωνία Σταρένιου που με βοήθησαν να συλλέξω τις πληροφορίες για το Φουντοκέρι καθώς και την κυρία Κατερίνα Μάνιου-Τιγκίρη που δημιούργησε ένα φουντοκέρι για να έχουμε την εικόνα του.
Πηγή: epathlo.gr