Του ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΚΑΡΥΩΤΗ
Γράφω αυτό το άρθρο διότι γνωρίζω πως σκέφτονται οι Αμερικανοί για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις αφού από το 1974 πανικοβάλλονται στην σκέψη ενός ελληνοτουρκικού πολέμου και διαισθάνονται ότι τώρα τους δίνεται η ευκαιρία να λύσουν αυτή την μεγάλη πληγή για τις ΗΠΑ.
Η επίσκεψη του Αλέξη Τσίπρα στον Λευκό Οίκο τον Οκτώβριο 2017 ήταν καθοριστική. Φαίνεται ότι εκεί ο Πρόεδρος Τραμπ τον προέτρεψε να λάβει πρωτοβουλίες και να λύσει τα τρία μεγάλα εθνικά μας προβλήματα. Το Μακεδονικό, το Κυπριακό και την Ελληνοτουρκική διαφορά στο Αιγαίο, που έπαψε να είναι διαφορά στο Αιγαίο και έχει γίνει πλέον διαφορά στην Ανατολική Μεσόγειο.
Η στάση των Ηνωμένων Πολιτειών παραμένει η ίδια για 45 χρόνια. Οι Αμερικανοί πιστεύουν ότι ο μόνος τρόπος επίλυσης αυτής της μόνιμης τριβής μεταξύ των δύο συμμάχων τους στο ΝΑΤΟ είναι να μοιραστούν τον πλούτο των θαλασσών τους. Έχουν πειστεί ότι είναι πολύ άδικο (unfair) να μη διαθέτει θάλασσα ένα κράτος με μια τεράστια ακτογραμμή, που ξεκινάει από τον Έβρο ποταμό και φτάνει στην Συρία.
Είναι χρήσιμο να αντιπαραβάλουμε εδώ το προηγούμενο της Κίνας, που φαίνεται να ακολουθεί η Τουρκία και να αναλύσουμε γιατί αυτό είναι πολύ επικίνδυνο για τα εθνικά μας συμφέροντα. Οι παρακάτω χάρτες των δυο κρατών θα μας δώσουν μια καλύτερη εικόνα των παράνομων απαιτήσεών τους και τις παραβιάσεις των ΑΟΖ των γειτονικών κρατών τους.
Ο ΠΑΡΑΝΟΜΟΣ ΧΑΡΤΗΣ ΤΗΣ ΚΙΝΑΣ
Ακόμα και κάποιος που δεν γνωρίζει πως οριοθετείται η ΑΟΖ ενός κράτους, βάσει UNCLOS, εύκολα αντιλαμβάνεται ότι η Κίνα με την χάραξη αυτής της διακεκομμένης κόκκινης γραμμής παραβιάζει ταυτόχρονα τις ΑΟΖ πέντε κρατών! Της Μαλαισίας, του Βιετνάμ, του Μπρουνέι, των Φιλιππίνων και της Ταιβάν.
Από την πλευρά της η Τουρκία έχει παραβιάσει τις ΑΟΖ τριών κρατών, της Ελλάδας, της Κύπρου και της Αιγύπτου, όπως δείχνει ο παρακάτω χάρτης.
Ο ΠΑΡΑΝΟΜΟΣ ΧΑΡΤΗΣ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ
Η Κίνα δεν θα σταματήσει να διεκδικεί πάνω από το 80% της Θάλασσας της Νότιας Κίνας, δηλαδή περίπου 3,5 εκατ. τετραγωνικά χιλιόμετρα, επικαλούμενη την έννοια του «ιστορικού δικαιώματος» και αγνοώντας τα δικαιώματα του Βιετνάμ, της Ταιβάν, της Μαλαισίας, του Μπρουνέι και των Φιλιππίνων.
Η Τουρκία δεν διεκδικεί 3,5 εκατ. τετραγωνικά χιλιόμετρα στην Μεσόγειο, αλλά μια «Γαλάζια Πατρίδα» μεγέθους 462.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων, όπως έχει δηλώσει ο Τούρκος υπουργός Άμυνας Χουλουσί Ακάρ:
«Συνεχίζουμε την παρουσία μας στην «Γαλάζια Πατρίδα», όπου υπάρχουν τα δικαιώματα και τα συμφέροντα της χώρας μας. Η Τουρκική Δημοκρατία δεν θα επιτρέψει κανένα τετελεσμένο. Σε ζητήματα οικονομικά, στρατιωτικά και ασφάλειας, στο Αιγαίο, στην ανατολική Μεσόγειο και στην Κύπρο δεν μπορούμε να εγκρίνουμε κανένα θέμα χωρίς την εμπλοκή της Τουρκίας. Είμαστε απόλυτα αποφασισμένοι. Από την άλλη όμως σεβόμαστε το διεθνές δίκαιο και τις διμερείς συμφωνίες. Όλοι πρέπει να γνωρίζουν πως δεν παραχωρούμε κανένα δικαίωμα μας. Δεν θα επιτραπεί κανένα τετελεσμένο και δεν έχει καμία ελπίδα όποιος απειλεί τα συμφέροντα της Τουρκίας. Μας ανήκει και η θάλασσα και ο βυθός. Η Μαύρη Θάλασσα, το Αιγαίο, η ανατολική Μεσόγειος και μέσα σε αυτά και η Κύπρος.»
Κάτι τέτοιες εκφράσεις χρησιμοποιούν και οι Κινέζοι προς τους Φιλιππινέζους, όταν ήδη έχουν οικειοποιηθεί ένα μεγάλο μερίδιο της ΑΟΖ τους.
Η Απόφαση της Χάγης σε βάρος της Κίνας
Για να καταλάβουμε τις μελλοντικές εξελίξεις στις ελληνοτουρκικές σχέσεις πρέπει να ανατρέξουμε τρία χρόνια πίσω, την Τρίτη 12 Ιουλίου 2016, όταν το Μόνιμο Διαιτητικό Δικαστήριο της Χάγης, εξέδωσε την απόφασή του για την αντιδικία μεταξύ της Κίνας και των Φιλιππίνων στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας. Η απόφαση των πέντε δικαστών, έκτασης 501 σελίδων, που αναμενόταν με αγωνία από την διεθνή κοινότητα, ήταν ομόφωνη υπέρ των Φιλιππίνων και κατέδειξε τις κινεζικές παραβιάσεις του Δικαίου της Θάλασσας στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας. Το Πεκίνο πάντως αρνήθηκε από την αρχή την δικαιοδοσία του Δικαστηρίου και δεν συμμετείχε στις διαδικασίες. Το Δικαστήριο αποφάσισε ότι η διακεκομμένη γραμμή της Κίνας (όπως δείχνει η κόκκινη γραμμή του παραπάνω χάρτη) είναι παράνομη και αυθαίρετη, ότι τα ιστορικά δικαιώματα που προβάλει η Κίνα δεν έχουν καμία ισχύ με βάση το διεθνές δίκαιο και ότι τα νησιά Spratly δεν αποτελούν νησιά όπως αυτά ορίζονται από τη Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS). Πιο συγκεκριμένα, η παράγραφος που ήταν καταπέλτης για την Κίνα αναφέρει:
«Το Δικαστήριο συμπέρανε ότι η Κίνα δεν έχει ιστορικά δικαιώματα στις πλουτοπαραγωγικές πηγές των υδάτων της Θάλασσας της Νότιας Κίνας, καθώς τέτοια δικαιώματα εξαφανίστηκαν μια και ήταν ασύμβατα με την έννοια της αποκλειστικής οικονομικής ζώνης, όπως αυτή προβλέπεται από την Σύμβαση του Δίκαιου της Θάλασσας».
Αυτή την παράγραφο πρέπει, μελλοντικά, να την θυμόμαστε γιατί κάτι παρόμοιο προσπαθεί να προβάλει και η Τουρκία στο Αιγαίο.
Ο Ρόλος των Υδρογονανθράκων
Ο κύριος λόγος, βέβαια, για αυτή την μεγάλη διαμάχη των έξι κρατών δεν είναι τίποτε άλλο από την διαμάχη για τον πλούτο της ΑΟΖ σε υδρογονάνθρακες. Οι Κινέζοι όχι μόνο υπέγραψαν και επικύρωσαν την UNCLOS αλλά και ανακήρυξαν ΑΟΖ γιατί είχαν αντιληφθεί, αρκετά νωρίς, τον τεράστιο ορυκτό πλούτο που υπήρχε στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας και αποφάσισαν νααυξήσουν παράνομα την ΑΟΖ τους για να αποκτήσουν ένα μεγαλύτερο ποσοστό υδρογονανθράκων στην περιοχή.
Κάτι παρόμοιο επιδιώκει και η Τουρκία, χωρίς βέβαια να επικυρώσει την UNCLOS και να ανακηρύξει ΑΟΖ. Είναι ξεκάθαρο πλέον ότι οι Τούρκοι βαδίζουν στα ίχνη των Κινέζων από την στιγμή που συνειδητοποίησαν ότι υπάρχει και στην Ανατολική Μεσόγειο ένας μεγάλος πλούτος υδρογονανθράκων, που όμως δεν τους ανήκει.
Στην περιοχή της Θάλασσας της Νότιας Κίνας έχει εκτιμηθεί ότι υπάρχουν 125 δισεκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου και 500 τρισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου, σύμφωνα με την Global Risk Insights. Ομοίως, περίπου το 10% της παγκόσμιας αλιείας συνδέεται με την περιοχή, σύμφωνα με την Financial Times, και περίπου 3,4 τρισεκατομμύρια δολάρια θαλάσσιου εμπορίου διακινούνται στην περιοχή κάθε χρόνο, σύμφωνα πάλι με την Global Risk Insights.
Την πλειοψηφία αυτού του θαλάσσιου πλούτου προσπαθεί να κλέψει η Κίνα από τα άλλα πέντε κράτη. Κάτι παρόμοιο προσπαθεί να πράξει και η Τουρκία στην Ανατολική Μεσόγειο, χωρίς βέβαια ο θαλάσσιος πλούτος της Μεσογείου να προσεγγίζει αυτόν της Σινικής Θάλασσας.
Το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης αποφάνθηκε ότι η Κίνα έχει παραβιάσει τα κυριαρχικά δικαιώματα των Φιλιππίνων στην ΑΟΖ της με (α) την παρεμβολή της στα δικαιώματα της Μανίλας σε θέματα αλιείας και εξερεύνησης πετρελαίου, (β) με την κατασκευή τεχνητών νησιών και (γ) με την αδιαφορία της να σταματήσει τους Κινέζους αλιείς να ψαρεύουν στην ΑΟΖ της.
Η κυβέρνηση της Κίνας, όπως αναμενόταν, ανακοίνωσε μετά την αρνητική για το Πεκίνο απόφαση ότι δεν την αναγνωρίζει μια και είχε δηλώσει από την αρχή της εκδίκασης της υπόθεσης ότι «ούτε θα την αποδεχτεί ούτε θα την αναγνωρίσει». Υποψιάζομαι ότι η Τουρκία σκέφτεται να ενεργήσει παρόμοια, εάν η ελληνοτουρκική διαφορά φτάσει κάποτε στη Χάγη. Ο μόνος τρόπος να συμφωνήσουν οι Τούρκοι μαζί μας είναι αν πάρουν περισσότερη θάλασσα από αυτήν, που θα τους έδινε η Χάγη. Ο μόνος τρόπος να γλυτώσουμε είναι οι Αμερικανοί να μη μπορούν πλέον να ανεχτούν τον έρωτα του Ερντογάν με τον Πούτιν.
Η Τουρκία θέλει η Ελλάδα να γίνει Φιλιππίνες
Τώρα τελευταία η Τουρκία παρακολουθεί στενά τις αποφάσεις της κυβέρνησης των Φιλιππίνων που προσπαθεί να παραχωρήσει ένα μέρος της δικής της ΑΟΖ για συνεκμετάλλευση στους Κινέζους, κατ’ απαίτηση, βέβαια, του Πεκίνου, για το οποίο το δίκαιο της ισχύος ειναι σημαντικότερο από το διεθνές δίκαιο. Κάτι τέτοιο επιχειρεί και ο Ταγίπ Ερντογάν απαιτώντας, με την ανοχή των Αμερικανών, συνεκμετάλλευση όχι μόνο στο Αιγαίο Αρχιπέλαγος και στην Κυπριακή ΑΟΖ αλλά και στην περιοχή ανάμεσα στο Καστελόριζο και στην Κρήτη.
Τα δύο κράτη, Κίνα και Τουρκία, συμπλέουν σε αυτές τις ενέργειες, δηλαδή στην κατάφωρη παραβίαση της UNCLOS του 1982, που σήμερα αποτελεί πλέον μέρος του εθιμικού δικαίου. Η ελληνική κυβέρνηση, με τόσους μπελάδες στο κεφάλι της, όχι μόνο αγνοεί αυτά τα γεγονότα, αλλά φαίνεται και να μην ενδιαφέρεται να διδαχθεί από αυτά.
Αξίζει εδώ να επισημανθεί η δουλοπρεπής στάση του Προέδρου των Φιλιππίνων, Rodrigo Duterte απέναντι στην Κίνα, την οποία το δικό του κράτος συνέτριψε στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης με την απόφαση του 2016.
Παρά την απόφαση αυτή, ο Duterte επέλεξε να ενισχύσει τους διπλωματικούς και οικονομικούς δεσμούς με την Κίνα και να αποκλίνει από τον παραδοσιακό σύμμαχο των Φιλιππίνων, τις Ηνωμένες Πολιτείες. Έτσι, για να καλοπιάσει πραφανώς τον πανίσχυρο πρόεδρο της Κίνας, αποφάσισε να εξαλείψει την λέξη «αποκλειστικά» από το Άρθρο ΧΙΙ τμήμα 2 ειδικού νόμου για την εθνική οικονομία και την κληρονομιά, που αναφέρει ότι
«το κράτος προστατεύει τον θαλάσσιο πλούτο του στα αρχιπελαγικά ύδατά του, στα χωρικά ύδατα και στην ΑΟΖ και διατηρεί τη χρήση και την εκμετάλλευση του αποκλειστικά στους πολίτες των Φιλιππίνων».
Δηλαδή το άρθρο αυτό απαγορεύει στην κυβέρνηση των Φιλιππίνων να έρθει σε συμφωνία με άλλο κράτος για την συνεκμετάλλευση των θαλασσών της. Όπως δήλωσε ένας Φιλιππινέζος ειδικός στο Δίκαιο της Θάλασσας:
“Αυτή η συμφωνία συνεκμετάλλευσης, η κοινή έρευνα πραγματικά, θα πρέπει να θεωρηθεί σαφώς ως πολιτική και όχι ως νομική πράξη επειδή, αν πρόκειται για νομικό καθεστώς, τότε αυτό έχει μια σειρά επιπτώσεων στην κυριαρχία και τη δικαιοδοσία μας στην περιοχή”.
Παρατηρώντας προσεκτικά την κόκκινη γραμμή του παράνομου κινεζικού χάρτη, που δείχνει την μονομερή οριοθέτηση της Κίνας στη Νότια Σινική Θάλασσα, διαπιστώνει κανείς πόσο εξωφρενική είναι, διότι απαιτεί συνεκμετάλλευση με τις Φιλιππίνες όχι στην περιοχή που οι δυο ΑΟΖ συνορεύουν, αλλά μέσα στην καρδιά της ΑΟΖ των Φιλιππίνων, που προσδιορίζεται από την μπλε γραμμή. Κάτι παρόμοιο έχει ισχυριστεί και η Τουρκία, όταν αναφέρει ότι διαθέτει δικαιώματα που φτάνουν μέχρι τον θαλάσσιο χώρο της Γαύδου! ‘
Οι Τούρκοι συνειδητοποίησαν κάποια στιγμή ότι η «Γαλάζια Πατρίδα» τους δεν μπορεί να περιλαμβάνει μόνο το Αιγαίο Αρχιπέλαγος, διότι αυτό δεν έχει πλημμυρίσει από πετρέλαιο όπως διατυμπάνιζε η Χούντα των Αθηνών αλλά σιγά-σιγά πίστεψαν τον Αντώνη Φώσκολο και τον Ηλία Κονοφάγο ότι ο πλούτος κείται νοτιότερα και έτσι η «Γαλάζια Πατρίδα» τους έφτασε μέχρι και την Γαύδο.
Ελπίζω να μη συμβεί και στην χώρα μας ό,τι συνέβη με τις Φιλιππίνες. Δηλαδή να καλοπιάσουμε τον Ερντογάν προσφέροντάς του συνεκμετάλλευση στο Αιγαίο, που θα αποτελεί εθνική καταστροφή.
Επίλογος
Όπως έχω ξαναγράψει το σχέδιο των Αμερικανών είναι η συνεκμετάλλευση ή καλύτερα η συνδιαχείριση του πλούτου της θάλασσας της ανατολικής Μεσογείου. Δηλαδή να υπάρχει συνδιαχείριση του πλούτου των ελληνικών και κυπριακών θαλασσών μια και η Τουρκία δεν διαθέτει υδρογονάνθρακες στην δική της θάλασσα! Μόνο οι Κινέζοι έχουν εφεύρει τέτοιο κόλπο θέλοντας να μοιραστούν την ΑΟΖ των Φιλιππίνων, αλλά οι ΗΠΑ αντιτίθενται σε αυτό το σχέδιο, ενώ το προτείνουν ως θετικό για την Ελλάδα και την Τουρκία.
Η Κίνα αυξάνει τη ναυτική της δύναμη για να μπορεί να «κλέβει», πιο εύκολα, τις ΑΟΖ των γειτόνων της και οι Τούρκοι παρακολουθούν προσεκτικά αυτές τις κινεζικές κινήσεις και για αυτό τον λόγο έχουν και αυτοί αρχίσει να αυξάνουν την ναυτική τους δύναμη. Οι εξελίξεις στον Ειρηνικό Ωκεανό φαίνονται πολύ μακρινές για την ελληνική κυβέρνηση, αλλά ο Σουλτάνος όχι μόνο τις παρακολουθεί προσεκτικά, αλλά προσπαθεί να μιμηθεί τον κινεζικό γίγαντα. Αυτή η προοπτική πρέπει να μας ανησυχεί ιδιαίτερα, για να μη βρεθούμε προ δυσάρεστων για τα εθνικά συμφέροντα εκπλήξεων.
*Απαγορεύεται από το δίκαιο της Πνευματικής Ιδιοκτησίας η καθ΄ οιονδήποτε τρόπο παράνομη χρήση/ιδιοποίηση του παρόντος χωρίς την άδεια του AllTimeClassic,επιτρέπετε μόνον διακίνηση του άρθρου με την αναγραφή της πηγής και την προσθήκη του ενεργού link.