Του Γιάννη Ρούντο
Πριν δύο χρόνια, υπογράψαμε ως Εταιρεία τη Διακήρυξη της Προστασίας των Μνημείων της Παγκόσμιας Κληρονομιάς, μια πρωτοβουλία του UN Environment Programme Finance Initiative -του οποίου η INTERAMERICAN αποτελεί μέλος- με τη συνεργασία της UNESCO και του WWF. Ήταν μια επιλογή μετά λόγου γνώσεως για την ανεκτίμητη αξία αυτής της προίκας για την ανθρωπότητα, της μαγιάς για να ζυμώνουμε τον άρτο του Πολιτισμού, που διακρίνει τον άνθρωπο από κάθε άλλη μορφή ζωής.
Το νόημα της προστασίας των Μνημείων της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς στον εγγράμματο κόσμο υπερβαίνει συντριπτικά το νόημα του τοπικού «κυριαρχικού δικαιώματος» που επικαλείται με νομικιστική προσχηματικότητα η κυβέρνηση της γείτονος χώρας για την Αγία Σοφία. Σημαίνει, πάνω από ο,τιδήποτε άλλο, πως αναγνωρίζεις, τιμάς και σέβεσαι την αυθεντικότητα του Μνημείου, ανεξαρτήτως του ποιός το δημιούργησε. Εμείς στην Ελλάδα, κάνουμε αυτό ακριβώς που μας υπαγορεύει ο διαχρονικά εξαγόμενος Πολιτισμός μας: περιφρουρούμε κάθε ίχνος που έχουν αφήσει άλλοι Πολιτισμοί στη μακραίωνη ιστορία αυτού του τόπου, εκτιμώντας την πολυτιμότητά τους. Και αισθανόμαστε πλουσιότεροι για κάθε τέτοια «μετάγγιση» στοιχείων στον τοπική κουλτούρα, μέσα στην πολυπολιτισμική σύνθεση του σύγχρονου, παγκοσμιοποιημένου τοπίου.
Η βαρβαρότητα της μετατροπής της ΑγιαΣοφιάς σε τζαμί ξεπερνά τη βαρβαρότητα της καταστροφής των αρχαιοτήτων της Παλμύρας από τον ISIS, διότι υπηρετεί σκοπιμότητα μέσω της απαλλοτρίωσης του πνευματικού περιεχομένου του Μνημείου – είναι δηλαδή έλλογη και επί της ουσιαστικής αξίας του νοήματος του Μνημείου, πράξη πολιτισμικής βίας. Αποτελεί ύβρι, πράξη χειρότερη από τη θανατική εκτέλεση – όπως θα μπορούσε να ήταν το γκρέμισμα του Μνημείου.
