Του ΓΙΑΝΝΗ ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗ
Αποτελώντας εδώ και μια δεκαετία, τη σκηνή μιας μάχης επιρροής μεταξύ της Μόσχας και της Δύσης, το Μαυροβούνιο φέρεται να μετατρέπεται τελευταία, στο επίκεντρο της προσοχής της Τουρκίας. Για μια ακόμη φορά, τα ρωσικά και τουρκικά συμφέροντα, συμπίπτουν με τους εξόριστους φίλους Peker και Ismayilov.
Η Ποντγκόριτσα, η οποία έχει φιλοξενήσει πολλούς εξόριστους Ρώσους, έχει άσχημες σχέσεις με την Άγκυρα για τη φιλοξενία Τούρκων επιχειρηματιών που καταζητούνται από την Ερντογάν. Η Άγκυρα επιδιώκει την έκδοση του Τούρκου επιχειρηματία Sedat Peker, ο οποίος, σύμφωνα με τις πληροφορίες μας, ζει σε αυτο-εξορία στο θέρετρο του Μαυροβουνίου της Μπούντβα από τον περασμένο Φεβρουάριο, που εγκατέλειψε τη Βοσνία.
.Η άφιξή του συνέπεσε με την επίσκεψη στη χώρα του Τούρκου Υπουργού Εξωτερικών, Mevlut Cavusoglu, ο οποίος στη διάρκεια της επίσκεψής του, υποσχέθηκε ότι η Τουρκία θα επενδύσει και θα συνεργαστεί διπλωματικά με το Μαυροβούνιο, που είναι μέλος του ΝΑΤΟ και προ των πυλών της ΕΕ κι ανεπίσημα ζήτησε να εκδώσουν τον Peker στην Άγκυρα, κάτι που το Μαυροβούνιο απέρριψε.
Ο Berat Albayrak, υπουργός Οικονομικών και γαμπρός του Προέδρου Recep Tayip Erdogan, δεν κρύβει τις διαθέσεις του εναντίον του Peker. O Πεκερ, ένας σκληρός Τούρκος εθνικιστής, συνεργάτης της Τουρκικής Υπηρεσίας πληροφοριών (ΜΙΤ) και καταδικασμένος σαν αφεντικό της μαφίας, εγκατέλειψε την Τουρκία για να αποφύγει τη δίωξη, παρά το γεγονός πως ήτα από τους πιο φανατικούς κι επικίνδυνους φίλους του ίδιου του Erdogan.
Ο Albayrak, ο οποίος για πολλά χρόνια ήταν διευθύνων σύμβουλος της Calik Holding, ενός ομίλου ετερογενών δραστηριοτήτων που έχει συνήθεια να εγκαθίσταται σε χώρες χρήσιμες για την τουρκική διπλωματία στρατιωτικής ασφάλειας, φέρεται να ζήτησε τη σύλληψη του Peker, αφού ο Peker προσπάθησε να εκβιάσει μερικούς επιχειρηματίες κοντά στον Albayrak που συνδέονταν σε μια αποστολή όπλων για την οποία ο μαφιόζος ήταν υπεύθυνος για την εκτέλεσή της..
Ο Peker, που εξακολουθεί η οργάνωσή του στη Τουρκία να δρα και να προσπορίζεται κέρδη, ζει στο Μαυροβούνιο υπό την προστασία του Telman Ismayilov, ενός Ρώσου ολιγάρχη γεννημένου στο Μπακού του Αζερμπαϊτζάν, από πατέρα μουσουλμάνο και μητέρα εβραϊκής καταγωγής. Οι δύο άνδρες γνωρίζουν ο ένας τον άλλον τουλάχιστον από το 2008, όταν ο Ismayilov επένδυσε σε ξενοδοχεία στην περιοχή της Αντάλυα, στη νότια τουρκική ακτή, μια κίνηση που διευκόλυνε την αίτησή του για τουρκική υπηκοότητα.
Ο Ismayilov μετακόμισε στο Μαυροβούνιο το 2016, εγκαταλείποντας τη Μόσχα μετά από νομικές διαδικασίες που ασκήθηκαν εναντίον του από τη ρωσική δικαιοσύνη. Μερικά από τα περιουσιακά του στοιχεία κατασχέθηκαν στη Μόσχα και πέρυσι πάγωσε το σύνολο των καταθέσεών του στην Ελβετία, όταν οι τοπικές αρχές αποδέχθηκαν πως πρόκειται για «μαύρο χρήμα», αποτέλεσμα «εγκληματικών ενεργειών».
Στο Μαυροβούνιο όμως δεν αντιμετώπισε πρόβλημα εγκατάστασης, καθώς ήρθε σε επαφή με το τοπικό μαφιόζικο καθεστώς της χώρας, αλλά και την πολυπληθή ρωσική κοινότητα των ακτών της χώρας και άνοιξε το καζίνο Avala στη Μπούντβα, το οποίο επιτέθηκε από τις αρχές πέρυσι. Η ασφάλειά του σχεδόν δεδομένη δοθέντων των κακών σχέσεων της Μόσχας με την Ποντγκορίτσα.
Η Ποντγκόριτσα είναι σε δύσκολη θέση όσον αφορά τη Ρωσία. Παρόλο που επέβαλε ευρωπαϊκές κυρώσεις κατά της Ρωσίας το 2014 (IOL 712), αυτό το μικρό κράτος μέλος του ΝΑΤΟ παραμένει ένας προτιμώμενος προορισμός για τους Ρώσους ολιγάρχες και τουρίστες. Πέρυσι, το Μαυροβούνιο ήταν η σκηνή ενός έντονου πολέμου επιρροής, στον οποίο η γειτονική Σερβία και η Ρωσία κατηγορήθηκαν ότι επιδιώκουν να αποσταθεροποιήσουν την τοπική κυβέρνηση, μεταξύ άλλων μέσω υβριδικών πολεμικών επιχειρήσεων στον κυβερνοχώρο. Έκτοτε, η Ποντγκόριτσα επιδίωξε να ενισχύσει τις δυνατότητές της στον κυβερνοχώρο με τη βοήθεια Ισραηλινών και Αμερικανών προμηθευτών συστημάτων ασφαλείας και κυβερνοπολέμου…
Η Ρωσία, επίσης, δεν έχει ξεχάσει ότι η CIA μπόρεσε να στήσει τη διαφυγή του Oleg Smolenkov, τον τυφλοπόντικα της στο Κρεμλίνο, από το Μαυροβούνιο το 2017.
Πριν αποτύχει στην Τουρκία, ο Peker ήταν ο ένθερμος υποστηρικτής του Erdogan. Ιδιαίτερα κοντά στους σκληροπυρηνικούς εθνικιστές Τούρκους Γκρίζους Λύκους (klkü Ocaklari), επέβλεψε μια σειρά αποστολών εξοπλισμού σε Τούρμενoυς μαχητές, κοντά στην οργάνωση του Ελεύθερου Συριακού Στρατού. Οι Γκρίζοι Λύκοι έχουν παράσχει τάγματα και θέσεις στήριξης σε τουρκικές πολιτοφυλακές, συμπεριλαμβανομένης της πολιτοφυλακής του Σουλτάνου Murad, από την έναρξη της σύγκρουσης στη Συρία. Έστειλε επίσης επανειλημμένα, προμήθειες σε μαχητές στη Λιβύη.
Οι προσπάθειες της Τουρκίας και της Ρωσίας σήμερα επιχειρούν να «πείσουν» με κάθε τρόπο το Μαυροβούνιο να παραδώσει τους δυο μαφιόζους στις αρχές των χωρών τους, υποσχόμενες επιπλέον βοήθεια, παρά το γεγονός πως τόσο η μια όσο κι η άλλη αντιμετωπίζουν συστηματικά οικονομικά προβλήματα εξαιτίας σειράς αιτίων.
Ατύπως, αλλά ουσιαστικά, από την πλευρά της η Ποντγκορίτσα έχει προειδοποιήσει πως τυχόν «ατυχήματα» σε βάρος των δυο μαφιόζων θα θεωρηθούν «πράξη πολέμου» σε βάρος της εθνικής του κυριαρχίας και θα μηδενίσει τις όποιες διπλωματικές σχέσεις διατηρούνται μεταξύ των χωρών τους.
