16 Σεπτεμβρίου 2020
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
Συνέδριο Economist
24η ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΣΤΡΟΓΓΥΛΗΣ ΤΡΑΠΕΖΗΣ ΜΕ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ
“Europe: Reinforcing cohesion in turbulent times”
15-16 Σεπτεμβρίου 2020 Ξενοδοχείο Grand Resort Lagonissi / διαδικτυακά www.hazliseconomist.com
Ημέρα 2η
Κυριάκος Μητσοτάκης, πρωθυπουργός της Ελλάδας
Είναι ώρα να δοθεί μια καλή ευκαιρία στη διπλωματία, τόνισε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, αναφερόμενος στην ελληνοτουρκική διένεξη με επίκεντρο τους φυσικούς πόρους της Νοτιοανατολικής Μεσογείου. Ο κ. Μητσοτάκης τάχθηκε υπέρ του διαλόγου ανάμεσα στις δύο πλευρές τονίζοντας ότι αυτός θα πρέπει να ξεκινήσει από εκεί όπου σταμάτησε το 2016. Επανέλαβε δε ότι η ελληνική πλευρά είναι πρόθυμη, εφόσον δεν υπάρξει συμφωνία, η διαδικασία να παραπεμφθεί υπό προϋποθέσεις στο διεθνές δικαστήριο. Ο κ. Μητσοτάκης επεσήμανε ότι το πρόβλημα που προκύπτει από τη στάση της Τουρκίας δεν είναι απλώς ελληνικό πρόβλημα, αλλά έχει και ευρωπαϊκές προεκτάσεις και έστειλε το μήνυμα ότι η Ελλάδα δεν αποδέχεται μονομερείς ενέργειες που αντιβαίνουν στο διεθνές δίκαιο.
Matteo Renzi, τ. πρωθυπουργός της Ιταλίας
«Είναι ώρα να αλλάξουμε τον ρόλο του ΝΑΤΟ», ανέφερε χαρακτηριστικά ο τ. πρωθυπουργός της Ιταλίας Matteo Renzi, ο οποίος δήλωσε ότι προσυπογράφει την περιβόητη δήλωση του προέδρου της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν σύμφωνα με την οποία το ΝΑΤΟ είναι επί της ουσίας νεκρό. Ο κ. Renzi κατηγόρησε το ΝΑΤΟ ότι επιδεικνύει αδικαιολόγητη ανοχή απέναντι στην επιθετική εξωτερική πολιτική της Τουρκίας και μεταξύ άλλων σημείωσε ότι θα πρέπει να μετεξελιχθεί σε έναν οργανισμό ο οποίος θα διαχειρίζεται αποτελεσματικά απειλές όπως οι κυβερνοεπιθέσεις. Αναφερόμενος στην Ευρωπαϊκή Ένωση, εξήρε τον ρόλο της Γερμανίδας καγκελαρίου Άγκελας Μέρκελ, η οποία «αυτήν τη φορά έσωσε την Ευρώπη», μέσω του ευρωπαϊκού ταμείου ανάκαμψης ως απάντησης στην πανδημία.
Κωστής Χατζηδάκης, υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας
Την πολιτική της κυβέρνησης στα ενεργειακά ζητήματα παρουσίασε αναλυτικά κατά την παρέμβασή του στο συνέδριο του Economist ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κωστής Χατζηδάκης. Μίλησε κατ’ αρχάς για πρωτοβουλίες που οδηγούν στη μείωση του κόστους της ενέργειας, δίνοντας έμφαση στο λεγόμενο target model και τόνισε ότι το target model θα αντιμετωπίσει τις στρεβλώσεις στην αγορά. «Είμαστε κυβέρνηση της ελεύθερης οικονομίας», είπε χαρακτηριστικά, «αναγνωρίζουμε το δικαίωμα στα κέρδη, αλλά αναγνωρίζουμε και το δικαίωμα της βιομηχανίας και των απλών καταναλωτών για λογικές τιμές ενέργειας». Αναφέρθηκε στην πρόοδο των ηλεκτρικών διασυνδέσεων με τα νησιά. Μίλησε για τον προγραμματισμό των ιδιωτικοποιήσεων αρμοδιότητας του υπουργείου του, μεταξύ άλλων της ΔΕΠΑ Υποδομών και ΔΕΠΑ Εμπορίας, της υποθαλάσσιας δεξαμενής φυσικού αερίου της Καβάλας, της ΛΑΡΚΟ, του ΑΔΜΗΕ, των ΕΛΠΕ, καθώς και τη μερική ιδιωτικοποίηση του ΔΕΔΔΗΕ, που θα ολοκληρωθεί την προσεχή άνοιξη. Ο κ. Χατζηδάκης έκανε επίσης αναφορά σε «εντυπωσιακό άνοιγμα» της ΔΕΗ Ανανεώσιμες στην «πράσινη» ενέργεια, καθώς και στο master plan για τις λιγνιτικές περιοχές στο πλαίσιο της απολιγνιτοποίησης. Τόνισε ότι το υπουργείο του θα διαχειριστεί το 30% των κονδυλίων που θα πάρει η χώρα από το ταμείο ανάκαμψης της ΕΕ. Μίλησε για το μεγαλύτερο φωτοβολταϊκό πάρκο της Ευρώπης, το οποίο θα εγκαινιάσει ο πρωθυπουργός την προσεχή εβδομάδα στην Κοζάνη, καθώς και για την επέκταση του προγράμματος «Εξοικονομώ-Αυτονομώ». Ο υπουργός επεσήμανε το μεγάλο ενδιαφέρον για την ηλεκτροκίνηση και, τέλος, αναφέρθηκε σε έργα που αναβαθμίζουν τη στρατηγική θέση της χώρας, όπως οι αγωγοί ενέργειας (εμπορική λειτουργία του TAP μέχρι το τέλος του έτους κ.λπ.), το LNG FRSU της Αλεξανδρούπολης κ.ά.
Αθανάσιος Δαγούμας, πρόεδρος της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας
Στον ρόλο της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας αναφέρθηκε κατά την παρέμβασή του στο συνέδριο του Economist ο πρόεδρος της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας Αθανάσιος Δαγούμας. Έδωσε έμφαση στην έννοια της ασφάλειας δικαίου, ως όρου για την εύρυθμη λειτουργία της αγοράς και την απρόσκοπτη δραστηριότητα των επενδυτών. Αναφέρθηκε στην υπογραφή μνημονίου συνεργασίας με την Επιτροπή Ανταγωνισμού, την ανάπτυξη μηχανισμού παρακολούθησης της αγοράς, την υλοποίηση ενός IT συστήματος για την αδειοδότηση των ΑΠΕ, ενώ μίλησε και για ανάγκη ρύθμισης της αγοράς φυσικού αερίου. Ο στόχος της ΡΑΕ είναι να ενισχύει τον ανταγωνισμό και να είναι συμβατή με την εθνική πολιτική ενέργειας για να επιτευχθεί η μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα, υπογράμμισε ο κ. Δαγούμας.
Nicola Battilana, διευθύνων σύμβουλος, Διαχειριστής Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου (ΔΕΣΦΑ)
«Ενδυναμώνουμε τον ΔΕΣΦΑ ως μια νέα ιδιωτική επιχείρηση», διεμήνυσε από το βήμα του Economist ο διευθύνων σύμβουλος του Διαχειριστή Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου (ΔΕΣΦΑ) Nicola Battilana, τονίζοντας ότι η στρατηγική της διοίκησης του οργανισμού βασίζεται στην υλοποίηση επενδύσεων οι οποίες θα καταστήσουν το σύστημα πιο αξιόπιστο. Στο πλαίσιο αυτό, αναφέρθηκε σε projects όπως αυτό της Βόρειας Μακεδονίας. Ευρύτερα, ο κ. Battilana έκανε λόγο για ένα νέο και μοντέρνο σύστημα φυσικού αερίου στην Ελλάδα, υπογραμμίζοντας τη βασική προτεραιότητα: «Είναι σημαντικό για εμάς να έχουμε σταθερό και προβλέψιμο νομοθετικό πλαίσιο».
Ορέστης Ομράν, ανώτερος σύμβουλος και επικεφαλής του ευρωπαϊκού-ελληνικού τμήματος της DLA Piper
Στον κομβικό ρόλο των ιδιωτικοποιήσεων, «που είναι σε θέση να προσελκύσουν επενδύσεις», στάθηκε κατά την εισήγησή του ο ανώτερος σύμβουλος και επικεφαλής του ευρωπαϊκού-ελληνικού τμήματος της DLA Piper Ορέστης Ομράν, ο οποίος ανέλυσε παράγοντες που αφορούν τον ανταγωνισμό και την αλληλεπίδραση μεταξύ των αγορών. Ο κ. Ομράν μίλησε για την ανάγκη αναδιάρθρωσης της ΔΕΗ και χαρακτήρισε σημαντική τη στροφή στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Σημείωσε δε ότι η πανδημία και οι επιπτώσεις της συνιστούν αν μην τι άλλο ζήτημα με οικονομικές προεκτάσεις και υπ’ αυτήν την έννοια «θα πρέπει να δούμε τον τελικό τους αντίκτυπο στις αγορές».
Αλεξάνδρα Σδούκου, γενική γραμματέας Ενέργειας και Φυσικών Πόρων, υπουργείο Περιβάλλοντος κι Ενέργειας
Για «φρενίτιδα» επενδυτικού ενδιαφέροντος στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας έκανε λόγο η γενική γραμματέας Ενέργειας και Φυσικών Πόρων του υπουργείου Περιβάλλοντος κι Ενέργειας Αλεξάνδρα Σδούκου, γεγονός το οποίο ερμήνευσε ως ψήφο εμπιστοσύνης στην ελληνική οικονομία. Όπως είπε, έχουν ήδη δρομολογηθεί 11.000 έργα τα οποία αντιστοιχούν συνολικά σε 76 γιγαβάτ, υπερκαλύπτοντας τους στόχους σε αναλογία 10 προς 1. «Το υπουργείο από την πλευρά του πρέπει να θέσει τους κανόνες ώστε να επιλεγούν τα πιο αποδοτικά έργα», τόνισε η κ. Σδούκου.
Κωνσταντίνος Μαύρος, διευθύνων σύμβουλος, ΔΕΗ Ανανεώσιμες
Τη διείσδυση της ΔΕΗ στην αγορά των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας περιέγραψε κατά την παρέμβασή του ο διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΗ Ανανεώσιμες Κωνσταντίνος Μαύρος, ο οποίος μίλησε για μερίδιο 2,5% με στόχο να ανέλθει σύντομα στο 10% «και ίσως στο 20% ώστε να οδηγήσουμε την αγορά». Όπως είπε, η ΔΕΗ κατέχει χαρτοφυλάκιο 6,2 γιγαβάτ με συμμετοχή σε διάφορες τεχνολογίες ΑΠΕ. Σύμφωνα με τον κ. Μαύρο, η στροφή της αγοράς στα ανανεώσιμα «είναι μονόδρομος και θα φέρει μεγάλες θετικές αλλαγές που θα έχουν αντίκτυπο στον καταναλωτή».
Andrea Testi, πρόεδρος, Elpedison
Στην απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας εστίασε κατά την εισήγησή του στο συνέδριο του Economist ο πρόεδρος της Elpedison AndreaTesti, ο οποίος περιέγραψε τη θέση της εταιρείας του ενόψει της ενεργοποίησης του target model (TM) δίνοντας μάλιστα έμφαση στο θέμα της διαφάνειας. Κάνοντας μια αναδρομή στη συζήτηση περί του ΤΜ από το 2012, υπενθύμισε βασικούς σταθμούς, από τον προσδιορισμό από τη ΡΑΕ του ΤΜ μεταξύ των βασικών προτεραιοτήτων της, ώστε να δημιουργήσει το κατάλληλο υπόβαθρο για εναρμόνιση στην εγχώρια αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, μέχρι την έναρξη του έργου το 2016, τον καθορισμό της δομής του το 2018 και τις συνεχείς αναβολές της καταληκτικής ημερομηνίας για την έναρξη λειτουργίας των Αγορών Επόμενης Ημέρας, Ενδοημερήσιας και Εξισορρόπησης (Go-Live) που έφτασαν μέχρι την 17η Σεπτεμβρίου 2020 και πλέον ορίζεται νέα ημερομηνία τον Δεκέμβριο. Χαρακτήρισε Οδύσσεια την όλη διαδικασία εκφράζοντας την ελπίδα να ολοκληρωθεί. Ο κ. Testi σχολίασε πάντως το θέμα της διαφάνειας στη διαβούλευση, εκφράζοντας αμφιβολίες για το κατά πόσον ελήφθησαν υπόψη τα σχόλια των συμμετεχόντων δεδομένης της σημερινής λήξης της διαδικασίας. Το θέμα της εφαρμογής του ΤΜ είναι θέμα λεπτομερειών, όπως τόνισε, αναφερόμενος ειδικότερα στην έλλειψη εργαλείων χρηματοδότησης που διαπιστώνεται στην ελληνική αγορά ενέργειας. Δεν παρέλειψε να αναφερθεί στα κακώς κείμενα της αγοράς, που έχουν ως αποτέλεσμα να προστατεύονται ορισμένοι συμμετέχοντες σε βάρος άλλων. Οι τελευταίοι, που είναι αυτοί που συμμορφώνονται εν τέλει χρηματοδοτούν αυτούς που δεν συμμορφώνονται, τόνισε μεταξύ άλλων.
Εν κατακλείδι, ο κ. Testi σημείωσε ότι το ΤΜ πρέπει να έχει συγκεκριμένα χαρακτηριστικά και αρχές που να συγκλίνουν σε σαφή αντιστοίχιση ζήτησης και προσφοράς, αποτροπή εσφαλμένης κατανομής κόστους και διαφάνεια, ώστε η αγορά να γίνει πιο ελκυστική.
Μανούσος Μανουσάκης, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος, Ανεξάρτητος Διαχειριστής Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΔΜΗΕ)
Αν και είμαστε η τελευταία χώρα που θα εφαρμόσει το Target Model (TM), έχουμε καταφέρει μέσα σε τρία χρόνια να κάνουμε δουλειά δέκα ετών, ανέφερε χαρακτηριστικά στο συνέδριο του Economist ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του Ανεξάρτητου Διαχειριστή Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΔΜΗΕ) Μανούσος Μανουσάκης, συμπληρώνοντας ότι τον τελευταίο 1,5 χρόνο η δουλειά έχει επιταχυνθεί φέρνοντας ικανοποιητικά αποτελέσματα. Εξήγησε ότι η μετάβαση από μια μονοπωλιακή σε μια ελεύθερη αγορά δεν είναι μια εύκολη υπόθεση και προϊδέασε για δυσκολίες στο πρώτο διάστημα εφαρμογής του νέου πλαισίου, όπου πιθανόν θα ευνοηθεί μερίδα της αγοράς.
Ο κ. Μανουσάκης σημείωσε ότι ορθά η κυβέρνηση έχει κάνει εθνικό στόχο την απολιγνητοποίηση σηματοδοτώντας τη στροφή στην πράσινη ενέργεια και εστίασε στις πρωτοβουλίες και το επενδυτικό σχέδιο του ΑΔΜΗΕ. Εξάλλου, όπως είπε, πέρα από το ΤΜ πρέπει να προχωρήσουν και οι επενδύσεις που είναι απαραίτητες για να στείλουν την ενέργεια για την οποία γίνεται λόγος. Αναφέρθηκε στην ενίσχυση της ενέργειας που προέρχεται από ΑΠΕ στο σύστημα και στα μεγάλα έργα που θα οδηγήσουν σε μείωση των εκπομπών CO2. Για παράδειγμα, όπως σημείωσε, με την ολοκλήρωση του έργου διασύνδεσης της Κρήτης οι ρύποι θα μειωθούν κατά 60%, ενώ οι καταναλωτές θα επωφεληθούν 400 εκατ. ευρώ. Ο πρόεδρος του ΑΔΜΗΕ μίλησε για τη μεγαλύτερη καλωδιακή διασύνδεση εναλλασσόμενου ρεύματος στον κόσμο κι έκανε αναφορά σε μια σειρά από έργα που έχουν δρομολογηθεί, όπως οι επόμενες φάσεις διασύνδεσης των Κυκλάδων, ενώ έδωσε το στίγμα και για τα επόμενα σχέδια όπως τα υπεράκτια αιολικά πάρκα και τα συστήματα αποθήκευσης.
Νότης Σαρδελάς, διευθύνων εταίρος, Σαρδελάς Πέτσα Δικηγορική Εταιρεία
Στις προκλήσεις με τις οποίες είναι αντιμέτωπη η αγορά των ΑΠΕ, φωτοβολταϊκά και αιολικά έργα, αναφέρθηκε ο Νότης Σαρδελάς, διευθύνων εταίρος της Δικηγορικής Εταιρείας Σαρδελά Πέτσα, χαρακτηρίζοντας φιλόδοξο το πρόγραμμα του υπουργείου Ενέργειας και Περιβάλλοντος. Τόνισε ότι απαιτείται χρηματοδότηση επαναλαμβάνοντας ένα κονδύλι της τάξης των 9 δισ. ευρώ για το οποίο είχε μιλήσει νωρίτερα η Αλεξάνδρα Σδούκου, γενική γραμματέας Ενέργειας και Φυσικών Πόρων. Όπως σχολίασε κ. Σαρδελάς, μιλάμε για πολύ μεγάλες επενδύσεις κι αυτό είναι κάτι που θα συμπιέσει την ικανότητα του συστήματος να συγκεντρώνει κονδύλια. Μιλώντας για τους δυνητικούς κινδύνους, αναφέρθηκε ειδικότερα στο οικονομικό και στο τραπεζικό περιβάλλον της τοπικής αγοράς. Εξήγησε ότι οι ελληνικές αγορές κεφαλαίου δεν είναι ανεπτυγμένες όπως σε άλλες χώρες και δεν γίνεται εκτενής χρήση χρηματοδοτικών εργαλείων, με αποτέλεσμα το βάρος να πέφτει στο χρηματοπιστωτικό/χρηματοδοτικό σύστημα και λιγότερο στις αγορές. Επιπροσθέτως, σύμφωνα με τον κ. Σαρδελά, θα πρέπει να ληφθούν υπόψη οι εξελίξεις με την πανδημία, που επηρεάζει πιθανόν το επενδυτικό κλίμα και τη χρηματοδότηση από το εξωτερικό. Ανέδειξε τέλος, μεταξύ άλλων, θέματα που έχουν να κάνουν με τις δωρεάν ενισχύσεις και τις αλλαγές που δρομολογεί το νέο μοντέλο στο καθεστώς χρηματοδότησης αναφορικά με τη φερεγγυότητα του συμβαλλόμενου.
Θοδωρής Γεωργακόπουλος, διευθυντής περιεχομένου, διαΝΕΟσις
Ακόμη κι αν γίνουν όλα όσα έχουν δρομολογηθεί πάρα πολύ γρήγορα, η χώρα θα αντιμετωπίσει πρόβλημα, σύμφωνα με τον Θοδωρή Γεωργακόπουλο, διευθυντή περιεχομένου της διαΝΕΟσις, ο οποίος έδωσε έμφαση στα θέματα που σχετίζονται με τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής και τα οποία δεν θα πρέπει να αγνοηθούν στο πλαίσιο του γενικού σχεδιασμού. Αναφέρθηκε σε ερευνητικά στοιχεία και στην επικαιροποίηση μελέτης της διαΝΕΟσις, σύμφωνα με την οποία οι συνέπειες που θα αντιμετωπίσουμε από την κλιματική αλλαγή θα είναι δραματικές τα επόμενα χρόνια.
«Το φαινόμενο που έχουμε να αντιμετωπίσουμε είναι σε εξέλιξη», τόνισε αναφερόμενος ειδικότερα σε ακραία φαινόμενα όπως οι πυρκαγιές σε διάφορα σημεία του κόσμου και στη χώρα μας. Όπως εξήγησε ο κ. Γεωργακόπουλος, τα φαινόμενα θα συνεχίσουν στο μέλλον ανεξάρτητα από το πόσο καλά θα τα πάει η χώρα μας στην ενεργειακή μετάβαση και άρα στον συνολικό σχεδιασμό θα πρέπει να προστεθούν παρεμβάσεις. Αναφερόμενος στην ενεργειακή θωράκιση των κτηρίων, όπως προωθείται από την κυβέρνηση, τόνισε ότι πρόκειται για τη σημαντικότερη τομή, με τον μέγιστο αντίκτυπο σήμερα και μάλιστα πάνω από κάθε άλλη μεταρρύθμιση. Εξήγησε ότι θα αλλάξει εν δυνάμει το ενεργειακό προφίλ των πόλεων και κατέληξε ότι αυτό που χρειαζόμαστε είναι ένα σωστά στοχευμένο «εξοικονομώ κατ’ οίκον», καθώς και έργα αναβάθμισης και θωράκισης λιμένων, αντιπλημμυρικά τα οποία σχετίζονται και με τον γεωργικό τομέα.
Άδωνις Γεωργιάδης, υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων
Ως σημάδι καλής τύχης και ψήφο εμπιστοσύνης στον όμιλο Ελλάκτωρ αλλά και στην ελληνική οικονομία ευρύτερα χαρακτήρισε ο υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων Άδωνις Γεωργιάδης τη συμμετοχή της Reggeborgh Invest στο μετοχικό κεφάλαιο της Ελλάκτωρ.
Σύμφωνα με τον υπουργό, η Ελλάδα παρά τις δυσκολίες της πανδημίας μπορεί να προσελκύει ξένους επενδυτές, ενώ προανήγγειλε ότι σε λίγες ημέρες θα είναι σε θέση να ανακοινώσει σχετικά ένα πολύ σημαντικό νέο. Υπενθύμισε δε ότι πριν από ένα χρόνο στο συνέδριο του Economist είχε εκφράσει μια μεγάλη προσδοκία η χώρα να γίνει η πιο φιλική προς το επιχειρείν στην Ευρώπη φέρνοντας ως παράδειγμα τότε το project του Ελληνικού. Όπως σημείωσε, μετά από ένα χρόνο το project έχει ήδη ξεκινήσει, βρίσκεται στις προκαταρκτικές εργασίες και την Παρασκευή αναμένεται η ανακοίνωση του ανώτατου δικαστηρίου για το καζίνο. Εμφανίστηκε σίγουρος ότι όλα θα πάνε καλά, ώστε μέχρι το τέλος του έτους οι βασικές κατασκευαστικές εργασίες στο project να ξεκινήσουν, μετά τις κατεδαφίσεις που προηγήθηκαν. Ο κ. Γεωργιάδης προανήγγειλε για το 2021 βαρέος τύπου εργασίες στην περιοχή, τονίζοντας ότι επιβεβαιώνονται οι δηλώσεις που έγιναν πριν από ένα χρόνο. Ο υπουργός αναφέρθηκε επίσης στο νομοθετικό έργο της κυβέρνησης για την επιτάχυνση της αδειοδοτικής διαδικασίας που καθιστά τη ζωή των επενδυτών πιο εύκολη, αναβαθμίζοντας 9 θέσεις τη χώρα στην παγκόσμια κατάταξη ανταγωνιστικότητας (IMD) και εκφράζοντας την αισιοδοξία του για περαιτέρω βελτίωση στην επόμενη αναθεώρηση.
Τόνισε δε ότι ο πρωθυπουργός είναι η κινητήρια δύναμη προς την κατεύθυνση αυτήν, ενώ αναφορικά με τα μέτρα για τη διαχείριση της πανδημίας , τόνισε τη «διάψευση» των αρχικών εκτιμήσεων ΔΝΤ και ΕΕ για την ύφεση στο β’ τρίμηνο, εκτιμώντας ότι η ύφεση δεν θα ξεπεράσει το 8% το 2020.
Εν κατακλείδι, το μεγάλο εθνικό στοίχημα, όπως είπε ο κ. Γεωργιάδης, είναι η σωστή χρήση των κονδυλίων από την Ευρωπαϊκή Ένωση, εκφράζοντας την πεποίθηση ότι η κυβέρνηση θα βρει τρόπους να αξιοποιήσει την ευκαιρία και να μεταμορφώσει τη χώρα.
Αναστάσιος Καλλιτσάντσης, διευθύνων σύμβουλος, Όμιλος Ελλάκτωρ
Τα τελευταία 20 χρόνια όλοι συμφωνούν στην αναγκαιότητα της προώθησης των επενδύσεων στην Ελλάδα αλλά το αποτέλεσμα δεν τους δικαιώνει -και ειδικά φέτος, που η πανδημία ήρθε σε μια συγκυρία που η χώρα είχε αρχίσει να επιστρέφει στην κανονικότητα, ανέφερε χαρακτηριστικά ο διευθύνων σύμβουλος του ομίλου Ελλάκτωρ Αναστάσιος Καλλιτσάντσης. Σημείωσε ότι δεν έχουμε δει ακόμη τις επιπτώσεις σε όλο τους το μέγεθος κι αυτό είναι κάτι που αναγνωρίζει η κυβέρνηση, η οποία προσπαθεί να πετύχει δύκολη ισορροπία. Τόνισε ότι κανένα κράτος δεν είναι σε θέση να επιδοτεί επ’ άπειρον επιχειρήσεις και εργαζόμενους. Eπομένως πρέπει να αρχίσει να λειτουργεί η οικονομία και να παράγει αξία., σημείωσε ο κ. Καλλίτσάντσης. Στο πλαίσιο αυτό αναφέρθηκε στα κονδύλια από τα οποία θα επωφεληθεί η χώρα, ήτοι 32 δισ. για τις επιπτώσεις της πανδημίας και επιπλέον 72 δισ. για την ανάκαμψη.
Όπως είπε, υπάρχει κατ’ αρχήν κατανόηση του πού πρέπει να πάνε τα κεφάλαια για να παραγάγουν αξία και τόνισε την ανάγκη άμεσης υλοποίησης σειράς μεταρρυθμίσεων όπως για την απελευθέρωση της αγοράς, το νέο χωροταξικό κ.ο.κ. Αναγνώρισε στην κυβέρνηση καλή πρόθεση, αλλά σημείωσε ότι πρέπει να διορθωθούν παθογένειες που συνεχίζουν να υφίστανται. Έκανε ειδικότερη αναφορά στην απονομή δικαιοσύνης και τους χρόνους αδειοδότησης και ανταπόκρισης των δημοσίων υπηρεσιών, που δεν τηρούνται ποτε, όπως είπε, τονίζοντας ως σημείο κλειδί το νομοθετικό πλαίσιο, το οποίο δεν θεσπίζει αποζημιώσεις για καθυστέρηση διοικητικών πράξεων. Πρόσθεσε ότι θα ήταν καταλυτική η ύπαρξη αστικής ευθύνης.
Ο κ. Καλλιτσάντσης σημείωσε επίσης ότι για μέρος της επενδυτικής κοινότητας η εμπιστοσύνη του δημοσίου ως αντισυμβαλλομένου έχει κλωνιστεί και επικαλέστηκε και τη δική του εμπειρία ως επενδυτή. Τόνισε ότι τα νέα κεφάλαια πρέπει να συμβολαιοποιηθούν σε 3 χρόνια. Αν συνεκτιμηθούν δικαστικές προσφυγές και άλλες δυσκολίες αυτό θα είναι άθλος, όπως είπε. Μιλώντας, τέλος, για τις επενδύσεις του ομίλου Ελλάκτωρ τόνισε ότι πρόθεση είναι να εστιάσει στην Ελλάδα αν και έχοντας την εμπειρία του παρελθόντος ο ομιλος δεν μπορεί να βασιστεί μόνο στην τοπική αγορά.
Νίκος Παπαθανάσης, αναπλ. υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων
«Είμαστε πρόθυμοι να πάμε μπροστά και κάνουμε πράγματα για αυτό» ανέφερε χαρακτηριστικά ο αναπλ. υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων Νίκος Παπαθανάσης, ο οποίος ερωτηθείς σχετικά με τον καταλύτη που θα διευκολύνει το έργο της κυβέρνησης και θα συνεισφέρει στην προσπάθεια να καταστεί η χώρα ελκυστικός επενδυτικός προορισμός, προτεραιοποίησε τη σταθερότητα στην περιοχή και την αποκλιμάκωση της έντασης με την τουρκική κυβέρνηση. Τόνισε τη σημασία της συνέχισης των μεταρρυθμίσεων, ώστε να επιτευχθεί η καλύτερη δυνατή αξιοποίηση όλων των κονδυλίων από το ταμείο ανάκαμψης. Αναφέρθηκε στην ατζέντα επενδύσεων της χώρας, στη βελτίωση της εικόνας που έχουν πλέον οι ξένοι επενδυτές και στον σχεδιασμό της κυβέρνησης για την επανεκκίνηση της οικονομίας μέσω της προσέλκυσης νέων ξένων επενδύσεων.
Αναφερόμενος στη μετανάστευση επενδύσεων, ο κ. Παπαθανάσης σημείωσε ότι η χώρα είναι πλέον σε θέση να προβάλει οφέλη για δυνητικούς επενδυτές και αναφέρθηκε ειδικότερα στο μήνυμα που έστειλε στις διεθνείς αγορές ήδη από τον Ιούλιο του 2019 ο κ. Μητσοτάκης, όταν ανέλαβε πρωθυπουργός. Σημείωσε ακόμα ότι οι δηλώσεις μετράνε οταν γίνονται πράξη, όπως συμβαίνει στην τρέχουσα συγκυρία με την πλήρη αλλαγή στο επενδυτικό περιβάλλον. Αναφέρθηκε μεταξύ άλλων σε διαδικασίες fast track καθώς και στα φορολογικά κίνητρα, την επιτάχυνση της διαδικασίας απονομής της δικαιοσύνης και την επιτάχυνση των ψηφιακών επενδύσεων που έχουν βελτιώσει το επενδυτικό περιβάλλον καθιστώντας τη χώρα ελκυστική.
Christian Kälin, πρόεδρος, Henley & Partners
Στο θέμα της μετανάστευσης επενδύσεων αναφέρθηκε από το βήμα του Economist ο πρόεδρος της Henley & Partners Christian Kälin, εξηγώντας ότι πρόκειται για ένα επίκαιρο θέμα για την Ελλάδα η οποία θέλει να προσελκύσει ξένα κεφάλαια τα οποία θα συνεισφέρουν στην ανάπτυξη. Αναφέρθηκε στην πολύτιμη ιστορία της χώρας, από την αρχαιότητα, για να σημειώσει ότι η Ελλάδα είναι το κατάλληλο μέρος για επενδύσεις. Φέρνοντας ως παράδειγμα το πρόγραμμα golden visa, σημείωσε ότι η συγκυρία είναι πολύ ευνοϊκή για τη χώρα, πολύ πιο ευνοϊκή απ’ό,τι πριν από 20 ή 10 χρόνια. Πέρα από το συγκεκριμένο πρόγραμμα, σημείωσε και τις πρόσφατες πρωτοβουλίες της κυβέρνησης που θέσπισε πλαίσιο για την προσέλκυση ξένων συνταξιούχων και τόνισε ότι οι άνθρωποι μετακινούνται όταν έχουν κίνητρα/συμφέρον. Με την πανδημία η οπτική αυτών των θεμάτων άλλαξε, σύμφωνα με τον κ. Kälin, που σημείωσε χαρακτηριστικά ότι αυτό που πριν ήταν καλό τώρα είναι πραγματικό πλεονέκτημα. Ως παράδειγμα, ανέφερε την ποιότητα ζωής και τις δυνατότητες που προσφέρει η χώρα σε έναν ξένο.
Στον τομέα της μετανάστευσης επενδύσεων η Ελλάδα, το 2019 προσέλκυσε 1 δισ., όπως είπε, εκτιμώντας ότι στη μετα-Covid-19 περίοδο η χώρα μπορεί να ενισχύσει την πρότασή της και να προσελκύσει ακόμη περισσότερα κεφάλαια. Εκτίμησε ειδικότερα ότι η Ελλάδα μπορεί να πολλαπλασιάσει τα οφέλη κι αν η χώρα ενισχύσει την πρότασή της μπορεί να προσελκύσει αντί για 1 δισ. 10 δισ. ευρώ. Μια χώρα σαν την Ελλάδα με το πρόγραμμα μετανάστευσης μπορεί να μεταμορφωθεί, υπογράμμισε κλείνοντας.
Δημήτρης Αργυρόπουλος, Ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος, Avant Global
Αναφερόμενος στο θέμα της προσέλκυσης ξένων επενδύσεων, ο ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της Avant Global Δημήτρης Αργυρόπουλος μίλησε για το νομικό και θεσμικό πλαίσιο καθώς και για τις προκλήσεις που αναδύονται σε αυτόν τον τομέα. Επικαλέστηκε μεταξύ άλλων το γεγονός ότι το βρετανικό Δίκαιο λειτουργεί/υιοθετείται σε πολλές συναλλαγές και αναφέρθηκε επίσης στο παράδειγμα της Εσθονίας που φέρεται να θέλει να υιοθετήσει η Ελλάδα, σημειώνοντας ότι αυτό απαιτεί η χώρα να κινηθεί πολύ γρήγορα προκειμένου να υπερκεραστούν δυσλειτουργίες όπως ενδεικτικά στο ελληνικό σύστημα που διέπει την απόκτηση ακινήτων. Ανέφερε χαρακτηριστικά, ως Ελληνοαμερικανός, την εμπειρία ξένων που θέλουν να έρθουν στον τόπο για να δαπανήσουν τον πλούτο τους και όχι να τον δημιουργήσουν. Ο ίδιος δεν συμφωνεί με αυτό, όπως είπε, και προτρέπει τους ιθύνοντες να δώσουν έμφαση στην προσέλκυση άμεσων ξένων επενδύσεων και στη σταθεροποίηση της ανάπτυξης.
«Το μέρος είναι καταπληκτικό για να έχει κανείς ένα δεύτερο σπίτι, αλλά είναι κάτι παραπάνω από αυτό», ανέφερε χαρακτηριστικά. Μιλώντας για την ελληνική διασπορά, ανέφερε κάποια αύξηση του ενδιαφέροντος για επενδύσεις στην Ελλάδα, αλλά εκτίμησε ότι οι συνθήκες θα ωριμάσουν καθώς επιλύονται τα προβλήματα και βελτιώνεται το επενδυτικό περιβάλλον.
Γρηγόρης Δημητριάδης, γενικός Γραμματέας Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων & Εξωστρέφειας του Υπουργείου Εξωτερικών και πρόεδρος του Enterprise Greece
Αισιόδοξος για το μέλλον εμφανίστηκε ο γενικός γραμματέας Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων & Εξωστρέφειας του Υπουργείου Εξωτερικών και πρόεδρος του Enterprise Greece Γρηγόρης Δημητριάδης, ο οποίος αναφέρθηκε στο γεγονός ότι ως φορέας το Enterprise Greece είναι εστιασμένος στην προσέλκυση επενδύσεων. Επισήμανε ότι έχει ανακτηθεί η εμπιστοσύνη των ξένων επενδυτών ενώ υπάρχει αποφασιστικότητα για το μέλλον. Στο πλαίσιο αυτό αναφέρθηκε στην καλή συνεργασία που έχει αναπτυχθεί με το υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων. Eξήγησε ακόμα ότι τα επιτελεία των δύο πλευρών δουλεύουν με κοινό στόχο να φέρνουν επενδύσεις. Το Enterprise Greece, όπως είπε ο κ. Δημητριάδης, συνεισφέρει στην ανάπτυξη συνεργασιών δημόσιου και ιδιωτικού τομέα και στην προσέλκυση δυνητικών επενδύσεων. Απώτερος στόχος των πρωτοβουλιών, όπως εξήγησε, είναι η βελτίωση της θέσης της χώρας στον δείκτη άμεσων ξένων επενδύσεων, ενώ αναφέρθηκε ενδεικτικά σε επενδύσεις που έχουν έρθει στη χώρα μεταξύ των οποίων από τις Accenture, Pfizer, Cisco, ΕΥ κ.ά. Προέβλεψε επίσης ότι στα επόμενα τρία χρόνια η Ελλάδα θα γίνει πιο ελκυστική από οποιαδήποτε άλλη χώρα και προανήγγειλε τη δημοσιοποίηση από το Enterprise Greece τις επόμενες εβδομάδες συγκεκριμένων στόχων αλλά και της προόδου που έχει επιτευχθεί.
Κώστας Καραμανλής, υπουργός Υποδομών και Μεταφορών
Tις βασικές προκλήσεις που έχει να αντιμετωπίσει η χώρα στον τομέα υποδομών και μεταφορών στη μετά-Covid εποχή ανέδειξε στην παρέμβασή του στο συνέδριο του Economist ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών Κώστας Καραμανλής. Τόνισε τη σημασία που έχει για τη χώρα η αξιοποίηση των κονδυλίων από recovery fund και ΕΣΠΑ προκειμένου για τη χρηματοδότηση σημαντικών έργων. Όπως είπε ο υπουργός, υπάρχει πλάνο έργων 13 δισ. ευρώ, κοστολογημένο και με χρονοδιαγράμματα, το οποίο θα φέρει σημαντικό θετικό αποτέλεσμα στο ΑΕΠ της χώρας. Ο κ. Καραμανλής αναφέρθηκε ενδεικτικά σε έργα όπως το Μετρό Θεσσαλονίκης, ο αυτοκινητόδρομος της Κρήτης, η εθνική οδός Πάτρα-Πύργου και η ολοκλήρωση του Ε65. Αναφέρθηκε επίσης σε νέα έργα όπως οι επεκτάσεις της Αττικής Οδού και προς τα νότια προάστια προκειμένου να υπάρχει προσβασιμότητα και διασύνδεση με την περιοχή στην ανάπτυξη του Ελληνικού. Μίλησε αναλυτικά για τις παρεμβάσεις που γίνονται σε όλη την Ελλάδα για την οδική ασφάλεια, ενώ έκανε ειδική μνεία στη συνεργασία με το υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων για την αλλαγή του νόμου 4412. Στόχος, όπως είπε μεταξύ άλλων, είναι να διορθωθούν καθυστερήσεις στα δημόσια έργα, να προωθηθεί η ανάπτυξη συνδυασμένων μεταφορών αλλά και να προωθηθούν σιδηροδρομικά έργα, στα οποία η Ελλάδα έχει μείνει πίσω.
Αλέξανδρος Εξάρχου, διευθύνων σύμβουλος, ΑΚΤΩΡ
Η ιστορία του κατασκευαστικού κλάδου τα τελευταία 20 χρόνια αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα ακραίου πολιτικού παραλογισμού, τόνισε ο διευθύνων σύμβουλος της Άκτωρ Αλέξανδρος Εξάρχου στην παρέμβασή του στο συνέδριο του Economist. Εξήγησε ότι περάσαμε από το ένα άκρο στο άλλο, από το θηριώδες πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων του 2000 στον εκμηδενισμό του προγράμματος και στη σκληρή λιτότητα για να βγει η χώρα από την κρίση. Σημείωσε ενδεικτικά έργα που μεταμόρφωσαν την Ελλάδα όπως το αεροδρόμιο Ελευθέριος Βενιζέλος, το Μετρό της Αθήνας, η Αττική Οδός κ.ά. Επίσης, ο κ. Εξάρχου αναφέρθηκε στον προϋπολογισμό του υπουργείου Οικονομικών του 2019 για τον τομέα των υποδομών και των μεταφορών, 1,8 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 1,6 συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα της ΕΕ και μόλις 204 εκατ. ευρώ από εθνικούς πόρους. Ο κ. Εξάρχου αναφέρθηκε αναλυτικά στις εξελίξεις των τελευταίων ετών, για να καταλήξει ότι δεν χρειαζόμαστε θηριώδεις προϋπολογισμούς, αλλά ένα πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων στο ύψος που ρεαλιστικά αντέχουν τα οικονομικά της χώρας, καθώς υπάρχουν λύσεις για χρηματοδότηση από ιδιωτικά κεφάλαια και διεθνείς αναπτυξιακούς οργανισμούς.
Gallina Andronova Vincelette, διευθύντρια για τις χώρες της ΕΕ, Όμιλος Παγκόσμιας Τράπεζας
Η πανδημία ανέδειξε τη σημασία της ανθεκτικότητας που πρέπει να οικοδομηθεί απέναντι σε σοκ και φυσικές καταστροφές ανέφερε μεταξύ άλλων η διευθύντρια για τις χώρες της ΕΕ του ομίλου της Παγκόσμιας Τράπεζας Gallina Andronova Vincelette, που τόνισε το υψηλό κόστος από τις πυρκαγιές και τις πλημμύρες στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια. Έδωσε έμφαση ωστόσο και στην αξιοποίηση των ευκαιριών που θα οδηγήσουν τη χώρα στο να γίνει μια πύλη για την ευρύτερη περιοχή. Σημείωσε ότι η οικονομική δραστηριότητα επιβραδύνεται με έντονο ρυθμό και αυτή η εξέλιξη έχει να κάνει και με τη συρρίκνωση των επενδυσεων κατά 8,4% στο α’ εξάμηνο. Αυτό συνδέεται με την επενδυτική θέση της Ελλάδος, που βρίσκεται στο μισό του μέσου όρου της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σύμφωνα με την κ. Vincelette πρέπει να αυξηθεί αυτό το μέγεθος ώστε να υποστηριχθεί η ανάκαμψη. Οι προκλήσεις της πανδημίας απαιτούν περαιτέρω πρωτοβουλίες, με έμφαση στην περιφερειακή ολοκλήρωση. Η Ελλάδα φιλοδοξεί να γίνει πύλη στην ευρύτερη περιοχή, με τεράστια οφέλη από την είσοδο στην παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα και το σημαντικό είναι ότι η χώρα μπορεί να το καταφέρει, αρκεί να διαχειριστεί τις προκλήσεις, όπως ενδεικτικά το θέμα της κλίμακας καθώς π.χ. πάνω από 3/4 των όγκων που μεταφέρονται από ένα λιμένα έχει να κάνει με μεταφορτώσεις. Αναφέρθηκε επίσης στο πρόγραμμα της Παγκόσμιας Τράπεζας για την διευκόλυνση του εμπορίου στα Βαλκάνια, ένα project 140 εκατ. δολ. για την ανάπτυξη συστημάτων τεχνολογίας και υποδομών από το οποίο μπορεί να επωφεληθεί η Ελλάδα.
Αναλυτικό πρόγραμμα συνεδρίου:
http://www.hazliseconomist.com/en/event/24th_Roundtable_with_the_Government_of_Greece/agenda
Διαδικτυακή μετάδοση:
www.hazliseconomist.com
Το συνέδριο πραγματοποιείται βάσει των τελευταίων οδηγιών των υγειονομικών αρχών σχετικά με τον Covid-19.
Founding sponsor: National Bank of Greece
Platinum sponsors: Public Power Corporation-Hellas, Ethniki Insurance
Gold sponsors: Henley & Partners, Ellaktor Group, Panhellenic Union of Pharmaceutical Industry
Silver sponsors: Mastercard, British American Tobacco Hellas, Sardelas Petsa Law Firm, Hellenic Petroleum, Elpedison
Bronze sponsors: Hellenic Gas Transmission System Operator (DESFA), ECOMMBX, DLA Piper, Aktina Travel Group
With the support of the Greek National Tourism Organisation (GNTO)
Academic partner: ALBA Graduate Business School-The American College of Greece
Telecommunications provider: WIND, Official airline carrier: Aegean Airlines
Communication sponsor: Kathimerini Newspaper
IT sponsor: Pobuca, Logistics supplier: DHL
Contributors: Hellenic Electricity Distribution Network Operator (HEDNO), IPTO, Metaxas & Associates, DiaNEOsis, Hanikian Law Firm, Hellenic Hydrocarbon Resources Management (HHRM), Chivas Blended scotch whisky, Vikos
Supporters: Artecniko, CAFFÈ L’ANTICO, Unipharma, GEP, Gloa Design & Marketing Services, Athensknitlab
Communication supporters: Asfalistiko Marketing, Insurance Daily News
Wine sponsor: Greek Wine Cellars