Του Λέανδρου Ρακιντζή*
Τα τελευταία μου άρθρα στο Capital.gr προκάλεσαν σωρεία από σχόλια με ερωτηματικά και απορίες, που μερικά είναι πιο ενδιαφέροντα από τα άρθρα και αναφέρονται σε πεδία που δεν ασχολήθηκα, γιατί με ένα απλό άρθρο δεν μπορείς να αναφερθείς σε όλα τα ζητήματα, όμως θα προσπαθήσω να απαντήσω σε αυτά με τον κίνδυνο να χαρακτηριστώ γραφικός, αλλά και με την ελπίδα πως επιτέλους κάποιος αρμόδιος όχι μόνο θα ακούσει, αλλά θα ενεργοποιηθούν τα αντανακλαστικά του.
Ίσως η σπουδαιότερη παρατήρηση που έγινε και με την οποία συμφωνώ, ότι το πλέον ανησυχητικό δεν είναι το αίσθημα ελλείψεως δημόσιας ασφαλείας που λόγω της αυξημένης εγκληματικότητας διακατέχει κυρίως τους μοναχικούς και ηλικιωμένους πολίτες, που πολλές φορές διαβιώνουν υπό καθεστώς τρόμου κλειδωμένοι τα βράδια στα σπίτια τους, που τουλάχιστον στην Αττική είναι όλα εφοδιασμένα με συστήματα συναγερμού, πόρτες ασφαλείας, κάγκελα ακόμη και radar, αλλά το αίσθημα ελλείψεως ασφαλείας δικαίου από τα μέλη μιας κοινωνίας που διαλύεται και από τα οποία χάνεται ανεπαίσθητα και σταδιακά η αίσθηση δικαίου από την ανεπάρκεια του κράτους και ιδιαίτερα της δικαιοσύνης να εφαρμόσει το νόμο χωρίς διακρίσεις ακόμη και για τους επωνύμους. τους πραγματικούς και τους δήθεν, που τους κατασκευάζουν για λαϊκή κατανάλωση τα ΜΜΕ. Η έλλειψη αυτή της αίσθησης δικαίου οφείλεται κυρίως στο ότι ο λαός μας οικογενειακά και πολιτειακά δεν έχει διδαχθεί στην τήρηση της πειθαρχίας ενώ κάποιοι βλέπουν το κράτος σαν εχθρό, αλλά οφείλεται επίσης ότι επειδή έβρεξε πάρα πολλά λεφτά στη χώρα μας που δεν μπορέσαμε να διαχειριστούμε σωστά, επήλθε κοινωνική διάβρωση από την έλλειψη ηθικών αξιών σε συνδυασμό με το κυνήγι του χρήματος και τον καταναλωτισμό, όπως με την ανεπαρκή αστυνόμευση και απόδοση δικαιοσύνης, τους χαλαρούς ποινικούς νόμος επιπόλαια (επιεικώς) θεσπισμένους. Όλα αυτά έχουν κλονίσει την εμπιστοσύνη του κοινού στην αποτελεσματικότητα του κράτους να τους προστατεύσει.
Είναι γεγονός ότι κάποιοι αποκαλούν τη χώρα μας failed state, αλλά με τον χαρακτηρισμό αυτό δεν συμφωνώ, γιατί ο κρατικός μηχανισμός αν και απαράδεκτα διογκωμένος για λόγους πελατειακούς χάρη στον νόμο της αδρανείας, τις κατά διαστήματα ωθήσεις του από δημιουργικές κυβερνήσεις, της ένταξής μας στην Ε.Ε. και τις φιλότιμες προσπάθειες μιας μειοψηφίας ικανών υπαλλήλων, εξακολουθεί να λειτουργεί σχεδόν ικανοποιητικά με τους δικούς του ρυθμούς αλλά και με ορισμένες εξαιρέσεις, όπως του ΕΦΚΑ με την απαράδεκτη καθυστέρηση χορηγήσεως των συντάξεων και το πλέον απαράδεκτο του ότι οι δημόσιες υπηρεσίες δεν σηκώνουν πλέον το τηλέφωνο. Ποτέ δεν κατάλαβα γιατί χρειάζεται η πληθώρα των ανεξαρτήτων αρχών, που υποδηλώνει έλλειμμα της κεντρικής εξουσίας, συμφωνώ όμως με τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης κ. Πικραμένο, ότι ορισμένες ανεξάρτητες αρχές που ιδρύονται συνεχώς και κανείς δεν γνωρίζει πόσες είναι, δεν παράγουν έργο.
Το σπουδαιότερο ζήτημα που απασχολεί την κοινωνία και που θα έχει τεράστιο πολιτικό κόστος είναι η έξαρση της εγκληματικότητας και η συνεπεία αυτής έλλειψη δημόσιας ασφάλειας με αποκορύφωμα τις καθημερινές δημόσιες εγκληματικές πράξεις. Φυσικά η ευθύνη της Πολιτείας είναι διαχρονικά μέγιστη με κυριότερους συντελεστές για αυτή τον νόμο Παρασκευόπουλου, που άνοιξε τις πόρτες των φυλακών σε τεράστιο αριθμό σκληρών εγκληματιών και το νέο Π.Κ. που κατάργησε πολλές χρήσιμες για την πάταξη της εγκληματικότητες διατάξεις, που ο νυν Υπουργός Δικαιοσύνης μάλλον από εσφαλμένες (επιεικώς) εισηγήσεις δεν έσπευσε να επαναφέρει, αλλά παρέπεμψε το ζήτημα της τροποποίησης του Π.Κ. σε νομοπαρασκευαστική επιτροπή δηλαδή στις ελληνικές καλένδες.
Η παράδοση στον Εισαγγελέα του Α.Π. από τον Υπουργό Προστασίας του Πολίτη φακέλου-μελέτης που περιγράφεται η βαρεία εγκληματικότητα της χώρας και να ζητήσει τη συνεργασία της εισαγγελίας, αντί να ενεργήσει η Αστυνομία από μόνη της για την εκκαθάριση του άγους, αποδεικνύει γιατί για το δύσκολο αυτό έργο υπάρχουν όχι μόνο εγγενείς δυσχέρειες, αλλά και διαφόρων μορφών διαπλοκές και παρεμβάσεις, που υπερβαίνει τις δυνατότητές της. Στον ίδιο φάκελο υπάρχουν επίσης 200 περιπτώσεις που εκκρεμούν στα δικαστήρια, για τις οποίες φαίνεται ότι υπάρχουν βάσει στοιχείων ερωτηματικά για την πορεία τους, για τα οποία ο κ. Εισαγγελεύς Α.Π. ανέθεσε σε αντ/έα Α.Π. τη διερεύνηση και τον συντονισμό της όλης έρευνας. Θα ήταν πολύ ενδιαφέρον αν ποτέ γίνει γνωστό τι απέδωσε η σχετική ουσιαστική και όχι τυπική έρευνα, από την οποία μπορεί να προκύψουν ποινικές και πειθαρχικές ευθύνες για τους με οποιαδήποτε ιδιότητα και σε οποιοδήποτε στάδιο διαδικασίας εμπλεκομένους σε αυτές με την παρατήρηση, ότι πρέπει ανά διαστήματα σε κρίσιμους δημόσιους τομείς να αποτολμάτε κάθαρση, η οποία πρέπει να ολοκληρώνεται και όχι να εξατμίζεται σε πολύχρονες και δαιδαλώδεις διαδικασίες.
Πιστεύω ότι η δημόσια πληροφόρηση άπτεται του δημόσιου συμφέροντος και υπερτερεί του ιδιωτικού της προστασίας των προσωπικών δεδομένων, πίσω από την οποία κρύπτονται τα κάθε είδους “λαμόγια”, τα όρια της οποίας με τον σχετικό νόμο καθορίστηκαν βάση των οδηγιών της Ε.Ε. χωρίς να ληφθούν υπόψη οι ελληνικές ιδιαιτερότητες, όπως και στον αντιρατσιστικό νόμο. Αργά ή γρήγορα οι ακρότητες από την εφαρμογή των νόμων αυτών ιδία ως προς την αυτεπάγγελτη δίωξη για παράβασή τους και τη μη χορήγηση αντιγράφων δικαστικών αποφάσεων ,που εκδίδονται σε δημόσια συνεδρίαση και τη μη χρήση αυτών παρά μόνο στους έχοντες άμεσο έννομο συμφέρον, θα αναγκάσει την Πολιτεία στην επανεξέταση του θέματος.
Γράφτηκαν πολλές προτάσεις για την άμυνα κατά της εγκληματικότητας, όπως να επιτραπεί η οπλοφορία και η χρήση όπλου κατά των εισβολέων στις οικίες. Σαν γενικό αποτρεπτικό μέτρο κατά των ευκαιριακών κακοποιών φαίνεται σε πρώτη άποψη χρήσιμο, αλλά είναι πολύ επικίνδυνο κατά των σκληρών εγκληματιών, γιατί αυτοί είναι γρηγορότερα πιστόλια και δεν διστάζουν να πυροβολήσουν πρώτοι, εκτός του ότι υπάρχουν και οι τρελαμένοι, που μπορεί να κάνουν ανεξέλεγκτη χρήση. Από τις μέχρι τώρα δικαστικές αποφάσεις προκύπτει αυστηρότητα στις ποινές για υπέρβαση της άμυνας (αρθ.30ΠΚ), ίσως χρειάζεται περισσότερη κατανόηση από τους δικαστές για τις συνθήκες που τελούνται. Φυσικά δεν συμφωνώ με το λιντσάρισμα ακόμα και των σκληρών δολοφόνων, γιατί σημαίνει ότι κάποιοι παίρνουν το νόμο στα χέρια τους και έτσι καταλύεται το κράτος δικαίου, που συνήθως συμβαίνει σε ανώμαλες καταστάσεις επί δικαίων και αδίκων, αλλά λόγω της ανεπάρκειας του κράτους συμβαίνουν πολλές περιπτώσεις αυτοδικίας.
Η πρόταση για καλύτερο έλεγχο στα σύνορα για την παρεμπόδιση εισόδου στη χώρα κακοποιών στοιχείων θεωρητικά είναι πολύ σωστή, αλλά παρουσιάζει ανυπέρβλητες πρακτικές δυσκολίες ελέγχου των εισερχομένων με νομιμοφανείς τρόπους (τουρίστες, ψεύτικα διαβατήρια, μετανάστες που τους χορηγείται αφειδώς προσφυγικό άσυλο κ.λπ.), προς το παρόν όμως είναι καθήκον της Αστυνομίας να εκκαθαρίσει ποιοι κακοποιοί μετά την αποφυλάκισή τους παραμένουν στη χώρα νομίμως και να απελάσει διοικητικά τους υπόλοιπους. Γεγονός είναι ότι πλην των σεσημασμένων υπάρχει σωρεία εν δυνάμει αλλοδαπών κακοποιών από τους οποίους ο υπόκοσμος στρατολογεί τα μέλη του. Χρήσιμο λοιπόν θα ήταν να θεσπισθεί ότι το αδίκημα της παράνομης εισόδου στη χώρα δικάζεται κατά την αυτόφωρη διαδικασία με διατήρηση της κράτησης και με την καταδίκη να διατάσσεται η απέλαση από τη χώρα, που θα εκτελείται μετά την έκτιση της ποινής. Το πρόβλημα με το αίτημα χορήγησης προσφυγικού ασύλου μπορεί να λυθεί με τον καθορισμό για τους πολίτες ποιων όμορων χωρών εξετάζεται το σχετικό αίτημα.
Σαφώς η ευκαιριακή εγκληματικότητα στην οποία περιλαμβάνονται και οι μικροκλοπές καταπολεμείται με την καλύτερη αστυνόμευση, για την οποία με σωστή διαχείριση θα υπήρχε αρκετό προσωπικό και μέσα, αλλά διαχρονικά δεν υπάρχει η ισχυρή πολιτική βούληση αντιστάσεως στις πιέσεις παροχής αστυνομικής φυλάξεως σε δήθεν ευπαθείς στόχους με αποτέλεσμα την έλλειψη δυνάμεων για τη διαχείριση των μικροκλοπών, για τις οποίες σε πολλές περιπτώσεις η αστυνομία δηλώνει ότι δεν επαρκεί να ασχοληθεί. Έχει παρέλθει μεγάλο χρονικό διάστημα από την υπόθεση Φουρθιώτη και ακόμα πλην του διαιτολογίου δεν έχει ανακοινωθεί ούτε πόσοι αστυνομικοί διατίθενται για τη φύλαξη ευπαθών στόχων, ούτε αν έγινε επανεκτίμηση των σχετικών περιπτώσεων και αν εξοικονομήθηκαν δυνάμεις, οι οποίες διατέθηκαν για την καλύτερη αστυνόμευση, ούτε αν προέκυψαν ευθύνες για λανθασμένες αποφάσεις φυλάξεως.
Η κατάσταση για τη βαριά εγκληματικότητα παρουσιάζεται τουλάχιστον προβληματική, καθόσον ο υπόκοσμος φαίνεται ότι συνεχίζει να ξεκαθαρίζει τους μεταξύ τους λογαριασμούς με σειρά δολοφονιών από επαγγελματίες δολοφόνους πιθανώς εισαγωγής, και μολονότι η Αστυνομία φέρεται να γνωρίζει σχεδόν τα πάντα για τον υπόκοσμο (ντόπια και αλλοδαπή Μαφία) δεν μπόρεσε να εντοπίσει τους με συμβόλαια θανάτου δολοφόνους και τους εντολείς τους. Ειδικά για την εξιχνίαση του εγκλήματος των Γλυκών Νερών και παρά την τεράστια επικήρυξη δεν έχει ανακοινωθεί ακόμη καμιά πρόοδος. Επίσης είναι απαράδεκτο σε μικρά νησιά, όπως στη Ζάκυνθο και τη Μύκονο, να μην μπορεί να ελεγχθεί ο υπόκοσμος λόγω ανεπάρκειας των υπηρετούντων επί σειρά ετών εκεί αστυνομικών και πρέπει να τοποθετηθούν αστυνομικοί με ειδικά προσόντα. Ίσως πρέπει να θεσπισθεί το κώλυμα εντοπιότητας για την τοποθέτηση των αστυνομικών σε μικρά μέρη. Είναι βέβαιο ότι, αν δεν ελεγχθεί η κατάσταση, στο τέλος θα πάθουμε όλοι μιθριδατισμό στην εγκληματικότητα.
Ως προς το κεφάλαιο Δικαιοσύνη φοβάμαι ότι έχουν δίκιο όσοι λένε ότι είναι ο μεγάλος ασθενής και δεν αναφέρονται μόνο στην καθυστέρηση απονομής της, που σε κάποιες περιπτώσεις έχει υπερβεί και τα όρια της αρνησιδικίας, ούτε και σε κάποιες ποινικές αποφάσεις που υπερβαίνουν τα ακραία όρια της ουσιαστικής δικανικής κρίσης, όπως ότι ο Σώρρας έχει περιουσία 600 δισ., ότι 1,2 κιλά κοκαΐνης νομίμως κατέχεται για ιδία χρήση ή ότι για υπεξαίρεση 250 εκατ. επιβάλλεται φυλάκιση πέντε ετών με αναστολή, που δεν συνάδουν με τους σκοπούς της ποινής, αλλά και στη γενικότερη ταλαιπωρία μετά οικονομικών και κοινωνικών συνεπειών που υποβάλλεται ο απλός πολίτης, που ζητάει το δίκιο του, από την ανεπάρκειά της, που δημιουργεί φθίνουσα έλλειψη εμπιστοσύνης σε αυτή.
Είναι γεγονός ότι δικαστικά παρατράγουδα πάντοτε σύμβαιναν, αλλά παλιά υπήρχε έλεγχος και τιμωρία ακόμα και μεταφυσική αφού ο Dante Alighieri στη Θεία Κωμωδία τοποθετεί τους επίορκους δικαστές στο βαθύτερο καζάνι της Κόλασης. Εξάλλου οι κρίνοντες πρέπει να κρίνονται όχι μόνο από τα αρμόδια όργανα της επιθεώρησης των δικαστών, που κατά την έκθεση Πισσαρίδη δεν αποδίδει ικανοποιητικά και πρέπει να αναβαθμιστεί, αλλά πρέπει οι δικαστές σαν άτομα και με τις αποφάσεις τους να απολαμβάνουν την έξωθεν καλή μαρτυρία και είναι κρίμα για κάποιους βραδυπορούντες (επιεικώς) να δυσφημούνται εξαιρετικοί δικαστές. Ο δικαστής πρέπει να δίνει κάθε μέρα εξετάσεις και να κατακτά με τις αποφάσεις και τη στάση του την εκτίμηση του δήμου και των σοφιστών κατά Καβάφη. Χρειάζεται λοιπόν μεγάλη προσοχή να μη γίνομε κράτος δικαστών λόγω της θεσμικής θέσης και εντεύθεν μεγάλης δύναμης που έχουν οι δικαστές και να μην εισαχθεί back door το αδίκημα της περιύβρισης αρχής για όσους αντιτίθεται σε αυτούς ,αλλά και να ελέγχεται ηλεκτρονικά το πόθεν έσχες των δικαστών, γιατί η γυναίκα του Καίσαρα πρέπει όχι μόνο να είναι ,αλλά και να φαίνεται τιμία.
Οι θεσμοί όταν δεν αποδίδουν στο έργο που τους έχει ανατεθεί αυτοαναιρούνται και τη θέση τους σταδιακά καταλαμβάνουν άλλοι σχηματισμοί, όπως στο δικαστικό χώρο η διαμεσολάβηση στη συνεπιμέλεια τέκνων ή φορολογικές επιτροπές για την σύντομη επίλυση των σχετικών διαφορών. Η αναβάθμιση της Δικαιοσύνης εναπόκειται στη συλλογική και συντονισμένη δράση πολλών παραγόντων, της Πολιτείας με τη θέσπιση επιτυχών διατάξεων για την αποτελεσματική λειτουργία της και όχι με τη δημιουργία θέσεων προέδρων εφετών, γιατί 201 θέσεις προέδρων εφετών είναι too much για τη χώρα μας, των ιδίων των δικαστών με την επίγνωση ότι είναι δικαστικοί λειτουργοί, των δικαστικών συνδικαλιστικών ενώσεων που πρέπει να συμβάλλουν στη καλύτερη απονομή της με θετικές πράξεις σύμπραξης και όχι με άρνηση, όπως για την επέκταση του ωραρίου λειτουργίας των ποινικών δικαστηρίων και με την αποφυγή της εξωτερίκευσης των εσωτερικών συνδικαλιστικών τους διενέξεων, που βλάπτουν την εικόνα της δικαιοσύνης.
Εξάλλου η διαχείριση των φυλακών και του σωφρονιστικού συστήματος ανήκει στην πολιτική ηγεσία και όχι στη δικαστική, η δε κράτηση υποδίκου στις φυλακές Κορυδαλλού είναι σφόδρα ζητούμενη και μεγάλο “ρουσφέτι”.
Συμφωνώ απόλυτα με τις διαπιστώσεις και προτάσεις του κ. Υπουργού Προστασίας του Πολίτη για τη διάρθρωση, τη δύναμη και τους τρόπους καταπολέμησης του υπόκοσμου, που η μεγαλύτερη δύναμή του είναι το άφθονο μαύρο χρήμα, με το οποίο αφενός το ξεπλένει σε νόμιμες επιχειρήσεις με την εν γνώσει της προελεύσεως του βοήθεια προθύμων παραγόντων και αχυράνθρωπων κατά των οποίων ποτέ δεν ασκήθηκε ποινική δίωξη τουλάχιστον για αποδοχή προϊόντων εγκλήματος, αφετέρου μπορεί να εξαγοράζει συνειδήσεις και συνέργεια διαφόρων κρατικών οργάνων, η οποία φυσικά δεν πρόκειται να αποκαλυφθεί, γιατί η δωροδοκία μόνο με την κατάσχεση των χρημάτων τεκμηριώνεται, αλλά μόνο εκ του αποτελέσματος μπορεί να προκύψουν ερωτηματικά και απορίες. Η μέθοδος follow the money ,που κατά το 80 ο/ο προέρχονται εμπορία ναρκωτικών και τα υπόλοιπα από λαθρεμπορία τσιγάρων και προστασία, είναι η μόνη ενδεδειγμένη για το σκοπό αυτό, αλλά απαιτεί τη συνεργασία με κεντρικό συντονισμό πολλών υπηρεσιών κυρίως σε τελική φάση της δικαιοσύνης, που πρέπει να λειτουργεί με ταχείς ρυθμούς, της πολιτικής ηγεσίας για τη θέσπιση αποτελεσματικών διατάξεων και σύγκρουση με ισχυρές ομάδες συμφερόντων και κοινωνικές τάξεις. Όλα αυτά όμως για να επιτύχουν πραγματικά αποτελέσματα απαιτούν σταθερή και ισχυρή πολιτική βούληση (Constance voluntas) για πραγματικό σπάσιμο αυγών και όχι στα λόγια.
Ειλικρινά όλοι ευχόμαστε στον κ. Χρυσοχοΐδη να πετύχει και αυτή τη φορά έστω και κατά πολλοστημόριο, και η κάθαρση να φθάσει μέχρι στους επωνύμους πραγματικούς και δήθεν και όχι μόνο στους αναλώσιμους, γιατί αλλιώς η προσπάθειά του θα αποδείξει για μια άλλη φορά τα όρια των δυνατοτήτων της Πολιτείας.
Υ.Γ.: Ανακοινώθηκε η προκήρυξη για την πρόσληψη 400 πανεπιστημιακών αστυνομικών, φοβάμαι όμως ότι ο όρος “χωρίς τατουάζ” είναι αποτρεπτικός στο να βρεθούν ισάριθμοι με σωματικά προσόντα υποψήφιοι, εκτός του ότι θα ακυρωθεί δικαστικά γιατί αντιβαίνει στις συνταγματικές αρχές της προστασίας της προσωπικότητας, της ισότητας και τον αντιρατσιστικό νόμο. Πάντα συμβουλεύω τους νέους να μην κάνουν τατουάζ και φέρνω ως παράδειγμα τον Μπερναντότ, που από λοχίας, στρατάρχης του Μ. Ναπολέοντα έγινε ο Κάρολος ΙΔ βασιλιάς της Σουηδίας. Λέγεται ότι δεν τον είχε δει ποτέ κανείς γυμνό, γιατί είχε στο στήθος του ένα τατουάζ με μια κρεμάλα και την επιγραφή “θάνατος στον βασιλιά”.
* Ο κ. Λέανδρος Τ.Ρακιντζής είναι Αρεοπαγίτης ε.τ.
Πηγή: capital.gr