Του Ηλία Καραβόλια
«Είδα μια μέρα ένα παιδί στο σχολείο να κακομεταχειρίζεται ένα μικρότερο αγόρι. Αγανάκτησα, αλλά μου απάντησε: «Οι μεγαλύτεροι με χτυπούν και εγώ χτυπώ τους μικρότερους. Είναι δίκαιο». Με αυτά τα λόγια συνόψισε την ιστορία του ανθρώπινου είδους….
( Bertrand Russell)
Τα κοιτάσματα. Η πρίζα της ενέργειας και οι στρόφιγγες των αγωγών από το «πρατήριο» Ρωσία. Τα ορυκτά του «εδάφους» Ουκρανία. Η διπλωματία των αγωγών και του αερίου. Οι μεγάλες δυνάμεις και οι αδύναμες χώρες. Οι «δημοκρατίες» και τα «αυταρχικά καθεστώτατα».
Όλοι και όλα χρησιμοποιούν το φρόνημα των λαών για πατρίδα, θρησκεία, φυλή. Φανατίζουν και εξοπλίζουν εθνικιστές και φονταμενταλιστές φτιάχνοντας κινήματα και υποδαυλίζοντας αποσχιστικές τάσεις και μια δήθεν αυτονομία και «ανεξαρτησία».
Η πραγματικότητα ; Ο ιμπεριαλισμός των ισχυρών συναντά τους ισολογισμούς των βιομηχανικών κολοσσών που κατασκευάζουν όπλα, εξορύσσουν πρώτες ύλες και παράγουν ενέργεια. Συναντά τις νομισματικές ροές, τα επιτόκια, τον έλεγχο του SWIFT και τα μεγάλα τραπεζικά συμφέροντα.
Η γεωοικονομία δημιουργεί έναν φαύλο κύκλο πολεμικής σαν αυτόν που περιγράφει ο μικρός στον φιλόσοφο Russell.
Ο γεωδαρβινισμός είναι που πάντα θα συναντά τις ηγεμονικές κυριαρχίες. Η επεκτατικότητα αποκτά μανδύα ειρηνικής επιχείρησης και η ανατροπή κυβερνήσεων βαφτίζεται ανατροπή καθεστώτων.
Τα σύνορα των χωρών στην πρώην Σοβιετική Ένωση (όπως και αυτά των χωρών της Μέσης Ανατολής) είναι τα σύνορα μεταξύ δημοκρατίας και ολοκληρωτισμού. Μεταξύ φιλελεύθερων ολιγαρχιών και αυταρχικών «ισόβιων» ηγετών. Αυτά τα «σύνορα» είναι που παράγουν πρόσφυγες, φτώχεια και νεκρούς.
Τελικά, ποτέ δεν κατελήφθησαν «ανάκτορα» στην Ιστορία. Ποτέ δεν έπεσαν Τσάροι και βασιλιάδες. Οι κοινωνίες και τα κράτη είναι το μάγμα της θέσμισης νόμων, συνόρων, δικαίου και συμμαχιών. Μόνο που η θεσμιση είναι φαντασιακή, όπως μας δίδαξε ο Καστοριάδης…