Με βασικούς άξονες τη συμφωνία της 11ης Φεβρουαρίου 2014, Αναστασιάδη – Έρογλου και το πακέτο των ΜΟΕ και επαναφέροντας το ζήτημα της αποκεντρωμένης ομοσπονδίας, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ζητά από τον κατοχικό ηγέτη, Ερσίν Τατάρ, να προχωρήσουν σε έναν διάλογο για το Κυπριακό.
Σε επιστολή του, ημερομηνίας 23 Μαΐου 2022, ο Νίκος Αναστασιάδης αναφέρεται διεξοδικά στις ανησυχίες της τουρκοκυπριακής πλευράς, ώστε να δείξει ότι, με βάση τις καθιερωμένες παραμέτρους του ΟΗΕ, τις μέχρι τώρα συγκλίσεις και τις προτάσεις που έχει υποβάλει η ελληνοκυπριακή πλευρά είτε στο Κραν Μοντάνα είτε για ΜΟΕ, “μπορούμε να δώσουμε τις λύσεις και τις απαντήσεις όχι μόνο στις ανησυχίες σας, αλλά και στην έλλειψη εμπιστοσύνης λόγω των γεγονότων του παρελθόντος”. Επισημαίνει επίσης ότι “πρέπει να διαπραγματευόμαστε μέσα σε αυτό που είναι εφικτό και ρεαλιστικό και όχι σε αυτό που είναι επιθυμητό, αλλά αδύνατο να επιτευχθεί. Και μιλάω, φυσικά, για νέες ιδέες που παρουσιάζονται, όπως η λύση των δύο κρατών ή η “κυρίαρχη ισότητα”, που όχι μόνο αποκλίνουν από τις παραμέτρους του ΟΗΕ και την εντολή του Γενικού Γραμματέα, αλλά εμπίπτουν και στην τελευταία κατηγορία των φιλοδοξιών για την επίτευξη του ακατόρθωτου”.
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας στην επιστολή του αναφέρεται στις “ανησυχίες” που εγείρονται από την τουρκική πλευρά και παραθέτει παραδείγματα. “Όσον αφορά το θέμα της θετικής ψήφου στο Συμβούλιο Υπουργών, το οποίο επικαλείστε συνεχώς, θα ήθελα για άλλη μια φορά να τονίσω ότι ποτέ δεν αρνήθηκα την ύπαρξη τέτοιας διάταξης εάν μια πρόταση που υποβάλλεται στο Συμβούλιο ενδέχεται να επηρεάσει αρνητικά τα ζωτικά συμφέροντα είτε της κοινότητας είτε της συνιστώσας πολιτείας. Φυσικά, είναι αυτονόητο ότι θα πρέπει να υπάρχει ένας αποτελεσματικός μηχανισμός επίλυσης αδιεξόδων”. Στο σημείο αυτό επικαλείται το ψήφισμα 716 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ του 1991, το οποίο ενσωματώνει τις συνιστώσες της πολιτικής ισότητας.
Η συμφωνία του 2014
Σε ό,τι αφορά τη συμφωνία του 2014, ο Πρόεδρος υπενθυμίζει στον Τατάρ τα όσα αναφέρονται:
Μεταξύ άλλων, συμφωνήθηκε:
“Η ένωση εν όλω ή εν μέρει με οποιαδήποτε άλλη χώρα ή οποιαδήποτε μορφή διχοτόμησης ή απόσχισης ή οποιαδήποτε άλλη μονομερής αλλαγή στην κατάσταση των πραγμάτων απαγορεύεται.
Τα δύο συνιστώντα κράτη θα έχουν ίσο πολιτικό καθεστώς και καθορισμένα διοικητικά όρια τα οποία θα κυβερνούν αυτόνομα.
Οι συνιστώσες πολιτείες θα ασκήσουν πλήρως και αμετάκλητα όλες τις εξουσίες τους, απαλλαγμένες από την καταπάτηση της ομοσπονδιακής κυβέρνησης. Οι ομοσπονδιακοί νόμοι δεν θα παραβιάζουν τους νόμους των συστατικών πολιτειών, εντός του πεδίου αρμοδιοτήτων των συνιστωσών πολιτειών, και οι νόμοι των συνιστωσών πολιτειών δεν θα παραβιάζουν τους ομοσπονδιακούς νόμους εντός των αρμοδιοτήτων της ομοσπονδιακής κυβέρνησης.
Καμία πλευρά δεν μπορεί να διεκδικήσει εξουσία ή δικαιοδοσία επί της άλλης.
Το ομοσπονδιακό σύνταγμα θα προβλέπει επίσης τις υπολειπόμενες εξουσίες που θα ασκούνται από τις συνιστώσες πολιτείες.
Κάθε συνιστών κράτος έχει το δικαίωμα να θεσπίζει συγκεκριμένα κριτήρια όσον αφορά την απόκτηση του καθεστώτος της εσωτερικής του ιθαγένειας. Ρύθμιση της άσκησης των δικαιωμάτων ψήφου εκείνων των πολιτών του Κράτους που επιλέγουν τόπο διαμονής ή εγκαθίστανται και ασκούν επάγγελμα ή επάγγελμα στη συνιστώσα πολιτεία στην οποία δεν κατέχουν το καθεστώς της εσωτερικής υπηκοότητας.
Η Κύπρος είναι και θα παραμείνει κράτος-μέλος της ΕΕ μετά τη διευθέτηση, μια ικανότητα που διασφαλίζει και προστατεύει πλήρως την απεριόριστη απόλαυση των θεμελιωδών ελευθεριών και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων όλων των Κυπρίων.
Αποτελεσματική συμμετοχή στην Ομοσπονδιακή Κυβέρνηση από τις δύο κοινότητες, με συγκεκριμένες ρήτρες, ώστε καμία κοινότητα να μην μπορεί να διεκδικήσει εξουσία ή δικαιοδοσία επί της άλλης. Στη συνέχεια, επικαλείται τις συγκλίσεις, που έχουν επιτευχθεί από τις διαπραγματεύσεις και αναφέρει πως για να ξεπεραστούν τυχόν άλλες ανησυχίες, δικαιολογημένες ή μη, που θα μπορούσε να είχε η τουρκοκυπριακή πλευρά, “έχω προτείνει την αποκέντρωση της άσκησης των εξουσιών σε ομοσπονδιακό επίπεδο και την ανάθεση στις συνιστώσες πολιτείες. της διοικητικής άσκησης των ομοσπονδιακών αρμοδιοτήτων. Με την πρόταση αυτή, αφενός, κάθε συνιστώσα πολιτεία, εντός της διοικητικής του περιοχής και σύμφωνα με τις αρχές της μη καταπάτησης, της επικουρικότητας και της εγγύτητας, θα απολαμβάνει εκτεταμένης διοικητικής αυτονομίας, ενώ, αφετέρου, μέσω της μείωσης των αρμοδιοτήτων της Κεντρικής Κυβέρνηση, θα ελαχιστοποιούσαμε την αναστάτωση στην καθημερινή ζωή των πολιτών και των δύο κοινοτήτων, μειώνοντας έτσι τις πιθανότητες τριβής. Επιπλέον, ο λαός της Κύπρου θα αισθάνεται πιο άνετα με μια τέτοια ρύθμιση, καθώς θα υπάρχουν κατάλληλες διατάξεις ώστε η τουρκοκυπριακή κοινότητα να μην αισθάνεται ότι κυριαρχείται από την πολυπληθέστερη κοινότητα, ενώ παράλληλα οι Ελληνοκύπριοι δεν θα αισθάνονται όμηροι. προς τα συμφέροντα της τουρκοκυπριακής πλευράς μέσω της πρόβλεψης ότι για κάθε απόφαση οποιουδήποτε φορέα/θεσμού θα απαιτείται θετική ψήφος”.
Η πρόταση για τα ΜΟΕ
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας στην ίδια επιστολή παραθέτει και την πρότασή του για τα ΜΟΕ:
(α) Βαρώσια – Αεροδρόμιο Τύμπου: Η περιφραγμένη περιοχή Βαρωσίων και η πρόσβαση σε αυτήν, σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις των Ψηφισμάτων 550(1984) και 789(1992) του Συμβουλίου Ασφαλείας, μεταβιβάζονται στη διοίκηση των Ηνωμένων Εθνών, προκειμένου να καταστεί δυνατή η έγκαιρη επιστροφή στην περιοχή των νόμιμων κατοίκων της υπό συνθήκες ασφάλειας το συντομότερο δυνατό. Παράλληλα, το αεροδρόμιο της Τύμπου θα τεθεί επίσης υπό τη διαχείριση των Ηνωμένων Εθνών και λειτουργεί σε πλήρη συμμόρφωση με τους σχετικούς κανόνες του διεθνούς δικαίου, συμπεριλαμβανομένης της Σύμβασης του Σικάγου του 1944, καθώς και της Συνθήκης Ίδρυσης του 1960. Στο πλαίσιο αυτό, είναι απαραίτητο να επαναλάβουμε ότι υπάρχει μια ενιαία και αδιαίρετη Περιοχή Πληροφοριών Πτήσεων στην Κύπρο (FIR Λευκωσίας).
(β) Λιμάνι Αμμοχώστου – Πρωτόκολλο Άγκυρας: Θα συμφωνηθούν πρακτικές ρυθμίσεις για το εμπόριο μέσω του λιμένα Αμμοχώστου, σύμφωνα με το Πρωτόκολλο αριθ. 10 για την Κύπρο στην Πράξη Προσχώρησης του 2003 στην ΕΕ. Οι συναλλαγές αυτές θα διοικούνται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Η Τουρκία θα άρει τους περιορισμούς της προς την Κύπρο και θα εφαρμόσει πλήρως και χωρίς διακρίσεις το Πρόσθετο Πρωτόκολλο της Συμφωνίας Σύνδεσης προς την Κύπρο, επιτρέποντας έτσι, μεταξύ άλλων, την πρόσβαση σε πλοία υπό κυπριακή σημαία στα τουρκικά λιμάνια και το άνοιγμα του χώρου της.
(γ) Επανέλαβα με τον πιο έντονο τρόπο ότι δεν είναι πρόθεσή μας να σφετεριστούμε, ούτε μια σταγόνα υδρογονανθράκων, ούτε μια δεκάρα από τυχόν πιθανά έσοδα, από όσα δικαιωματικά δικαιούνται οι συμπατριώτες μας.
Γι’ αυτό υπενθύμισα την πρότασή μου ότι όταν και εάν ξεκινήσει η εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων, ακόμη και χωρίς διευθέτηση του Κυπριακού, να κατατεθούν τα έσοδα που συγκεντρώθηκαν σε λογαριασμό μεσεγγύησης προς όφελος της τουρκοκυπριακής κοινότητας, σύμφωνα με τον πληθυσμό/τους πολίτες. ποσοστό των μελλοντικών συνιστωσών πολιτειών.
Φυσικά, μια τέτοια ρύθμιση θα μπορούσε να ισχύσει μόνο εάν μια Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη /Συμφωνία οριοθέτησης υφαλοκρηπίδας επιτευχθεί μεταξύ Κύπρου και Τουρκίας, λαμβάνοντας επίσης υπόψη ότι οι τρέχουσες διεκδικήσεις της Τουρκίας στερούν, όχι μόνο από τους Ελληνοκύπριους αλλά και από τους Τουρκοκύπριους, μεγάλο μέρος της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης του νησιού”.
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας θεωρεί πως με τα όσα προτείνει και συνεχίζοντας από εκεί, που έχουν σταματήσει στο Κραν Μοντανά, θα μπορούσε να επιτευχθεί συμφωνία ή έστω να γεφυρωθούν οι διαφορές.
“Απευθύνομαι ως συμπατριώτης”
Στην επιστολή του έκτασης 6 σελίδων, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας απευθύνεται στον κατοχικό ηγέτη, προσφωνώντας τον ως “αγαπητέ Ερσίν”. Στην αρχή της επιστολής αναφέρει πως παρά την ιδιότητα του ως Προέδρου της Δημοκρατίας, απευθύνει την επιστολή αυτή ως συμπατριώτης για να μοιραστεί μαζί του ορισμένες προτάσεις. Στη αρχή αναφέρεται και στα γεγονότα στην Ουκρανία σημειώνοντας πέραν από το σοκ που προκάλεσαν, επιβεβαίωσαν ταυτόχρονα τις καταστροφικές συνέπειες της επιλογής του πολέμου έναντι της διπλωματίας, της αδράνειας αντί της ανάληψης πρωτοβουλιών, της καχυποψίας έναντι της εμπιστοσύνης. Ο Πρόεδρος έχει αποστείλει παρόμοιου περιεχομένου επιστολές στον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ, στην Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, στα πέντε μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών και αλλού.
Ολόκληρη η επιστολή Αναστασιάδη προς Τατάρ
Παρά την ιδιότητά μου ως Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας, απευθύνω αυτήν την επιστολή ως συμπατριώτης σας για να μοιραστώ μαζί σας ορισμένες προτάσεις που πιστεύω ότι θα συμβάλουν θετικά στις προσπάθειες επίλυσης του Κυπριακού σε συνθήκες ειρηνικής συνύπαρξη για τον λαό μας.
Δεν έχω καμία αμφιβολία ότι τα πρόσφατα τραγικά γεγονότα στην Ουκρανία, πέραν από το σοκ που προκάλεσαν, επιβεβαίωσαν ταυτόχρονα τις καταστροφικές συνέπειες της επιλογής του πολέμου έναντι της διπλωματίας, της αδράνειας αντί της ανάληψης πρωτοβουλιών, της καχυποψίας έναντι της εμπιστοσύνης.
Όπως είμαι βέβαιος ότι μοιράζεστε πλήρως μαζί μου, το status quo και η απόκλιση από τις Συμφωνίες Υψηλού Επιπέδου και τα Ψηφίσματα του ΟΗΕ δεν θα οδηγήσουν σε μόνιμη λύση αλλά θα διαιωνίσουν επίσης τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν σήμερα τόσο οι Τουρκοκύπριοι όσο και οι Ελληνοκύπριοι.
Ταυτόχρονα, η σημερινή κατάσταση θα συνεχίσει να προκαλεί δοκιμασίες στις σχέσεις Τουρκίας-Ελλάδας, αλλά και Τουρκίας-Ε.Ε.
Αγαπητέ Έρσιν,
Έχω πλήρη επίγνωση ότι ως αποτέλεσμα των γεγονότων του παρελθόντος υπήρξε μια αυξανόμενη δυσπιστία και ένα αίσθημα ανασφάλειας από την πλευρά των Ελληνοκυπρίων απέναντι στις τελικές προθέσεις της Τουρκίας και από την πλευρά των Τουρκοκυπρίων ότι οι προθέσεις των Ε΄/Κ είναι να ελέγξουν πλήρως ολόκληρη τη χώρα απορρίπτοντας την πολιτική ισότητα και την κατανομή της εξουσίας.
Ωστόσο, είμαι της ισχυρής γνώμης ότι αν παραμείνουμε προσηλωμένοι και παγιδευμένοι στο παρελθόν, θα διαπιστώσουμε ότι έχουμε χάσει το μέλλον. Τα ιστορικά γεγονότα είναι γνωστά, όπως και τα δεινά που έχουν προκαλέσει στις δύο κοινότητες.
Γι’ αυτό είναι καθήκον μας, αντί να επικαλούμαστε συνεχώς το παρελθόν και να ενισχύουμε τη δυσπιστία, να δούμε πώς συνεργαζόμαστε για να αντιμετωπίσουμε δημιουργικά τις ανησυχίες και των δύο κοινοτήτων.
Η Κυπριακή Δημοκρατία ιδρύθηκε με το Σύνταγμα του 1960, με πλήρη σεβασμό στα δικαιώματα της τουρκοκυπριακής κοινότητας.
Ο σεβασμός αυτής της θεμελιώδους αρχής δεν εγκαταλείφθηκε ποτέ από την πλευρά μας, ακόμη και μετά τα τραγικά γεγονότα του 1974, όπως φαίνεται από τη Συμφωνία Υψηλού Επιπέδου Μακαρίου-Ντενκτάς, τα αντίστοιχα Ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών, καθώς και τις διαπραγματεύσεις που ακολούθησαν έκτοτε.
Συμφωνίες, Ψηφίσματα και Συγκλίσεις που καθορίζουν ξεκάθαρα ότι η βάση της λύσης που πρέπει να επιτευχθεί είναι η μετεξέλιξη της Κυπριακής Δημοκρατίας σε Ομοσπονδιακό Κράτος που θα αντιμετωπίζει τις ανησυχίες και θα εγγυάται τα δικαιώματα των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων.
Σημαντική εξέλιξη στην πορεία του Κυπριακού ήταν η ένταξη της χώρας στην Ε.Ε. Ένα ιστορικό γεγονός και για τις δύο κοινότητες ως μία από τις πιο βασικές αρχές και αξίες της ΕΕ είναι η πλήρης εγγύηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών.
Σε αυτή τη βάση, στις 11 Φεβρουαρίου 2014, μετά από εντατικές διαβουλεύσεις με τον κ. Έρογλου, καταλήξαμε σε συμφωνία για μια Κοινή Διακήρυξη μέσω της οποίας αντιμετωπίζουμε αποτελεσματικά τις ανησυχίες και των δύο κοινοτήτων.
Στο σημείο αυτό θα ήθελα να υπενθυμίσω ότι, μεταξύ άλλων, συμφωνήθηκε:
– Η ένωση εν όλω ή εν μέρει με οποιαδήποτε άλλη χώρα ή οποιαδήποτε μορφή διχοτόμησης ή απόσχισης ή οποιαδήποτε άλλη μονομερής αλλαγή στην κατάσταση των πραγμάτων απαγορεύεται.
– Τα δύο συνιστώντα κράτη θα έχουν ίσο πολιτικό καθεστώς και καθορισμένα διοικητικά όρια τα οποία θα κυβερνούν αυτόνομα.
– Οι συνιστώσες πολιτείες θα ασκήσουν πλήρως και αμετάκλητα όλες τις εξουσίες τους, απαλλαγμένες από την καταπάτηση της ομοσπονδιακής κυβέρνησης. Οι ομοσπονδιακοί νόμοι δεν θα παραβιάζουν τους νόμους των συστατικών πολιτειών, εντός του πεδίου αρμοδιοτήτων των συνιστωσών πολιτειών, και οι νόμοι των συνιστωσών πολιτειών δεν θα παραβιάζουν τους ομοσπονδιακούς νόμους εντός των αρμοδιοτήτων της ομοσπονδιακής κυβέρνησης .
– Καμία πλευρά δεν μπορεί να διεκδικήσει εξουσία ή δικαιοδοσία επί της άλλης. Το ομοσπονδιακό σύνταγμα θα προβλέπει επίσης τις υπολειπόμενες εξουσίες που θα ασκούνται από τις συνιστώσες πολιτείες.
– Κάθε συνιστών κράτος έχει το δικαίωμα να θεσπίζει συγκεκριμένα κριτήρια όσον αφορά την απόκτηση του καθεστώτος της εσωτερικής του ιθαγένειας.
– Ρύθμιση της άσκησης των δικαιωμάτων ψήφου εκείνων των πολιτών του Κράτους που επιλέγουν τόπο διαμονής ή εγκαθίστανται και ασκούν επάγγελμα ή επάγγελμα στη συνιστώσα πολιτεία στην οποία δεν κατέχουν το καθεστώς της εσωτερικής υπηκοότητας.
– Η Κύπρος είναι και θα παραμείνει κράτος-μέλος της ΕΕ μετά τη διευθέτηση, μια ικανότητα που διασφαλίζει και προστατεύει πλήρως την απεριόριστη απόλαυση των θεμελιωδών ελευθεριών και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων όλων των Κυπρίων.
– Αποτελεσματική συμμετοχή στην Ομοσπονδιακή Κυβέρνηση από τις δύο κοινότητες, με συγκεκριμένες ρήτρες, ώστε καμία κοινότητα να μην μπορεί να διεκδικήσει εξουσία ή δικαιοδοσία επί της άλλης.
Μετά την εν λόγω κοινή δήλωση, συνεχίστηκαν οι διαπραγματεύσεις με τους δύο προκατόχους σας, επιτυγχάνοντας σημαντικές συγκλίσεις σε σημαντικά κεφάλαια και για τις δύο κοινότητες, συμπεριλαμβανομένων των εδαφικών προσαρμογών, ενώ το ζήτημα της αποτελεσματικής συμμετοχής θεωρήθηκε ότι έχει επιλυθεί, εάν ληφθεί επίσης υπόψη το γεγονός ότι είχε συμφωνηθεί η σύνθεση και η λήψη αποφάσεων της Δικαιοσύνης και του Νομοθετικού Σώματος, καθώς και η σύνθεση της Εκτελεστικής. Αυτό υπενθύμισε και ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ στην Έκθεσή του της 28ης Σεπτεμβρίου 2017, μετά τα γεγονότα στο Κραν Μοντάνα.
Στην παράγραφο 20 είπε, και παραθέτω: “Τα βασικά εκκρεμή ζητήματα που σχετίζονται με τη διακυβέρνηση και την κατανομή της εξουσίας παρέμειναν λίγα, που αφορούσαν κυρίως την αποτελεσματική συμμετοχή και, πιο συγκεκριμένα, τη σύνθεση και τη λήψη αποφάσεων ορισμένων ομοσπονδιακών οργάνων χαμηλού επιπέδου και θεσμικών οργάνων, καθώς και της ομοσπονδιακής εκτελεστικής εξουσίας, δηλαδή εάν θα υπήρχε εκ περιτροπής προεδρία”.
Ενώ στην παράγραφο 27, και παραθέτω ξανά: “μέχρι το κλείσιμο της Διάσκεψης, οι πλευρές είχαν ουσιαστικά λύσει το βασικό ζήτημα της αποτελεσματικής συμμετοχής”.
Αγαπητέ Έρσιν,
Όσον αφορά το θέμα της θετικής ψήφου στο Συμβούλιο Υπουργών, το οποίο επικαλείστε συνεχώς, θα ήθελα για άλλη μια φορά να τονίσω ότι ποτέ δεν αρνήθηκα την ύπαρξη τέτοιας διάταξης εάν μια πρόταση που υποβάλλεται στο Συμβούλιο ενδέχεται να επηρεάσει αρνητικά τα ζωτικά συμφέροντα είτε της κοινότητας είτε της συνιστώσας πολιτείας. Φυσικά, είναι αυτονόητο ότι θα πρέπει να υπάρχει ένας αποτελεσματικός μηχανισμός επίλυσης αδιεξόδων.
Αυτό είναι επίσης σύμφωνο με το ψήφισμα 716 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ του 1991, το οποίο ενσωματώνει τις συνιστώσες της πολιτικής ισότητας, και παραθέτω:
“Ενώ η πολιτική ισότητα δεν σημαίνει ίση αριθμητική συμμετοχή σε όλους τους κλάδους και τη διοίκηση της ομοσπονδιακής κυβέρνησης, θα πρέπει να αντικατοπτρίζεται μεταξύ άλλων με διάφορους τρόπους: στην απαίτηση να εγκριθεί ή να τροποποιηθεί το ομοσπονδιακό σύνταγμα του κράτους της Κύπρου με τη σύμφωνη γνώμη και των δύο κοινοτήτων. στην αποτελεσματική συμμετοχή και των δύο κοινοτήτων σε όλα τα όργανα και τις αποφάσεις της ομοσπονδιακής κυβέρνησης, στις εγγυήσεις για να διασφαλιστεί ότι η ομοσπονδιακή κυβέρνηση δεν θα εξουσιοδοτηθεί να λάβει μέτρα ενάντια στα συμφέροντα μιας κοινότητας και στην ισότητα και τις ίδιες εξουσίες και λειτουργίες των δύο ομόσπονδων κρατών”.
Αγαπητέ Έρσιν,
Πιστεύω ότι οι προαναφερθείσες παράμετροι, εάν αναλυθούν αντικειμενικά, ικανοποιούνται περισσότερο από επαρκώς μέσω της κοινής δήλωσης του Φεβρουαρίου 2014 και των συγκλίσεων που επιτεύχθηκαν έκτοτε, λαμβάνοντας επίσης υπόψη ότι με την πάροδο των ετών οι διαπραγματεύσεις οδήγησαν σε μια ισορροπημένη ρύθμιση κατανομής της εξουσίας κοινή διακυβέρνηση σε ομοσπονδιακό επίπεδο και αυτοδιοίκηση στο επίπεδο των συνιστώντων πολιτειών, με ισχυρούς μηχανισμούς συνεργασίας και εγγύηση για μη καταπάτηση του ενός από το άλλο. Και θέλω να τονίσω ότι η ελληνοκυπριακή πλευρά έχει αποδεχθεί τέτοιες μακροπρόθεσμες ρυθμίσεις για να διαλύσει τυχόν φόβους μονοπωλίου εξουσίας από την πολυπληθέστερη κοινότητα.
Επιπλέον, θα πρέπει επίσης να ληφθεί υπόψη ότι για να ξεπεραστούν τυχόν άλλες ανησυχίες, δικαιολογημένες ή μη, που θα μπορούσε να είχε η τουρκοκυπριακή πλευρά, έχω προτείνει την αποκέντρωση της άσκησης των εξουσιών σε ομοσπονδιακό επίπεδο και την ανάθεση στις συνιστώσες πολιτείες. της διοικητικής άσκησης των ομοσπονδιακών αρμοδιοτήτων. Με την πρόταση αυτή, αφενός, κάθε συνιστώσα πολιτεία, εντός της διοικητικής του περιοχής και σύμφωνα με τις αρχές της μη καταπάτησης, της επικουρικότητας και της εγγύτητας, θα απολαμβάνει εκτεταμένης διοικητικής αυτονομίας, ενώ, αφετέρου, μέσω της μείωσης των αρμοδιοτήτων της Κεντρικής Κυβέρνηση, θα ελαχιστοποιούσαμε την αναστάτωση στην καθημερινή ζωή των πολιτών και των δύο κοινοτήτων, μειώνοντας έτσι τις πιθανότητες τριβής. Επιπλέον, ο λαός της Κύπρου θα αισθάνεται πιο άνετα με μια τέτοια ρύθμιση, καθώς θα υπάρχουν κατάλληλες διατάξεις ώστε η τουρκοκυπριακή κοινότητα να μην αισθάνεται ότι κυριαρχείται από την πολυπληθέστερη κοινότητα, ενώ παράλληλα οι Ελληνοκύπριοι δεν θα αισθάνονται όμηροι. προς τα συμφέροντα της τουρκοκυπριακής πλευράς μέσω της πρόβλεψης ότι για κάθε απόφαση οποιουδήποτε φορέα/θεσμού θα απαιτείται θετική ψήφος.
Ως προς αυτό, η πλευρά μας έχει ετοιμάσει ένα σχετικό έγγραφο το οποίο θα ήμασταν διατεθειμένοι να συζητήσουμε διεξοδικά μόλις ξαναρχίσει η διαπραγματευτική διαδικασία.
Αγαπητέ Έρσιν,
Πιστεύω ότι δεν είναι προς όφελος κανενός να παραμείνει το status quo ως έχει. Γι’ αυτό θα πρέπει να επισπεύσουμε τις προσπάθειές μας ώστε να καταλήξουμε σε μια διευθέτηση που θα επανενώνει τη χώρα μας, τερματίζοντας ταυτόχρονα το αίσθημα απομόνωσης της τουρκοκυπριακής πλευράς. Γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο, στις 31 Δεκεμβρίου 2020 υπέβαλα νέες προτάσεις στον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ για την υιοθέτηση τολμηρών Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, τα οποία αφενός θα αντιμετωπίζουν τα τρέχοντα προβλήματα που αντιμετωπίζει η τουρκοκυπριακή κοινότητα και το άλλο χέρι θα θεωρηθεί ως game – changers, και συγκεκριμένα:
(α) Βαρώσια – Αεροδρόμιο Τύμπου: Η περιφραγμένη περιοχή Βαρωσίων και η πρόσβαση σε αυτήν, σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις των Ψηφισμάτων 550(1984) και 789(1992) του Συμβουλίου Ασφαλείας, μεταβιβάζονται στη διοίκηση των Ηνωμένων Εθνών, προκειμένου να καταστεί δυνατή η έγκαιρη επιστροφή στην περιοχή των νόμιμων κατοίκων της υπό συνθήκες ασφάλειας το συντομότερο δυνατό.
Παράλληλα, το αεροδρόμιο της Τύμπου θα τεθεί επίσης υπό τη διαχείριση των Ηνωμένων Εθνών και λειτουργεί σε πλήρη συμμόρφωση με τους σχετικούς κανόνες του διεθνούς δικαίου, συμπεριλαμβανομένης της Σύμβασης του Σικάγου του 1944, καθώς και της Συνθήκης Ίδρυσης του 1960.
Στο πλαίσιο αυτό, είναι απαραίτητο να επαναλάβουμε ότι υπάρχει μια ενιαία και αδιαίρετη Περιοχή Πληροφοριών Πτήσεων στην Κύπρο (FIR Λευκωσίας).
(β) Λιμάνι Αμμοχώστου – Πρωτόκολλο Άγκυρας: Θα συμφωνηθούν πρακτικές ρυθμίσεις για το εμπόριο μέσω του λιμένα Αμμοχώστου, σύμφωνα με το Πρωτόκολλο αριθ. 10 για την Κύπρο στην Πράξη Προσχώρησης του 2003 στην ΕΕ. Οι συναλλαγές αυτές θα διοικούνται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Η Τουρκία θα άρει τους περιορισμούς της προς την Κύπρο και θα εφαρμόσει πλήρως και χωρίς διακρίσεις το Πρόσθετο Πρωτόκολλο της Συμφωνίας Σύνδεσης προς την Κύπρο, επιτρέποντας έτσι, μεταξύ άλλων, την πρόσβαση σε πλοία υπό κυπριακή σημαία στα τουρκικά λιμάνια και το άνοιγμα του χώρου της.
(γ) Επανέλαβα με τον πιο έντονο τρόπο ότι δεν είναι πρόθεσή μας να σφετεριστούμε, ούτε μια σταγόνα υδρογονανθράκων, ούτε μια δεκάρα από τυχόν πιθανά έσοδα, από όσα δικαιωματικά δικαιούνται οι συμπατριώτες μας.
Γι’ αυτό υπενθύμισα την πρότασή μου ότι όταν και εάν ξεκινήσει η εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων, ακόμη και χωρίς διευθέτηση του Κυπριακού, να κατατεθούν τα έσοδα που συγκεντρώθηκαν σε λογαριασμό μεσεγγύησης προς όφελος της τουρκοκυπριακής κοινότητας, σύμφωνα με τον πληθυσμό/τους πολίτες. ποσοστό των μελλοντικών συνιστωσών πολιτειών.
Φυσικά, μια τέτοια ρύθμιση θα μπορούσε να ισχύσει μόνο εάν μια Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη /Συμφωνία οριοθέτησης υφαλοκρηπίδας επιτευχθεί μεταξύ Κύπρου και Τουρκίας, λαμβάνοντας επίσης υπόψη ότι οι τρέχουσες διεκδικήσεις της Τουρκίας στερούν, όχι μόνο από τους Ελληνοκύπριους αλλά και από τους Τουρκοκύπριους, μεγάλο μέρος της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης του νησιού.
Αγαπητέ Έρσιν,
Αναφέρθηκα διεξοδικά στις ανησυχίες της τουρκοκυπριακής πλευράς, ώστε να δείξω ότι – με βάση τις καθιερωμένες παραμέτρους του ΟΗΕ, τις μέχρι τώρα συγκλίσεις και τις προτάσεις που έχει υποβάλει η ελληνοκυπριακή πλευρά είτε στο Κραν Μοντάνα είτε για ΜΟΕ- μπορούμε να δώσουμε τις λύσεις και τις απαντήσεις όχι μόνο στις ανησυχίες σας, αλλά και στην έλλειψη εμπιστοσύνης λόγω των γεγονότων του παρελθόντος.
(Είναι επίσης ισχυρή πεποίθησή μου ότι πρέπει να διαπραγματευόμαστε μέσα σε αυτό που είναι εφικτό και ρεαλιστικό και όχι σε αυτό που είναι επιθυμητό, αλλά αδύνατο να επιτευχθεί. Και μιλάω, φυσικά, για νέες ιδέες που παρουσιάζονται, όπως η λύση των δύο κρατών ή η “κυρίαρχη ισότητα”, που όχι μόνο αποκλίνουν από τις παραμέτρους του ΟΗΕ και την εντολή του Γενικού Γραμματέα, αλλά εμπίπτουν και στην τελευταία κατηγορία των φιλοδοξιών για την επίτευξη του ακατόρθωτου).
Αγαπητέ Έρσιν,
Γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο θα συμφωνήσω με τα σχόλια του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ, σύμφωνα με την επιστολή του της 26ης Οκτωβρίου 2020, ότι η επανέναρξη των συνομιλιών θα πρέπει να βασιστεί στο υπάρχον σώμα εργασίας και ότι ο καλύτερος τρόπος για να προχωρήσουμε είναι με την επιστροφή στις διαπραγματεύσεις και τη σφυρηλάτηση μιας διαρκούς διευθέτησης σύμφωνα με τις παραμέτρους των Ηνωμένων Εθνών, όπως ορίζεται σε σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας και από το σημείο που ανεστάλησαν στο Κραν Μοντάνα.
Δεν έχω καμία αμφιβολία ότι εάν διαπραγματευτούμε σύμφωνα με την εν λόγω προσέγγιση και δεσμευθούμε εποικοδομητικά και με πνεύμα καλής θέλησης, θα μπορέσουμε να καταλήξουμε σε συμφωνία ή τουλάχιστον να γεφυρώσουμε τις διαφορές, όσον αφορά την πορεία προς τα εμπρός, προκειμένου να επιτύχουμε μια μόνιμη και βιώσιμη διευθέτηση που θα αντιμετωπίζει τις νόμιμες ευαισθησίες και ανησυχίες και των δύο κοινοτήτων.
Αυτό θα οδηγήσει σε μια κατάσταση win-win μέσω της διασφάλισης συνθηκών ασφάλειας, με πλήρη σεβασμό, επαναλαμβάνω, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών όλων των Κυπρίων, Ελλήνων και Τούρκων.
Μια διευθέτηση που θα προάγει την περιφερειακή ειρήνη, την ασφάλεια, την προβλεψιμότητα και θα μετατρέψει την ενωμένη Κύπρο σε ένα υποδειγματικό μοντέλο μιας ευημερούσας, δίκαιης και ειρηνικής κοινωνίας στην ταραγμένη κοινή μας γειτονιά. την ανατολική Μεσόγειο.
Μια διευθέτηση που θα δημιουργήσει μια νέα εποχή φιλίας μεταξύ Κύπρου και Τουρκίας, καθώς και Ελλάδας και Τουρκίας. με θετικές συνέπειες στις σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας και στη συνολική αρχιτεκτονική ασφάλειας και ενέργειας της Ε.Ε.
Μια διευθέτηση που θα προσφέρει ένα φάρο ελπίδας ότι ακόμη και τα πιο δυσεπίλυτα προβλήματα μπορούν να επιλυθούν μέσω των Ηνωμένων Εθνών και των σχετικών ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας.
Δεν έχω καμία αμφιβολία ότι συμμερίζεστε το προαναφερθέν όραμα για την κοινή μας χώρα και για το σκοπό αυτό ελπίζω ότι θα ανταποκριθείτε θετικά στην πρόσκλησή μου για την έναρξη ενός παραγωγικού διαλόγου.
Πηγή: www.capital.gr
