Του Χρήστου Χωμενίδη*
Έφριξα -το ομολογώ- με το ανάθεμα εναντίον της Ελισάβετ. Με τις κατάρες που εναντίον της εξαπολύθηκαν μόλις έκλεισε τα μάτια της επειδή εκείνη δήθεν ευθυνόταν για τον απαγχονισμό του Ευαγόρα Παλληκαρίδη το 1957 καθώς δεν του έδωσε χάρη. Έφριξα όχι τόσο με το εξόφθαλμο συκοφαντικό ψεύδος – στο Ηνωμένο Βασίλειο ο βασιλιάς δεν έχει καμιά τέτοια εξουσία, ο ρόλος του είναι να περιβάλλει με το συμβολικό του κύρος τις οιεσδήποτε αποφάσεις της εκάστοτε κυβέρνησης, στην προκειμένη περίπτωση τυπικά αρμόδιος να απονείμει χάρη στον θανατοποινίτη ήταν ο Βρετανός κυβερνήτης της Κύπρου, ο οποίος βεβαίως υπάκουε στη Ντάουνινγκ Στριτ… Έφριξα με τη χυδαία εργαλειοποίηση των ηρώων του Κυπριακού Αγώνα από εκείνους που καμώνονται ότι τιμούν τη μνήμη τους.
Η ιστορία της Κύπρου μέχρι τουλάχιστον το 1974 θα έπρεπε να διδάσκεται, πιστεύω, στα ελληνικά σχολεία απανταχού. Από το φλογερότατο αίτημα της Ένωσης – “Την Ελλάδαν Θέλομεν κι ας Τρώγωμεν Πέτρες” έλεγαν οι Κύπριοι και το εννοούσαν απολύτως και το διεκδίκησαν δυναμικά με το ξεκίνημα του αντάρτικου της ΕΟΚΑ, την 1η Απριλίου 1955. Μέχρι τις Συμφωνίες Ζυρίχης-Λονδίνου το 1959, που παραχωρούσαν Ανεξαρτησία στη νήσο υπό την εγγύηση της Ελλάδας, της Τουρκίας και της Μεγάλης Βρετανίας, δίνοντας στις παραπάνω “προστάτιδες δυνάμεις” το δικαίωμα να επέμβουν μονομερώς. (Εκείνο στάθηκε το πρόσχημα για την εισβολή του 1974.) Από τη βαθμιαία κατάρρευση στην πράξη του Συντάγματος, από το 1963 κιόλας, τις ένθεν κακείθεν βιαιότητες, τα σχέδια λύσης που απορρίπτονταν από υπερβάλλοντα πατριωτισμό και το επόμενο σχέδιο ήταν πάντοτε χειρότερο από το προηγούμενο… Από τον ρόλο που έπαιξε ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, ο Ευάγγελος Αβέρωφ – και ο Γιώργος Σεφέρης ακόμα-ακόμα ως πρέσβης μας την κρίσιμη περίοδο στο Λονδίνο. Ο Μακάριος, ο Γρίβας Διγενής και οι ηγέτες της τουρκοκυπριακής κοινότητας με εμβληματικότερο τον Ραούφ Ντενκτάς. Από τις συνωμοσίες της Χούντας, τις διπλωματικές ακροβασίες του Αρχιεπίσκοπου-Εθνάρχη, τους επιτήδειους ουδέτερους, τους χρήσιμους ηλίθιους, τους προδότες…
Ασφαλώς από όλους όσους στρατεύθηκαν στον Κυπριακό Αγώνα οι πιο σεπτοί είναι τα νεαρά παιδιά που πέθαναν με το όπλο στο χέρι σαν τον Γρηγόρη Αυξεντίου ή ανέβηκαν χαμογελώντας στην κρεμάλα όπως ο Καραολής και ο Δημητρίου και ο Ευαγόρας Παλληκαρίδης. “Άμωμοι αυτοί εάν έφταιξαν ο Δίαιος και ο Κριτόλαος…” όπως είχε γράψει ο Καβάφης την επαύριο της Μικρασιατικής Καταστροφής. “Όταν θα θέλουν οι Έλληνες να καυχηθούν, “τέτοιους βγάζει το έθνος μας θα λένε”…”
Η σύγχρονη ιστορία της Κύπρου μπορεί να δώσει υλικό για εκατοντάδες μελέτες και άλλα τόσα μυθιστορήματα, που θα αποπειρώνται να φτάσουν, στοχαστικά και καλλιτεχνικά, στο μεδούλι της. Τρίβει κανείς τα μάτια του ιχνηλατώντας, για παράδειγμα, την πορεία του Γρίβα Διγενή, που από επικεφαλής της οργάνωσης “Χ” στην Αθήνα έγινε στρατιωτικός ηγέτης της ΕΟΚΑ. Για τον οποίον ο Γεώργιος Παπανδρέου έχει πει την απαράμιλλη φράση “εδοξάσθη κρυπτόμενος και εγελοιοποιήθη εμφανιζόμενος”. Μένει άναυδος με την περίπτωση του Πολύκαρπου Γιωρκάτζη, αρκετές πτυχές της οποίας ακόμα αποσιωπούνται. Ποιος ήταν εκείνος ο άνθρωπος που έφτασε να γίνει το “άλτερ έγκο” του Μακάριου, πριν πέσει σε δυσμένεια και δολοφονηθεί υπό αδιευκρίνιστες συνθήκες σε ηλικία τριανταεπτά μόλις ετών;
Όποια πέτρα κι αν σηκώσεις στην Κύπρο, θα βρεις μισοθαμμένο ένα έπος κι έναν όλεθρο.
Κι αντί για αυτό, οι κατά συρροήν χαλκευτές του ελλαδικού κυβερνοχώρου φλομώνουν τον κόσμο με παραμύθια. Παραμύθια τα οποία δεν διδάσκουν ούτε καν παρηγορούν. Συσκοτίζουν. Φανατίζουν. Αποβλακώνουν.
Γιατί πιάνουν στο στόμα τους σήμερα τον Ευαγόρα Παλληκαρίδη;
Θυμήθηκαν αίφνης και τον ιρλανδικό αγώνα της ανεξαρτησίας. Το “Γελαστό Παιδί” του Μίκη Θεοδωράκη από τον θεατρικό “Έναν Όμηρο” του Μπρένταμ Μπήαν. Τους διέφυγε ωστόσο ότι το “Γελαστό Παιδί”, τον Ιρλανδό ηγέτη Μάικλ Κόλινς, τον δολοφόνησαν θερμοκέφαλοι συμπατριώτες του επειδή είχε πετύχει έναν έντιμο συμβιβασμό με τους Βρεττανούς. Το λέει καθαρά το τραγούδι: “σκοτώσαν οι δικοί μας το γελαστό παιδί…” Κουφοί είναι ή κωφεύουν;
Κωφεύουν και εθελοτυφλούν και κάνουν στα αφράτα στρώματά τους επαναστατική γυμναστική. Και βουλιάζουν το μέρος της κοινής γνώμης που επηρεάζουν στον βούρκο της αμάθειας και της ανοησίας…
Από το 1954 κιόλας, ο Μ. Καραγάτσης, άνθρωπος σπάνιας οξυδέρκειας και εντιμότητας, είχε τοποθετηθεί ευθαρσώς σχετικά -ή μάλλον με αφορμή- το Κυπριακό. Την επιστολή του προς τον Γιώργο Θεοτοκά αξίζει να τη διαβάζουμε και να την ξαναδιαβάζουμε καθώς διατηρεί, εβδομήντα σχεδόν χρόνια αργότερα, ακέραια την οδυνηρή επικαιρότητά της.
“Αγαπητέ Γιώργο,
…. Ο αγοραίος τρόπος –ο ενθυμίζων δηλιγιαννική πολιτική σαπρία– με τον οποίο έγινε ο εσωτερικός και ο εξωτερικός χειρισμός ενός τόσο σοβαρού εθνικού ζητήματος με έκανε, πολλές φορές, να αηδιάσω.
Μισώ το πεζοδρόμιο. Μισώ την ψευδορρητορική πομφόλυγα. Μισώ την επιπόλαια ταρταρινική προκλητικότητα, που μας γελοιοποιεί ανεπανόρθωτα στη διεθνή γνώμη. Με κάτι τέτοιες ευτράπελες μπαλαφάρες ο παλαιοκομματισμός χαντάκωσε τις εθνικές μας επιδιώξεις, τον περασμένο αιώνα. Δυστυχώς η βρετανική πολιτική υπέθαλπε, στην Ελλάδα, αυτή την ευτράπελη πολιτική ατμόσφαιρα, που τόσο εξυπηρετούσε τα συμφέροντά της. Όταν όμως οι Άγγλοι είδαν πως ο Ελευθέριος Βενιζέλος έδωσε τη σφραγίδα της σοβαρότητας στην πολιτική ζωή μας (και πως συνεπώς τα διαλυτικά τεχνάσματά τους δεν έπιαναν πια τόπο) με πολιτική ευστροφία αξιοθαύμαστη επήραν την Ελλάδα στα σοβαρά, και την οδήγησαν στην Τσατάλτζα και στη Σμύρνη. Όταν πάλι ξαναγινήκαμε πολιτικώς ευτράπελοι, οι Βρετανοί ξαναγύρισαν στην παλιά διαλυτική πολιτική τους. Και γεννιέται το ερώτημα: φταιν οι Βρετανοί που μας διαλύουν πολιτικώς; Ή εμείς που προσφερόμεθα βλακωδέστατα στη διαβρωτική επενέργεια των Βρετανών; Οι Άγγλοι κάνουν τη δουλειά τους· κι όπως ξέρεις, στις business συναισθηματισμοί δεν στέκονται… Στο ζήτημα της Κύπρου έχουμε όλο το δίκιο με το μέρος μας. Μέσα στο σημερινό κυρίαρχο κλίμα της δημοκρατίας και της αυτοδιαθέσεως των λαών, ένας ήρεμος και σοβαρός πολιτικός χειρισμός θα μας οδηγούσε –αργά ίσως αλλά ασφαλώς– στην επιτυχία. Προτιμήσαμε το πεζοδρόμιο, τον κούφιο ψευδολυρισμό και τις φωνασκίες χυδαίων ρασοφόρων και ηλίθιων καθηγητάδων ενός δήθεν Πανεπιστημίου. Έτσι, γενήκαμε καταγέλαστοι. Σκατά! Δικός σου”.
* Ο κ. Χρήστος Χωμενίδης είναι συγγραφέας
Πηγή: capital.gr
