Του Λουκά Γεωργιάδη*
Βρισκόμαστε σε μια περίοδο όπου λαμβάνουν χώρα ραγδαίες γεωπολιτικές, οικονομικές και κοινωνικές εξελίξεις, με τον βαθμό σημαντικότητας να κινείται στα υψηλότερα επίπεδα από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Η εισβολή των Ρώσων στην Ουκρανία έχει ταράξει τα λιμνάζοντα ύδατα στη γεωπολιτική σκακιέρα, επιφέροντας απροσδόκητες ανατροπές στο μέτωπο των τιμών της ενέργειας, οι οποίες με τη σειρά τους τροφοδοτούν τον πληθωρισμό, αυξάνουν τα επιτόκια, “ψηλώνουν” τα ελλείμματα και το χρέος των χωρών, κυρίως στην Ευρωζώνη. Οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Γηραιά Ήπειρος είναι πρωτόγνωρες για όσους έχουν γεννηθεί μετά το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Όσα συμβαίνουν είναι… ξένα ως προς τα όνειρα και τις προσδοκίες των νεότερων γενεών. Είναι σαν τον σεισμό που μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα προκαλεί ζημιές, καταστροφές και απώλειες ζωών.
Το περιβάλλον είναι εχθρικό και οι συνέπειες του πολέμου στην Ουκρανία, ήρθαν να προστεθούν στο κόστος που πληρώνουν οι οικονομίες και οι κοινωνίες, λόγω της ανατροπής που επέφεραν τα περιοριστικά μέτρα του κορωνοϊού, σχεδόν σε ολόκληρο τον πλανήτη. Το μέτρο και η λογική έχουν υποστεί σημαντικά πλήγματα. Οι κοινωνίες θέλουν να κάνουν τη δική τους… επανάσταση δια της ψήφου, αλλά όταν το μυαλό δεν είναι… καθαρό, τότε τα πράγματα, δυσκολεύουν ακόμη περισσότερο, καθώς η ροπή προς το λάθος αυξάνεται με… γρήγορες ταχύτητες.
Για παράδειγμα στην Ευρώπη, η άνοδος νοσταλγών του φασισμού σε Ιταλία και Σουηδία, δυσκολεύουν τα πράγματα ως προς την ενότητα που πρέπει να έχει η Ευρώπη και μάλιστα, περισσότερο από ποτέ, λόγω του τοξικού περιβάλλοντος που έχει δημιουργηθεί με την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Ωστόσο, στην εξίσωση, πρέπει να προσθέσουμε και το Προσφυγικό-Μεταναστευτικό, το οποίο δοκιμάζει τις αντοχές της πάντοτε ανοικτής και ανεκτικής δυτικής κοινωνίας.
Ο κόσμος μας ξαναγράφεται από την αρχή και ήδη υπάρχουν ανησυχητικά σημάδια τροφοδότησης αντισυμβατικών κομμάτων και σχηματισμών σε ολόκληρη την Ευρώπη. Ευτυχώς που κρατάνε η Γερμανία, η Γαλλία, η Ισπανία και η Ολλανδία. Ευελπιστούμε ότι και στην Ιταλία θα υπάρξει η ανάλογη στροφή προς τον ρεαλισμό. Το σκηνικό θυμίζει έντονα την περίοδο του Μεσοπολέμου και όσα κυοφορούσε η άνοδος του Χίτλερ στη Γερμανία. Εθνικοσοσιαλιστής δήλωνε ο Αδόλφος, κομμουνιστής ήταν ο Στάλιν, φασίστας ο Μουσολίνι.
Σήμερα υπάρχουν ο Πούτιν και ο Ερντογάν. Δεν είναι όμως μόνο αυτοί. Υπάρχουν και οι “δορυφόροι” τους, οι οποίοι σιτίζονται τα τελευταία 8-10 χρόνια, προκειμένου να προκαλέσουν ρήγματα στην Ευρώπη. Η Ευρώπη σφυφηλατεί την ενότητα της σε έναν κόσμο φιλελεύθερο, αλλά και με δικλείδες κοινωνικής προστασίας. Η πρώην Σοβιετική Ένωση βασίστηκε στη δικτατορία των ολίγων κομμουνιστών, οι οποίοι στη συνέχεια, μετά την κατάρρευση αυτού του σαθρού συστήματος, άλλαξαν μανδύα και έγινα τα αγαπημένα παιδιά ηγετών που εκλέγονταν με δημοκρατικές διαδικασίες, αλλά με μεθόδους που δεν περιποιούν τιμή στο δημοκρατικό πολίτευμα. Οι ολιγάρχες της Ρωσίας και το σύστημα Ερντογάν στην Τουρκία αποτελούν δημιουργήματα μιας… άλλου τύπου δημοκρατίας, η οποία διατηρεί στο προσκήνιο αυτούς του αμετροεπείς ηγέτες, εδώ και 2 δεκαετίες.
Εδώ στην Ελλάδα, έχουμε πολλούς “αντιδυτικούς”, οι οποίοι βάζουν προσπαθούν να σαμποτάρουν την πορεία της χώρας προς την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, καθώς σκέφτονται ακριβώς όπως ο Πούτιν και ο Ερντογάν ή παλαιότερα όπως ο Χίτλερ και ο Στάλιν! Η επιλογή των πολιτών σε μια δημοκρατία, προφανώ και είναι σεβαστή. Δεν γίνεται όμως να μη συνοδεύεται από ανάλυση των κινδύνων και των συνεπειών των επιλογών τους.
Ως χώρα βρισκόμαστε εδώ και 12 χρόνια σε μια πραγματική μέγγενη. Στην αρχή ήταν οι επαχθείς όροι των δανειακών συμβάσεων που έκαναν τη ζωή μας δύσκολη, αλλά με την προοπτική δημιουργίας ισχυρών βάσεων και ενός διαφορετικού οικονομικού μοντέλου με λιγότερο κράτος. Στη συνέχεια ήρθε η πανδημία και εδώ και μερικούς μήνες, έχει προκύψει το τσουνάμι των συνεπειών από την εισβολή του δικτάτορα Πούτιν στην Ουκρανία. Μια εισβολή που έχει και τα… θετικά της. Κι αυτό γιατί, η Δύση και κυρίως η Ευρώπη συνειδητοποιούν ότι πρέπει να προχωρήσει η αξιοποίηση των πηγών ενέργειας που βρίσκονται στη Μεσόγειο και εντός ευρωπαϊκής επικράτειας. Ένα το κρατούμενο.
Από την άλλη, συνειδητοποιούν όλοι (Αμερικανοί και Ευρωπαίοι) ότι η περίοδος του χαϊδέματος της Τουρκίας πρέπει να τελειώσει οριστικά. Το ενεργειακό μέλλον της Ευρώπης περνάει μέσα από την Κύπρο και την Ελλάδα σε συνεργασία με το Ισραήλ, την Αίγυπτο και τη Λιβύη. Δεν μπορεί να αποτελεί ρυθμιστή των μελλοντικών ενεργειακών εξελίξεων, ένας αντίστοιχος… Τούρκος Πούτιν! Δύο τα κρατούμενα.
Τα παιχνίδια των εντάσεων που καλλιεργούν οι Πούτιν και Ερντογάν στην περιοχή μας, πρέπει να μας βρουν όλους ενωμένους. Δεν μπορεί να υπάρχουν δύο Ελλάδες. Δεν μπορεί να υπάρχουν τα κόμματα που λειτουργούν ανθελληνικά, για να κερδίσουν κάποια πρωτοσέλιδα με… ύμνους στον τουρκικό τύπο. Ταυτόχρονα, δεν μπορούμε να παρακολουθούμε απαθείς όλους αυτούς που έχουν την αφέλεια και την ψευδαίσθηση ότι ανήκουμε στη… Ρωσία ή κάποιους άλλους που βλέπουν την αναβίωση της “Ρωσικής Αυτοκρατορίας”, έχοντας στο μυαλό τους την πρώην κομμουνιστική Σοβιετική Ένωση.
Στις προσεχείς εκλογές θα κληθούμε να ψηφίσουμε όχι μόνο για το ποιος θα κυβερνήσει τον τόπο, αλλά κυρίως για το ποιος θα μας πάει παραπέρα ενισχύοντας τους δεσμούς με τη μεγάλη ευρωπαϊκή οικογένεια. Οι εντός Ελλάδος… συνοδοιπόροι του Πούτιν και του Ερντογάν, πρέπει να αναδειχθούν από τα κόμματα που παραμένουν αταλάντευτα στη γραμμή της ενότητας μέσα στη μεγάλη ευρωπαϊκή οικογένεια. Πρέπει να μάθει και ο τελευταίος πολίτης, ποιοι είναι αυτοί που σιτίζονται με ρούβλια και τουρκικές λίρες, με την αντίστοιχη ισοτιμία του ευρώ.
Οι επόμενοι μήνες θα είναι εξαιρετικά ενδιαφέροντες. Όχι μόνο σε σχέση με τις δυσκολίες που θα θα αντιμετωπίσουμε λόγω της ενέργειας και της ακρίβειας, αλλά και των πολιτικών συσχετισμών που θα διαμορφωθούν. Η εποχή δεν προσφέρεται για… καλαμπορια. Οι καιροί είναι πονηροί. Ο ένας δικτάτορας χάνει στο πεδίο της μάχης και επιστρατεύει κόσμο και ο άλλος απειλεί. Για τους εγχώριους ανόητους της ακροδεξιάς και της ακροαριστεράς, οι επιλογές φαίνεται προς τα πού κινούνται σε επίπεδο προτίμησης.
Η χώρα δεν έχει την πολυτέλεια της ανατροπής και του εκτροχιασμού από τη δυτικόστροφη πορεία της. Ανήκουμε στη Δύση και μ΄ αυτήν διαμορφώνουμε το κοινό μας αύριο, μέσα σε εξαιρετικά αντίξοες συνθήκες και δοκιμασίες. Όποιος εξυπηρετεί ηθελημένα ή… αθέλητα, τα παιχνίδια του Πούτιν και του Ερντογάν, απλά πρέπει να γνωρίζει ότι σκάβει τον λάκκο της χώρας, αλλά και του εαυτού του. Οι “Πουτινόφιλοι” και οι εγχώριοι αβανταδόροι του Ερντογάν, πρέπει να γνωρίζουν τις συνέπειες και το κόστος των επιλογών τους, τόσο για τους εαυτούς τους, όσο και για τη χώρα…
*Δημοσιογράφος – Οικονομολόγος
