Το σύμπτωμα και το παίγνιο μια ολόκληρης κοινωνίας… Του Ηλία Καραβόλια

243

Του Ηλία Καραβόλια

Αυτή η χώρα είναι γεμάτη φωστήρες και σωτήρες, κληρονόμους και ιδιοκτήτες. Είναι κατειλημμένη από νευρωτικές φιγούρες αρχομανίας και το σκηνικό αυτό γεννά μια χαώδη απόσταση μεταξύ επιθυμητού και εφικτού, μεταξύ (ψευδό)πραγματικότητας και πραγματικού.

Η φαντασιακή εκμηδένιση της διαφοράς – λόγω κυρίως της μανιακής υπερδικτύωσης στα social media- μεταξύ ανέξοδης άποψης και ουσιαστικής πράξης, κυριεύει πολλά υποκείμενα μετατρέποντας τους σε εμμονικούς καταγγέλοντες και εν δυνάμει καθοδηγητές της κοινής γνώμης, κατά φαντασία opinion leaders.

Αλλά ενω οι μάζες βολεύονται στα ψηφιακά καφενεία – προσποιούμενοι τους συγκλητικούς σε ένα εικονικό καθεστώς αμεσοδημοκρατίας και δήθεν αλληλεπιδραστικής συμμετοχής – κάποιοι λίγοι είναι τελικά οι καλά βολεμένοι μέσα σε κομματικά και διαπλεκόμενα ελιτίστικα δίκτυα μίκρο- και μακρο-εξουσίας.

Είναι οι έχοντες οικονομική άνεση και ειδικοί στην επικοινωνιακή στρατηγική, οι οποίοι εκτός του αχανούς ψηφιακού σύμπαντος συντηρούν μεθοδικά την πρόσβαση τους και στο ολιγοπωλιακό μιντιακό (ελεγχόμενο) σύμπλεγμα.

Πιο απλά : ενώ μοιάζει σαν όλοι να μπορούν να συμμετέχουν στην πολιτική( κάτω από το ψευδεπίγραφο «όλα πολιτική είναι»), επειδή εκθέτουν και αναρτούν δημόσια θέσεις, τελικά επικρατούν οι ανέξοδες υποσχέσεις και η κούφια συνθηματολογία που εκπέμπεται από μια δράκα «σωτήρων» με στόχο να εκμαιεύουν την συναίνεση των πολλών.

Πρόκειται για στρατηγικό τέχνασμα βασισμένο στο σύμπτωμα της εποχής : την μαζική εκστατική επικοινωνία με την οποία θρέφει ο σημειοκαπιταλισμός τους εργαζόμενους ώστε να νιώθουν ότι μετέχουν στην πρόοδο και την ιστορία.

Όσοι δε επικαλούνται την «επαφή με το λαό» ξέρουν ότι αυτή δεν είναι η επαφή στα social media, ούτε φυσικά οι φωτογραφίες και τα βίντεο με χειραψίες και αγκαλιές με τους καθήμενους σε καφετέριες ή με τους κομματικούς κλακαδόρους στις πλατείες και στους δρόμους της χώρας όπου γυρνάνε οι υποψήφιοι για να δείξουν ότι «ακούνε τα προβλήματα του κόσμου».

Πάντα φυσικά, στην εποχή του εικονιστικού υποκείμενου και της ανάγκης για αναπαράστασης του εαυτού ως ικανού να συνυπάρχει, θα υπάρχουν οι αμέτρητοι πρόθυμοι που θέλουν να νιώσουν την συμμετοχή στην ψευδό συλλογικότητα, την ταύτιση, την απόλαυση του συμπτώματος της στράτευσης με τον Έναν.

Η μιμητική επιθυμία των μαζών για μεσσιανική παρέμβαση στην καθημερινότητα και στην «ιστορία» είναι κάτι που ξεκινάει από το ασυνείδητο : είναι η επιθυμία εκείνη στην οποία οδηγεί ο οριακός και δυσφορικός βίος, η νοσταλγία της χαμένης ευμάρειας, δόξας και εξουσίας.

Και αυτό είναι το ενα σκέλος του προβλήματος.Το άλλο είναι η χειραγωγούμενη υπεξαίρεση της κοινωνικής νομιμοποίησης κάποιων δήθεν ικανότερων να διαχειριστούν ( τεχνοκρατικά, ιδεολογικά και πολιτικά ) τον βίο των πολλών.

Αυτά είναι τα δυο βαριά συμπτώματα της νεοελληνικής κοινωνίας( και πολλών δυτικών κοινωνιών που πάσχουν από τις ανισότητες) και με αυτά θα πορευόμαστε βολεμένοι ( σχεδόν οι πάντες) στο γνωστό συστημικό συμπεριφορικό παίγνιο : αυτό που «βάζει και βγάζει» ομάδες και άτομα μέσα και έξω από το ολοένα και πιο κλειστό πλέον σύστημα κοινωνικής ανόδου και ταξικής υπεροχής.

Ένα σύστημα ισχυρά χορηγούμενο από την αρχέγονη δομή του κράτους και των διανεμητικών πόρων του σε όλα τα επίπεδα, αλλά και την χρόνια νομή και κατοχή της εξουσίας από ισχυρές κλίκες και ομάδες συμφερόντων…