Του Ηλία Καραβόλια
Πολλοί δυστυχώς δεν αντιλαμβάνονται ότι ο Νόμος και το Δίκαιο διαφέρουν από το Κράτος. Σ’ αυτό τον τόπο οι έννοιες συγχέονται επειδή μεταξύ άλλων ο μέσος πολίτης αντιμετωπίζει ένα σύνολο κανόνων και αρχών που τον οδηγούν σε μια καταναγκαστική συμπεριφορά, σε μια μόνιμη νευρική υπερφόρτωση καθήκοντος.
Δικαιοσύνη και κρατική μηχανή δυστυχώς δεν ξεχωρίζονται στο μυαλό του νεοέλληνα, εξ ου και η θεσμική σύγχυση. Μεγαλομέτοχος του βίου μας, το Κράτος έχει καταφέρει να κυριαρχεί και να επικαλύπτει σχεδόν κάθε θεσμό.
Ξέρω οτι πολλοί θεωρούν περιττή την ετυμολογία, και την ακρίβεια των ορισμών. Και όμως εκεί ακριβώς χωλαίνουμε ως κοινωνία : στον ακριβή ορισμό των φαντασιακών συλλογικών θεσμίσεων.
Έτσι λοιπόν το συλλογικό υποκείμενο Κράτος στην Ελλάδα έχει διεισδύσει στον ψυχισμό του ατόμου ως καταναγκασμός, ως φορέας επιβολής κανόνων και διαταγμάτων και εχει σφετεριστεί το μονοπώλιο της κωδικοποίησης του δικαίου και της συναφούς κύρωσης (όπως έλεγε εύστοχα ο Etienne Balibar).
Φόροι, εισφορές, τέλη, χαρτόσημα, παράβολα, χαράτσια, είναι οι σύγχρονοι κώδικες υποταγής. Πληρώνουμε το τίμημα μιας a priori σύνθεσης προσταγής και υπακοής σε ένα μη ανταποδοτικό Κράτος.
Η αντινομία των Νόμων συμβαδίζει με το υψηλό τίμημα της κοινωνικής προστασίας, με την αέναη χρηματοδότηση από τους πολίτες ενός καταρρέοντος κοινωνικού κράτους.
Έχει χαθεί ο ορισμός του δημοσίου συμφέροντος επειδή πρωτίστως έχει αυξηθεί το κόστος συντήρησης του Δημοσίου. Πολλοί ξεχνούν ότι οι έννοιες αυτές είναι γεμάτες νοηματικά φορτία που τα αγνοούμε.
Το δε μάτι της Εξουσίας επιτηρεί συνεχώς και εγκαθιστά μια πανοπτική εικόνα των νόμων που οφείλει καθείς εξ ημών να τους γνωρίζει συνέχεια.
Στην σύγχρονη νεοελληνική πραγματικότητα, το Κράτος μπήκε στο κεφάλι μας χωρίς να μπορούμε να το απωθήσουμε, χωρίς να μπορούμε να το περιθωριοποιήσουμε, να το κλειδώσουμε στα υπόγεια του μυαλού.
Είναι πλέον εκείνη η υπερεγωτική προσταγή που δεν αποδομείται, δεν απομυθοποιείται και που διαφέρει από την πατερναλιστική εκδοχή της καθοδήγησης, της διαχείρισης του δημοσίου συμφέροντος.
Το Κράτος λειτουργεί ως εχθρός, ως τροχοπέδη προόδου και ευημερίας : θυσιαζόμαστε γι’ αυτό χωρίς να μας ανταποδίδει σχεδόν τίποτα. Είναι μια μόνιμη εθνική ματαίωση, ένα έλλειμμα κοινωνικού εαυτού που πλέον μας συνοδεύει ως έθνος.
Ποτέ μια σύγχρονη ευρωπαϊκή κοινωνία δεν εξαρτήθηκε τόσο πολύ, όσο μέσα στα μνημόνια, από την κακοδαιμονία του Δημοσίου, από τις στρεβλές δομές της δημόσιας διοίκησης και της κρατικής μηχανής. Τότε κορυφώθηκε η θεσμική αγνωσία που συνεχίζει να «συνομιλεί» με το Κράτος και όχι με το δημόσιο συμφέρον….
